- Día de Muertos to meksykańskie święto, podczas którego upamiętnia się nieżyjących bliskich.
- Meksykanie hucznie celebrują to święto - biorą udział w kolorowych paradach i festynach.
- Jednym z symboli Dia de Muertos jest czaszka - maluje się ją na twarzach, w tym kształcie robi się też słodycze.
- Meksykanie przygotowują też "ofrendy" czyli ołtarzyki ku czci zmarłych, które ozdabiają aksamitkami.
- W 2008 roku święto Día de Muertos zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
W polskiej tradycji początek listopada to czas zadumy i wspomnień o zmarłych. Odwiedzamy groby i palimy znicze. W tym samym czasie Meksykanie kupują wykonane z cukru małe słodycze imitujące ludzkie czaszki, przygotowują "ofrendy" czyli ołtarzyki ku czci zmarłych i hucznie celebrują święto na licznych festynach i paradach.
Día de Muertos - święto życia
- Symbol czaszki przypomina o tym, że wobec śmierci wszyscy jesteśmy równi. Ale przez to, że w Meksyku czaszki są uśmiechnięte i kolorowe, to w pewnym sensie "osładzają" lęk przed końcem - opowiada gość Czwórki. - Często w mediach pojawia się określenie, że Día de Muertos to "festiwal śmierci". Takie porównania w Meksyku nie padają i dla mnie są zupełnie nietrafione, bo czaszki są przede wszystkim przypomnieniem o życiu. Jeśli już mamy mówić o festiwalu, to Día de Muerto jest festiwalem życia.
15:50 CZWÓRKA Czworka do piatej - meksyk 01.11.2023.mp3 Dlaczego czaszka stała się narodowym totemem Meksyku i jakie są zwyczaje związane z Día de Muertos? (Czwórka do piątek/Czwórka)
Czaszki do jedzenia
W trakcie Día de Muertos kolorowe czaszki pojawiają się w domach, w witrynach sklepów oraz na twarzach mieszkańców Meksyku. - Makijaż na "Catrinę" lub na "Catrina" stał się jednym z symboli tego święta. Podobnie jak słodycze w kształcie czaszki, które są robione z cukru, a ostatnio także z czekolady - dodaje gość Czwórki. - Takie czaszki można ustawić na ołtarzu dla zmarłych albo podarować bliskiej osobie z jej imieniem na czole. To jest tradycyjny, meksykański ornament, który nie ma znaczenia religijnego.
Día de Muertos: ołtarz dla dusz zmarłych
Jak powstają ołtarze dla zmarłych?
Ola Synowiec przez dziewięć lat mieszkała w Meksyku. Jest pisarką, dziennikarką i latynoamerykanistką. Pisze przewodniki po tym kraju i prowadzi Mexico Magico Blog. - Podobnie jak w wielu innych kulturach, Meksykanie też wierzą, że w tym czasie dusze wracają na ziemię, żeby spotkać się z bliskimi. Dlatego na ołtarzu - oprócz zdjęć osób zmarłych - stawia się też ich ulubione potrawy - mówi. - Gotując je, można odnieść wrażenie, że zmarli siedzą w drugim pokoju i czekają na posiłek. Wydaje mi się, że jest w tym metafizyka i odrobina magii, i nawet jeśli ktoś jest zatwardziałym realistą, daje się temu ponieść.
COCO - polski zwiastun | Disney Polska
Wpisany od 2008 r. na listę niematerialnego dziedzictwa Unesco Día de Muertos, nie jest nowym świętem, a jego korzenie sięgają jeszcze epoki prekolumbijskiej. Po przybyciu hiszpańskich kolonizatorów z czasem "złączyło się" ono w kalendarzu z dniem Wszystkich Świętych, a obrzędy mu towarzyszące zaczęły odbywać się w miejscach kultu: kościołach, kaplicach i na cmentarzach.
Zobacz także:
Aksamitki zamiast chryzantem
Z okazji Dni Zmarłych, które w Meksyku obchodzi się 1 i 2 listopada, groby ozdabia się aksamitkami, czyli kwiatami cempasúchil, które podobnie jak chryzantemy w Polsce są kwiatami sezonowymi. - W Meksyku istnieje przekonanie, że ze wszystkich zmysłów zmarli mają najbardziej wyczulony węch. Aksamitki bardzo intensywnie pachną i to po tym zapachu mogą oni trafić na swój ołtarz na ziemi - dodaje rozmówczyni Weroniki Puszkar.
Obchody Dnia Zmarłych w Meksyku
Meksyk na Bielanach. Wystawa Oli Synowiec
Ola Synowiec jest także autorką wystawy "Hola! Meksyk w fotografii", którą można teraz oglądać w Bielańskim Ośrodku Kultury w Warszawie. Odwiedzając ekspozycję mamy szansę dowiedzieć się, dlaczego czaszka stała się narodowym totemem Meksyku i co wspólnego z obchodami Día de Muertos mają Aztekowie, Hiszpanie, a co wspólnego ma James Bond. Wystawa będzie czynna do 24 listopada 2023 roku.
***
Tytuł audycji: Czwórka do piątej
Prowadzi: Weronika Puszkar
Gość: Ola Synowiec (dziennikarka, pisarka, miłośniczka Meksyku)
Data emisji: 01.11.2023
Godzina emisji: 14.15
kul
