>>> SŁUCHAJ AUDYCJI <<<
Wilamowianie (niem. Wilmesauer, wil. Wymysiöejyn) to dzisiaj jedyna w Polsce grupa etnograficzna, której pochodzenie prawdopodobnie związane jest ze średniowiecznym osadnictwem flandryjskim. Stworzyli w Polsce wyizolowaną kulturowo społeczność, odrębną również językowo.
Gość audycji, Justyna Sznajder, to pochodząca z Wilamowic badaczka, działaczka i aktywistka na rzecz rewitalizacji i dokumentacji wilamowskiej kultury i języka wymysiöeryś. Absolwentka Etnologii i Antropologii Kulturowej na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Zarządzania Kulturą i Mediami na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie doktorantka na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego – swoją pracę w ramach grantu „Language as a cure: linguistic vitality as a tool for psychological well-being, health and economic sustainability” prowadzonego przez prof. Justynę Olko poświęciła badaniom nad specyficznym, lokalnym dobrostanem Wilamowian i jego wpływem na rewitalizację językową. W związku z obszarem badań jest mocno związana z Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową.
Śmiergust w Wilamowicach, 10 kwietnia 2023 roku. Śmiergust to charakterystyczna dla Wilamowic tradycja polewania wodą w Poniedziałek Wielkanocny panien na wydaniu przez przebranych w obrzędowe stroje "Śmierguśników"
Prace nad przywróceniem języka do życia trwają od początku XXI wieku. Wspiera go Wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, ale największą pracę wykonują mieszkańcy Wilamowic, którzy dbają o to, aby ten język przetrwał tak w piśmie, jak i w mowie. Inicjatorem przywrócenia tego języka był dr Tymoteusz Król, który wilamowskiego nauczył się jeszcze w dzieciństwie od sąsiadki, która się nim czasem opiekowała. Zaczął wtedy wszystko nagrywać i popularyzować wiedzę o tym języku, zajmując się tym do dzisiaj jako etnolog i lokalny aktywista.
CZYTAJ TEŻ:
Od 2024 roku kulturę i sztukę wilamowską możemy poznawać dzięki otwartemu wtedy Muzeum Kultury Wilamowskiej. To właśnie w tym miejscu poznamy dzieje mieszkańców, miasteczka czy samego języka wilamowskiego. Język wilamowski jest również obecny w przestrzeni internetowej, zwłaszcza mediach społecznościowych.
***
Na audycję Źródła we czwartek (27.11) w godz. 12.00-12.45 zaprasza Magdalena Tejchma.
