W podziemiach Kopalni Guido w Zabrzu można rozgrywać turnieje turbo golfa, a także oglądać spektakle teatralne. Prywatna galeria sztuki działa w Szybie Wilson, w katowickiej Kopalni Wieczorek, a na terenie dawnej Kopalni Saturn w Czeladzi powstały rzymskie termy. Jak te procesy wpływają na pejzaż i kształtowanie się współczesnej tożsamości Śląska i Ślązaków?
Zdaniem prof. Kazimiery Wódz losy mieszkańców regionu nie potoczyły się tak spektakularnie jak losy niektórych budynków. - Te przekształcone przestrzenie fantastycznie się fotografuje, natomiast tam żyją ludzie, których to niespecjalnie obchodzi. Najbardziej charakterystyczna reakcja na zmiany to: ale to nie jest dla nas.
Gość Bartosza Panka zauważał, że byłych górników nie stać na korzystanie z nowych miejsc, powstałych w ich byłych zakładach pracy. - Oni są wyalienowani z przestrzeni, która była kiedyś częścią ich tożsamości.
Z tą diagnozą nie do końca zgodził się Marcin Gaweł, współtwórca i aktor monodramu "Synek", wystawianego w Kopalni Guido. - Ludzie ze Śląska nie mają nawyku, żeby chodzić do kawiarni, na ciastko. Większość powie, że kawę to ma w domu. Poza tym wielu górników nie przychodzi, bo po wielu latach pracy w kopalni ma już dosyć "dołu".
Uczestnik dyskusji podkreślał, że mimo wszystko większą część widowni jego monodramu stanowią okoliczni mieszkańcy. - Oni są dumni, że takie miejsce jest, że w moim spektaklu mogą usłyszeć coś o sobie.
Zdaniem Karoliny Bacy Pogorzelskiej, autorki książki "Drugie życie kopalń", przekształcanie dawnych budynków górniczych na centra kultury nie powinno się odbywać na siłę. - Nie wiem, czy dobrym pomysłem w przyszłości będzie tworzenie drugiego życia dla kopalń pobudowanych w wieku XX, ponieważ one są po prostu brzydkie.
Dziennikarka podkreślała, że wraz ze zmianami w pejzażu Śląska, powinna dokonywać się zmiana wizerunku górników, przez lata uważanych za uprzywilejowaną grupę społeczną. - Powinniśmy unikać sytuacji, w której media mówią o górnikach tylko przy okazji strajku, czy wypadku w kopalni.
Więcej na temat kulturowych przemian Śląska w nagraniu audycji.
Dyskusję poprowadził Bartosz Panek.
bch
