Redakcja Polska

"Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945-1991". Nowa publikacja IPN

26.06.2021 19:54
Publikacja prezentuje sylwetki kapłanów, naukowców, nauczycieli i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 roku pozostali na terenie Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich. Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary.
Audio
  • W magazynie m.in. o wizycie prezydent Mołdawii w Polsce, polskiej pomocy dla Jemenu, unijnych sankcjach nałożonych na Białoruś i filmie poświęconym Janowi i Antoninie Żabińskim [posłuchaj]
Prezes IPN, Jarosław Szarek, podczas prezentacji nowej publikacji
Prezes IPN, Jarosław Szarek, podczas prezentacji nowej publikacjiFoto: IPN

W magazynie "Widziane z Polski" mówimy o wizycie prezydent Mołdawii w Polsce, która przebywała jednodniową wizytą w Warszawie. Maia Sandu spotkała się z prezydentem Andrzejem Dudą oraz przedstawicielami polskiego parlamentu. Relację przygotował Michał Fedusio.

Polacy pomagają mieszkańcom Jemenu. Trwa tam największy kryzys humanitarny na świecie, wywołany trwającą 6 lat wojną domową. Ponad 20 milionów osób potrzebuje pomocy, a co drugi Jemeńczyk nie wie, kiedy zje kolejny posiłek. Ośrodek zdrowia w Al-Qalu'a, gęsto zaludnionej dzielnicy Adenu, to jedna z czterech placówek medycznych w ogarniętym wojną domową Jemenie, wspieranych przez Caritas Polska. Tysiące mieszkańców jemeńskiej stolicy mają dzięki niej szansę na szybkie uzyskanie pomocy lekarskiej. Problemem jest jednak brak podstawowych leków. Więcej na ten temat w rozmowie Ewy Plisieckiej z szefem misji Caritas Polska w Jemenie Tomaszem Kanią.

Mówimy o sankcjach nałożonych przez Unię Europejską na Białoruś i o represjach dotykających Polaków w tym kraju. Wspólnota formalnie nałożyła sankcje gospodarcze na Białoruś w odpowiedzi na naruszenia praw człowieka i brutalne represje wobec społeczeństwa obywatelskiego, opozycji demokratycznej i dziennikarzy w tym kraju, a także na przymusowe lądowanie samolotu linii Ryanair w Mińsku. Tę część programu przygotowała Katarzyna Semaan.

W programie również o 50-leciu Szkoły Polskiej w Pradze. Jubileusz połączono z uroczystym zakończeniem roku szkolnego, które odbyło się w ogrodach polskiej ambasady w stolicy Czech. Z Pragi relacjonuje Wojciech Stobba.

Naszym gościem jest Łukasz Czajka, reżyser filmu "O zwierzętach i ludziach". Film opowiada historię polskiego małżeństwa Żabińskich, którzy podczas okupacji ocalili przed śmiercią setki Polaków i Żydów. Jan Żabiński, twórca i wieloletni dyrektor warszawskiego zoo, wraz z żoną Antoniną w czasie wojny ukrywali na terenie opustoszałego zoo szukających schronienia Żydów oraz żołnierzy polskiego podziemia. O filmie "O zwierzętach i ludziach",  rozmawiała Ewa Plisiecka.

Nowe wydawnictwo poświęcone Polakom zesłanym w głąb Związku Radzieckiego zaprezentowano w Instytucie Pamięci Narodowej. Publikacja "Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1942-1991" prezentuje sylwetki kapłanów, naukowców, nauczycieli i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 roku pozostali na terenie Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich. Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary. Nie zabiegali o honory, nie liczyli na ordery czy wyrazy uznania. Niczym żołnierze na straconych placówkach pełnili służbę, nie zważając na jej dramatyczne konsekwencje – więzienia i łagry sowieckie, represje. Na prezentacji publikacji w IPN był Michał Fedusio.

W naszym programie audycja z cyklu "Z językiem polskim w świat", w której opowiadamy o pracy lektorów języka polskiego za granicą.

Do wysłuchania magazynu "Widziane z Polski" zaprasza Halina Ostas.