Przeszłość i przyszłość muzyki tradycyjnej

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2025 13:00
W „Źródłach” Justyna Piernik wspomina dwie śpiewaczki Bronisławę Świder i Janinę Smagałę. Zaprasza także na urodziny rodzinnej Kapeli Fedaków. 
Janina Smagała podczas Taboru sanninckiego
Janina Smagała podczas Taboru sanninckiegoFoto: Muzyka Zakorzeniona / Piotr Baczewski

>>> Wysłuchaj audycji na stronie podcastowej Polskiego Radia

Bronisława Świder (z domu Kuta) urodziła się 26 lutego 1933 roku we wsi Bandysie (kolonia Białuchy) k. Myszyńca jako trzecie z sześciorga dzieci Marianny Kuty. Rodzice zajmowali się gospodarką. Obydwoje potrafili pisać i czytać. Matka słynęła z umiejętności wyrobu doskonałej jakości płótna lnianego tkanego na użytek rodziny. Ojciec był uznanym śpiewakiem. Opowiada że jej Mama przędąc, śpiewała i układała własne słowa do piosenek. „Siostry moje jus dorosły po weselach chodziły, prosili ludzie, no i brak zaśpiewać na wyprowadne, to mama nieras ułożyła tamój i tak zaśpiewajta”. W audycji śpiewaczkę wspominała Olga Stopińska, jej uczennica, której Bronisława Świder przekazała nie tylko pieśni... 

Janina Smagała - znakomita śpiewaczka ze wsi Czermno w mikroregionie sannicko-gąbińskim, niedaleko Płocka. Urodziła się w 1935 roku i przed laty miała okazję śpiewać z nieżyjącym już, sławnym skrzypkiem, Józefem Ciastkiem. W latach 70. Polskie Radio dokonało wielu cennych nagrań z ich udziałem. W audycji przypomnieliśmy niepublikowane dotąd pieśni w solowym wykonaniu pani Janiny z tego czasu. Posłuchaliśmy również wspomnień śpiewaczki, nagranych całkiem niedawno. To opowieści o bijatykach na zabawach, o życiu codziennym, ale i czasie świąt. 

Śląski Ogród Kapeli Fedaków

Dziś premierę ma płyta Śląski Ogród rodzinnej Kapeli Fedaków. Zespół z Katowic gra muzykę tradycyjną ze Śląska i innych części kraju, a także autorską muzykę inspirowaną polską muzyką tradycyjną. Śląski Ogród to premierowa płyta grupy, wydana w dziesiątą rocznicę założenia kapeli. Jak świętują swoje muzyczne urodziny artyści? Między innymi potańcówką w Katowicach, mieście ogrodów. Za tydzień w audycji Źródła opowiedzą , jak udała się ta impreza.

Kapelę Fedaków tworzą: 

Iga Fedak

Etnolog, etnomuzykolog, instruktorka tańca ludowego. Uczy tańców tradycyjnych w katowickiej Akademii Muzycznej na studiach podyplomowych z zakresu polskiej muzyki tradycyjnej. W Kapeli Fedaków śpiewa, uczy tańców i gra na barabanie oraz bębenku obręczowym.

Kuba Fedak

Muzyk, multiinstrumentalista, pedagog, kompozytor. Gra nie tylko polską muzykę tradycyjną, ale także m.in. jazz czy muzykę dwudziestolecia międzywojennego w zespole Warszawska Orkiestra Sentymentalna, gdzie jest wibrafonistą. W Kapeli Fedaków gra na akordeonie, cymbałach oraz fujarkach.

Karolina Fedak

Skrzypaczka, bywa także lutniczką. W Kapeli Fedaków gra na skrzypcach oraz suce biłgorajskiej, którą w znacznej mierze wykonała samodzielnie. Poza Kapelą Fedaków gra m.in. w zespole Będzie Dobrze.

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadziła: Justyna Piernik

Data emisji: 3.11.2025

Godzina emisji: 12.00