Skład Solny to wspólnota skupiający krakowskie artystki i artystów, która już od kilku dekad działa we wnętrzach XVIII-wiecznego magazynu soli w Krakowie. Artyści reprezentują różne dziedziny sztuki, ale nie stronią też od wspólnych działań.
Wodna Masa Krytyczna - artyści, aktywiści dla planety
Ich sztandarową, doroczną inicjatywą jest Wodna Masa Krytyczna czyli spływ centralnym krakowskim odcinkiem Wisły, na potrzeby którego powstają tratwy i inny wodne wehikuły będące równocześnie dziełami sztuki manifestującymi rozmaite idee.
Kolorowy wodny korowód przyciąga wzrok, a zaangażowani w Wodną Masę Krytyczną zwracają uwagę na potrzebę ochrony środowiska naturalnego naszej planety, w tym samej Wisły - królowej polskich rzek. Artystyczny happening na Wiśle kieruje uwagę na problem zanieczyszczeń wód, przestrzega przed ich wyczerpywaniem się w wyniku katastrofy klimatycznej i włącza sztukę w działania na rzecz ochrony środowiska.
Organizowanemu od 14 lat wydarzeniu towarzyszy hasło "Chcemy się kąpać" odwołujące się do nieistniejących już krakowskich plaż miejskich, które znajdowały się na brzegach Wisły. Nie inaczej było w tym roku.
Pływające wehikuły w MSN
To właśnie pływające jednostki i wehikuły biorące udział w krakowskiej Wodnej Masie Krytycznej zostaną zaprezentowane w przestrzeniach Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wystawa, której otwarcie zaplanowano na 12 września, nosi tytuł "Ta planeta jest już zasiedlona". Obok prezentacji obiektów jest też opowieścią o Składzie Solnym i zwycięskiej walce artystów i aktywistów o miejsce dla sztuki, miejsce tworzone niezależnie i oddolnie.
Zobacz też:
Zwycięska walka o Skład Solny
Skład Solny to XVIII-wieczny magazyn solny znajdujący się w Krakowie. W jego opuszczonych i zaniedbanych pomieszczeniach w 1998 roku pojawili się pierwsi artyści, dzięki ich pracy i społecznemu zaangażowaniu charakterystyczny budynek Składu szybko stał się idealnym miejscem dla malarzy, rzeźbiarzy, fotografików, scenografów czy muzyków. Dzisiaj, ponad ćwierć wieku później, Skład Solny z "komórek do wynajęcia" zmienił się w nieformalny, prężnie działający kolektyw. Mimo wielu społecznych i głośnych akcji, takich jak Wodna Masa Krytyczna, zrealizowanych wystaw i koncertów miejsce artystów w Składzie Solnym było nieustannie zagrożone - czytamy w tekście kuratorskim towarzyszącym ekspozycji. Jesienią 2023 roku artystki, aktywiści, rzemieślnicy, muzycy, wynajmujący pracownie w budynku wyszli na ulice Krakowa z transparentem "Ta planeta jest już zasiedlona" rozpoczynając protest i publiczną debatę o wartości kultury oddolnej.
Skład Solny. Ta planeta jest już zasiedlona, fot. Stan Barański/mat.pras./MSN
W styczniu 2025 roku Prezydent Miasta Krakowa zadeklarował, że miasto odstępuje od planowanej inwestycji w budynku zajmowanym przez kolektyw, doceniając rolę społeczności Składu Solnego w tworzeniu kultury Krakowa.
Krakowskie tratwy w trosce o "warszawską" Wisłę
Prezentacja krakowskich tratw prezentuje działania krakowskich artystów, ale przypomina też, jak zagrożona jest Wisła. W tym roku w Warszawie poziom wody w naszej rzece osiągnął najniższy stan w całej historii pomiarów. A przecież i stolica kiedyś mogła pochwalić się wiślanymi kąpieliskami. "Ta planeta jest już zasiedlona, teraz trzeba o nią zadbać" - przypominają kuratorzy ekspozycji Bartolomeo Koczenasz (CSWW), Cecylia Malik (CSWW), Mateusz Okoński i współpracujący z nimi Tomasz Fudala (MSN).
Otwarcie wystawy odbędzie się 12 września w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Będzie to też okazja do spotkania z członkami i członkiniami Składu Solnego w Audytorium Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Ekspozycję będzie można oglądać do 16 listopada 2025.
***
pj/mat.pras.
