O małych i dużych kłopotach związanych z nazwiskami obcymi

Ostatnia aktualizacja: 26.03.2012 11:29
Jak co tydzień językoznawca Agata Chącia rozwiewa wątpliwości, co i jak poprawnie wymawiać.
Audio
  • Agata Chącia o poprawnej odmianie i wymowie nazwisk pochodzących z języków obcych

1. Czy odmieniać nazwiska obce?
Odpowiedź:
Oczywiście, odmieniać. Większość nazwisk doskonale daje się włączyć do polskiego sposobu ich odmiany. Przecież czytamy dramaty Szekspira, a nie dramaty Szekspir, powieści Hemingwaya, a nie powieści Hemingway, słuchamy utworów Mozarta, a nie utworów Mozart, oglądamy obrazy Picassa i Dalego, a nie obrazy Picasso i Dali - itd.

Tylko nieliczne nazwiska nie podlegają odmianie:
- zakończone dźwiękiem, którego w polszczyźnie w ogóle nie ma, np. podobnym do -ła: Dubois [wym. Dibła], Maurois [wym. Morła], Benoit [wym. Benła], Lacroix [wym. Lakrła]; Becu [wym. Beku/i]; -e   Richelieu [wym. Riszeliu/e];
- zakończone w wymowie na -u, np. Nehru [wym. Neru], Decroux [wym. Dekru], Giraudoux [wym. Żirodu], Antonescu [wym. Antonesku];
- zakończone na akcentowane -o, np. Boileau [wym. Bualo], Rousseau [wym. Ruso], Watteau [wym. Wato], Vigo [wym. Wigo], Cocteau [wym. Kokto], Hugo [wym. Igo a. Ugo].


2. Jak zapisywać odmienione nazwiska obce?
Odpowiedź: Powszechnie sądzi się, że podczas odmiany imoin i nazwisk obcych trzeba dodawać apostrof, ale to nieprawda: nie zawsze jest on potrzebny.
Apostrof jest potrzebny tylko tam, gdzie nazwisko kończy się literą niewymawianą albo grupą liter wymawianych w szczególny sposób, np.
Volitaire [wym. wolter] - Voltaire'a (e jest nieme)
Gable, Blake - Gable'a, Blake'a
ale:
Disney - Disneya (bo y wymawia się jak j, czyli nie jest to głoska niema)
To bardzo ważna zasada - spójrzmy na przykład:
fr. Charles - ang.Charles
[szarl]         -         [czarls]
Charles’a  -      Charlesa


3. Trzecia trudna sprawa - jak wymawiać nazwiska obce?
Odpowiedź: Niestety, nie ma tu mądrego: jeśli chcemy dobrze to robić, najczęściej musimy dotrzeć do informacji, z jakiego języka pochodzi dane nazwisko, jak się je wymawia w oryginale.
Pamiętajmy, że nie każde nazwisko obce wymawia się z angielska!!!
Inaczej będziemy popełniać błędy w rodzaju:
pięta Achillesa [wym. aczillesa]
zwycięska Nike [wym. najk]

Zobacz więcej na temat: Czwórka nike
Czytaj także

Szybsze myślenie to większe ryzyko

Ostatnia aktualizacja: 28.02.2012 12:15
Niezawodni amerykańscy naukowcy, tym razem psychologowie, opublikowali wyniki interesującego eksperymentu. Ich analizą zajęliśmy się w czwórkowym cyklu "O co chodzi?".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Język polski się skundlił?

Ostatnia aktualizacja: 14.03.2012 13:12
Nasz język zmienia się bardzo dynamicznie. – Możemy mieć poczucie, że za nim nie nadążamy, ale to kwestia nieuniknionej ewolucji za sprawą nowych mediów, a nie "skundlenia" – tłumaczy dr Jacek Wasilewski, językoznawca.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polonizacja po polsku

Ostatnia aktualizacja: 19.03.2012 13:01
Językoznawca Agata Hącia radzi...jak wymawiać zapożyczane słowa.
rozwiń zwiń