18 lipca 1898 roku Maria Skłodowska-Curie i jej mąż Piotr Curie poinformowali świat, że odkryli polon. Uczeni nazwali nowy pierwiastek na cześć Polski.
Praca nad promieniotwórczością
Był rok 1897. 30-letnia Maria Skłodowska, po licencjacie z fizyki i matematyki na Sorbonie i po napisaniu pracy na temat magnetyzmu stali, rozpoczęła z mężem Piotrem Curie badania nad promieniotwórczością, odkrytą w 1896 roku przez francuskiego fizyka Henri Becquerela.
Pięć lat później w 1903 roku Henri Becquerel, Pierre Curie i Maria Skłodowska-Curie otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Było to wydarzenie tym bardziej doniosłe, ponieważ po raz pierwszy w historii nagrodę tę przyznano kobiecie.
Wielkie odkrycie
- Jestem z tych, którzy wierzą, że nauka jest czymś bardzo pięknym - mówiła Maria Skłodowska-Curie.
Odkrywając polon i kilka miesięcy później rad, Maria Skłodowska-Curie stała się prekursorką współczesnej radiochemii. Dwa miesiące po odkryciu polonu, urodziła pierwszą córkę – Irène, również wybitną uczoną, późniejszą laureatkę Nagrody Nobla z chemii.
Portret uczonej
O postaci wielkiej uczonej, dwukrotnej noblistce oraz jej osiągnięciach mówili goście Doroty Truszczak: Małgorzata Sobieszczak-Marciniak, kier. Muzeum Marii Skłodowskiej- Curie oraz prof. Andrzej Kułakowski, chirurg onkolog, prezes Tow. Marii Skłodowskiej-Curie. "Naukowy Wieczór z Jedynką" został nadany w 2007 roku z okazji 140. rocznicy urodzin wybitnej Polki.
W programie udział wzięła także prof. Alicja Dorabialska, która odbyła staż u Marii Skłodowskiej-Curie na przełomie 1925 i 1926 roku.
- Pani Curie uważała, że każda praca naukowa musi być własnością całej ludzkości i tych rzeczy nie sprzedaje się za pieniądze - mówiła prof. Dorabialska. - Doceniała wartość swego odkrycia. I dodała: - Dziwny był jej stosunek do sławy. Maria Skłodowska-Curie bała się sławy, uważała, że sława bardziej zawstydza niż cieszy.
29:24 Sylwetka Marii Skłodowskiej-Curie - aud. Doroty Truszczak z cyklu Naukowy Wieczór z Jedynką.mp3 Sylwetka Marii Skłodowskiej-Curie - aud. Doroty Truszczak z cyklu "Naukowy Wieczór z Jedynką" z udziałem Małgorzaty Sobieszczak-Marciniak oraz prof. Andrzeja Kułakowskiego. Wspomnienia córki uczonej - Ewy i prof. Alicji Dorabialskiej (2007)
Postęp w onkologii
Nowoczesna walka z rakiem zaczęła się od dwóch epokowych odkryć: promieni X, dokonanego przez Roentgena w 1895 roku oraz polonu i radu. Dało to impuls do rozwoju nowych gałęzi chemii, fizyki oraz medycyny.
Małżonkowie Curie sami poddawali się eksperymentom, wykorzystując do badań odkryte przez siebie pierwiastki. Piotr Curie poddał swoje ramię kilkugodzinnemu działaniu radu, a powstałą trudno gojącą się ranę obserwował i opisał.
Sława
Za swoje prace Maria Skłodowska-Curie oraz jej mąż zostali wyróżnieni licznymi nagrodami m.in. Plante, Lacaze, Gegner, Osiris, Medalem Davy.
W roku 1903 Maria i Piotr Curie otrzymali wspólnie z Becquerelem Nagrodą Nobla z fizyki. Rok później Maria urodziła drugą córkę, Ewę – przyszłą biografkę matki, pianistkę i działaczkę pokojową.
Kiedy w 1934 roku Maria Curie-Skłodowska zaczęła czuć się coraz gorzej lekarze zdiagnozowali grypę, a później gruźlicę. Pobyt w sanatorium umożliwił lekarzom zdiagnozowanie prawdziwych przyczyn osłabienia – złośliwą anemię oraz zaawansowaną chorobę popromienną wywołaną przez promieniowanie jonizujące. Maria Curie-Skłodowska zmarła 4 lipca 1934.
Wspomnienia Ewy Curie także znalazły się w audycji Doroty Truszczak. Co mówiła o swojej wielkiej matce? Posłuchaj w audycji "Naukowy Wieczór z Jedynką".
bs
