Zasłużeni dla kultury ludowej odbiorą Nagrodę im. Oskara Kolberga

Ostatnia aktualizacja: 02.07.2022 10:00
Już po raz czterdziesty siódmy artyści tworzący w dziedzinach sztuk plastycznych i rękodzieła, literatury, śpiewu, muzyki instrumentalnej i tańca otrzymali wyróżnienia za całokształt twórczości na rzecz kultury ludowej. Otrzymali je także organizatorzy przedsięwzięć artystycznych upowszechniających folklor i sztukę ludową, którzy przekazują przyszłym pokoleniom wiedzę o kulturze tradycyjnej.
Audio
  • Lech Dzierżanowski) oraz Piotr Dahlig zapraszają na galę rozdania Nagród im. Oskara Kolberga 2022 (Dwójka/Poranek Dwójki)
Uroczysta gala wręczenia Nagrody im. O. Kolberga
Uroczysta gala wręczenia Nagrody im. O. KolbergaFoto: NIMiT

Choć zwycięzców Nagród im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” 2022 poznaliśmy już w maju br., uroczyście uczcimy nagrodzenie ich 6 lipca. Gala wręczenia nagród odbędzie się w najbliższą środę, 6 lipca, o godz. 13.00 na Zamku Królewskim w Warszawie.

W Poranku Dwójki, o 9.30 Lech Dzierżanowski (v-ce dyrektor NIMiT) oraz Piotr Dahlig (przewodniczący kapituły konkursowej) zaprosili na Galę rozdania nagród im. Oskara Kolbera!

Kultura ludowa – czy obcujemy z reliktem? Odchodzącym w przeszłość wspomnieniem? A może, standardowo pojmowana, kultura ludowa właśnie się odradza, młodzi przejmują ja w swoje ręce?

- Przekaz międzypokoleniowy jest bardzo widoczny – zauważył prof. Piotr Dahlig. – Choć może nie jest już tak instynktowny sposób przejmowania tradycji. Chodzi raczej o świadomy wybór, „miłośnictwo”. Musze przyznać, że w ciągu ostatnich dekad widzimy przykład ożywienia tradycji. Ożywienia oddolnego. To przykład pewnej wrażliwości, swoistej delikatności uczuć, bo tradycja to liryczny wątek w kulturze.  

Według prof. Dahliga ważną rolę w renesansie kultury ludowej gra także kultura tańca. Pozwala ona na odnowienie relacji międzypłciowych, obcowanie w bezpiecznym schemacie etykiety tanecznej.

- Nagroda Kolberga jest moim zdaniem przekrojowa. Ogarnia strony insidera i outsidera, uwzględnia etniczość, etnografię całego kraju. Taki był też zamysł atlasu kulturowego Oskara Kolberga. Kapituła musi iść wiernie tą, przekazaną przez samego patrona, tradycją. Chodzi więc zarówno o wielostronność przejawów, podstawę naukową, popularyzacyjną z pierwszej ręki. Ogólnopolskość jest też pewnym nakazem, chodzi o to, by uwzględniać reprezentantów różnych części kraju. Dbamy też w szczególności, by zdążyć z nagrodzeniem wielu ludzi – mówił prof. Piotr Dahlig.

Od pewnego czasu kapituła jurorska przyznaje także nagrody dla mistrzów i ich uczniów. Chodzi m.in. o wyróżnienie osób szczególnie poświęcających się uczeniu młodszych pokoleń tradycji (i praktyki!) muzycznej. Powyższą nagrodę zdobyła m.in. Monika Wałach Kaczmarzyk – wieloletnia świadkini i przekazicielka muzycznych tradycji Beskidu Śląskiego. Wyróżnienie odebrała również jej uczennica – Karolina Kupczyk.

Siumi dolina, siumi gróń Monika Wałach Kaczmarzyk.jpg
Przeczytaj:
Monika Wałach Kaczmarzyk - Siumi dolina, siumi groń

- Najważniejsze jest to, by ta muzyka ludowa nie stała się skansenem. W mojej młodości pewne trendy narzucały folklor, więc nie cieszył się on popularnością. Potem nastąpił moment odrodzenia takiego żywego zainteresowania przez ludzi również z miasta – dodał v-ce dyrektor NiMiT-u, Lech Dzierżanowski. – Poza tradycją rodzinną, która jest bardzo ważna, ale i coraz trudniejsza przez liczne zmiany kulturowe na wsi, następują tez inne trendy. Warto powiedzieć o tym, że na Akademii Muzycznej w Katowicach działa podyplomowe studium kultury ludowej. Pod okiem praktyków i wybitnych etnomuzykologów można tam zdobywać umiejętności m.in. muzyka ludowego, jeśli nie mamy tej tradycji w genach!

Organizatorzy gali przygotowali także kilka atrakcji, dla wszystkich, którym bliska jest muzyka tradycyjna. Na publiczność czeka Koncert Laureatów Nagrody im. Oskara Kolberga (odbędzie się on obok Zamku Królewskiego, w siedzibie NIKiDW, przy Krakowskim Przedmieściu 66) i potańcówka! Wstęp na wydarzenie jest wolny.

 Potańcówka z muzyką na żywo Potańcówka z muzyką na żywo

Co jeszcze czeka nas w audycji?

  • Dźwięki Północy – jeden z najstarszych festiwali folkowych w Polsce – rozpocznie się 6 lipca w Gdańsku i potrwa do 10 lipca. Na ten czas Nadbałtyckie Centrum Kultury zaplanowało koncerty, warsztaty i potańcówki. Co czeka publiczność festiwalu? O tym mówiły jego organizatorki!
    Posłuchaj
    06:22 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2022_07_02-07-48-45.mp3 Dźwięki Północy 2022 (Dwójka/Poranek Dwójki)
     

  • Sprawdziliśmy jakie atrakcje przygotowało dla nas na lato Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej! Czas wakacji to niezwykły okres, w którym nawet ci, którzy nie lubią szkoły, chętnie uczą się nowych rzeczy. Dlatego po raz kolejny (już od ponad dekady) kolbuszowski skansen przygotował wakacyjny cykl warsztatów „Co niedzielę w zagrodzie”, który co weekend przybliżać będzie kultywowane do dziś tradycje tego regionu! Atrakcji jest co niemiara, większość zapowiadamy w materiale!
    Posłuchaj
    07:42 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2022_07_02-08-11-36.mp3 "Co niedzielę w zagrodzie" wakacyjne warsztaty w skansenie w Kolbuszowej (Dwójka/Poranek Dwójki)
     

  • Jan Słowiński, dyrektor festiwalu Etnokraków/Rozstaje przybliżył ideę tegorocznego programu i zaprosił na wydarzenie, które rozpoczyna się już w tę niedzielę, 3 lipca, w Krakowie! Na publiczność czekają koncerty, warsztaty, pokaz filmu, noce tańca... więcej w rozmowie z Janem Słowińskim!
    Posłuchaj
    07:01 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2022_07_02-08-39-11.mp3 O festiwalu EtnoKraków/Rozstaje 2022 mówi dyrektor, Jan Słowiński (Dwójka/ Poranek Dwójki)
     

  • Wysłuchaliśmy pierwszego odcinka nowego cyklu „Historia niewypłakana” Joszka Brody.
    Posłuchaj
    08:40 HISTORIA NIEWYPŁAKANA Dwojka 2022_07_02-08-48-05.mp3 Iłowa (Dwójka/Historia Niewypłakana)
     

  • Tomasz Markiewka opowiedział o książce „Nic się nie działo”. Osiemdziesiąt lat. Tyle minęło od zakończenia II wojny światowej. W tym czasie zaszło w Polsce kilka rewolucji: gospodarcza, technologiczna, kulturowa. Osiemdziesiąt lat to niemal całe życie jednej kobiety. Anna Markiewka, z domu Salachna, babka autora książki „Nic się nie działo” Tomasza Szymona Markiewki, przywołuje swoje wspomnienia i jakby niechcący opowiada o Polsce – zarówno tej, którą widziała przez okno w przyciasnej izbie, jak i tej, która zaprosiła kobiety do biur, fabryk i polityki. Jak zaznacza autor: „To babka wprowadziła mnie w świat opowieści. Gdy brakło jej innych historii, którymi mogła pobudzać moją wyobraźnię, zaczynała mówić o czasach swojego dzieciństwa spędzonego w górskiej wiosce. Rzeczy fantastyczne, jak zjawy bez głów, mieszały się tam z przyziemnymi: pierwsza podróż pociągiem, sklecanie obłącków z bibuły, pasanie krów, wyjazd za pracą do miasta…”.
    Posłuchaj
    07:53 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2022_07_02-09-13-31.mp3 "Nic się nie działo" książka Tomasza Szymona Markiewki (Dwójka/Poranek Dwójki)

Słuchaliśmy:

7.09 Antonin Dworzak Tercet C-dur na dwoje skrzypiec i altówkę, op. 74, B. 148 Scherzo Emerson String Quartet (3:47)

7.15 Kadabra Dyskety Kusaje Zimowa (3:26)

7.26 Renaud Garcia-Fons Reng-é shotor Renaud Garcia-Fons, Claire Antonioni (3:46)

7.32 George Gershwin But Not For Me Lalo Schifrin, Bob Brookmeyer (3:05)

7.37 Andrij Liaszuk Ne ma w switi prawdy (2:01)

7.45 Philip Glass Morning Passages Lautten Compagney (4:07)

7.55 Balake Sissoko & Baba Sissoko Angata (6:00)

8.02 John Williams, II Koncert skrzypcowy cz III  Anne Sophie Mutter (viol) + Boston Symphony Orchestra dyr. John Williams (5:25)

8.09 Woody Guthrie+Pete Seeger House Of The Rising Sun (2:54)

8.18 Gabriel Bataille En el valle, ines Sagmar Saskova Ensemble El Sol (2:31)

8.26 N’Gou Bagayoko Kulu (3:41)

8:33 Kadabra Dyskety Kusaje Kołysanka depresyjna (5:03)

8.44 Joanna Słowińska Lądem Kasiu (2:32)

8.55 Józef Haydn Koncert skrzypcowy A-dur, III. Finale (Allegro) Orchestre des Champs-Elysees (5:25)

9.08 Charlie Grey, Joseph Peach Peach Mairi (3:01)

9.18 Corelli Arcangelo Sonata E-dur op. 5 nr 11, II. Allegro Guido Balestracci, Massimiliano Raschietti, Eduardo Egüez, Gaetano Nasillo (2:44)

9.21 Stanisława Galica-Górkiewicz Nuty drużbiarskie, sabałowe i krzesane (6:51)

9.34 Giovanni Battista Reali Sinfonia D-dur nr 4, II. Allegro Le Consort, Victor Julien-Laferriere (1:30)

9.44 Kadabra Dyskety Kusaje Izolacja (3:59)

9.50 Avishai Cohen Seven Seas (5:25)

***

Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki 

Prowadził: Piotr Kędziorek

Goście: Lech Dzierżanowski (v-ce dyrektor NIMiT), Piotr Dahlig (przewodniczący kapituły konkursowej)

Data emisji: 2.07.2022

Godzina emisji: 9.30