Wesele Boryny zagrane na nowo

Ostatnia aktualizacja: 22.12.2022 16:00
Jak mogła brzmieć muzyka łowickiej wsi w czasach opisanych przez Władysława Reymonta w powieści „Chłopi” ? Wykorzystując wiedzę, doświadczenie i nagrania archiwalne, członkowie fundacji Muzyka Zakorzeniona postanawiają odtworzyć fragmenty wesela Boryny i zilustrować reymontowską narrację. Czy przełożona na współczesny język, wierna dawnym brzmieniom muzyka może zainteresować dzisiejszych słuchaczy?
Audio
Chłopi - wesele Boryny
Chłopi - wesele BorynyFoto: Muzyka Zakorzeniona

Fundacja Muzyka Zakorzeniona zaskakuje przed koniem roku kolejną premierą. Tydzień temu na serwisach streamingowych pojawiła się „Radomska Szkoła Improwizacji” teraz czas na „Chłopów – wesele Boryny”!


Piotr Baczewski, prezes fundacji Muzyka Zakorzeniona, tłumaczył, jak doszło do powstania płyty.

Punkt styczny „Chłopów” i niniejszej płyty stanowi wesele – najpełniejsze i najbogatsze w zjawiska muzyczne wydarzenie dawnej wsi, w którym jak w soczewce skupia się cała lokalna kultura muzyczna, symboliczna i obyczajowa. Utrwalone przez Władysława Reymonta wesele Jagny i Macieja, jakkolwiek będące fikcją literacką, datować możemy na podstawie opisanych wydarzeń towarzyszących między końcem lat 70. XIX wieku, a pierwszą dekadą wieku XX. Te ramy czasowe znakomicie ujmują dwa opisy wiejskich wesel Księżaków – Oskara Kolberga oraz Henryka Świątkowskiego – które są dla tej płyty istotne. Repertuar pochodzi głównie z nagrań archiwalnych, dokumentujących wykonania i repertuar mieszkańców interesującego nas regionu z pierwszej połowy XX wieku. [dr hab. Tomasz Nowak]

Na płycie usłyszymy: kapelę Kożuchkapelę NapięcieRóżę Martynę Grabowską oraz Joannę Skowrońską.

- Rok temu trafiliśmy na zapowiedź filmu animowanego „Chłopi” Doroty Kobieli na podstawie prozy Władysława Reymonta. O ile film stara się oddawać realia XIX-wiecznej wsi, to jego muzyka zupełnie od tych realiów odstaje – tłumaczył zarzewie projektu Piotr Baczewski – Postanowiliśmy pokazać, że można zrobić to inaczej. Wydalismy profesjonalnie zrealizowaną płytę, która pokazuje, jak muzyka łowicka mogła brzmieć w czasach Reymonta, kiedy na polską wieś nie dotarła jeszcze harmonia trzyrzędowa. Przed harmonią na w regionie łowickim królowały skrzypce, basy, bębenki.

Repertuar zawarty na płycie pochodzi z trzech źródeł. To nagrania realizowane w latach 50. W ramach Ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru. Drugie źródło to antologia pieśni Mariana Moskwy, trzecie – przekaz ustny muzykantów z regionu. Na albumie „Chłopi – wesele Boryny” znalazły się zarówno melodie obrzędowe, jak i taneczne. Z pewnością warto zwrócić uwagę na fakt, że zostały one zagrane i zaśpiewane przez młodych twórców i kontynuatorów muzyki tradycyjnej, którzy przywracają ją do żywego kontekstu.

- Chcieliśmy, by nagrania te były ubrane w kontekst. Dlatego poprosiliśmy dr. Hab. Tomasza Nowaka, muzykologa z Uniwersytetu Warszawskiego, by napisał tekst o łowickim weselu, o tym, jak koresponduje ono z nagraniami, które znalazły się na płycie oraz opisami wesela w książce Reymonta. – wyjaśniał Baczewski, dodając, że płyta ma potencjał międzynarodowy – treść dodanej do niej książeczki jest przetłumaczona na język angielski.

W audycji zabrzmiały: kujony Jana Szymańskiego z Albinowa, fragmenty płyty „Chłopi – wesele Boryny”

Słuchaliśmy także najchętniej słuchanych płyt z world music w roku 2022: kreteńskiego kwartetu Steliosa Petrakisa, peruwiańskiej legendy Susanny Baki.

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadziła: Magdalena Tejchma

Data emisji: 22.12.2022

Godzina emisji: 15.15