Piernik - luksusowy smak i zapach świąt

Ostatnia aktualizacja: 19.12.2022 19:30
Towarzyszący jego przygotowaniu aromat przypraw korzennych to znak, że święta są tuż, tuż. Piernik to nieodłączny ich element - pojawia się jako ciasto na stole i jako ozdoba na bożonarodzeniowym drzewku, a kiedyś przynoszony był także w prezencie. 
Pierniki mogą mieć różne kształty i różne wielkości. Zawsze jednak zawierają przyprawy korzenne i miód.
Pierniki mogą mieć różne kształty i różne wielkości. Zawsze jednak zawierają przyprawy korzenne i miód.Foto: haveseen / Shutterstock.com

Piernik jest "pierny"

Pierwsza znana receptura korzennego ciastka pochodzi z Grecji z 2400 roku p.n.e., ale są też tacy, którzy twierdzą, że historia tego wypieku sięga roku 992 naszej ery, kiedy to ormiański mnich Grzegorz z Nikopolis miał nauczyć chrześcijańskich piekarzy we Francji jego wyrobu. Pierniki znali je Chińczycy, a w średniowieczu podbiły europejskie stoły. Królowa Elżbieta I swoim kucharzom kazała robić piernikowe karykatury dworzan i dostojników. Z pysznych pierników słynęła też matka George'a Washingtona, która swój przepis podała markizowi de Lafayette i stąd wziął się słynny francuski specjał. - Nazwa "piernik" w każdym języku ma inną etymologię, ale ten nasz wziął się od staropolskiego słowa "pierny", czyli pieprzny, co odnosi się do pachnących przypraw - wyjaśnia cukiernik Weronika Madejska. - Do Europy pierniki przywędrowały prawdopodobnie wraz z wyprawami krzyżowymi.

Piernik w wianie panny młodej

W sarmackiej kuchni pierniki jadano na śniadanie, ale też podawano jako zakąskę do wódki. Przez długi czas uważano ten wypiek za luksusowy, dlatego na stole pojawiał się tylko w czasie świąt i był dawany w prezencie. - Piernik był synonimem dobrobytu, więc w święta można było sobie na niego pozwolić. Była też tradycja robienia długodojrzewającego piernika, kiedy w domu urodziła się córka. Pózniej - w dniu zamążpójścia - dostawała to ciasto od rodziców jako wiano - opowiada gość Czwórki.

Posłuchaj
09:36 CZWÓRKA Czat Czworki - piernik 19.12.2022.mp3 Skąd się wzięły pierniki na świątecznym stole? (Czat Czwórki/Czwórka)

Piernik "last minute"

Piernik jest czasochłonny, a jego przygotowanie ma związek z rytmem kalendarza. - Przygotowujemy go w listopadzie, po andrzejkach i razem z nim czekamy na święta. Na szczęście istnieją też przepisy na pierniki "last minute", na które ciasto nie musi leżakować dwa tygodnie - uspokaja ekspertka. -  Dziś mamy dostęp do środków spulchniających i do mieszanek przypraw, możemy też część miodu możemy zastąpić cukrem i cieszyć się smakiem pierniczków zaraz po upieczeniu.  

Zdjęcie ilustracyjne  Zdjęcie ilustracyjne

Zobacz także:

Piernik w wersji "sauté"

Pierniki mogą mieć różne kształty i różne wielkości. Mogą być w czekoladzie, w lukrze lub całkowicie pozbawione polewy. Mogą być twarde lub pulchne, a czasem nawet przybierać formę płynną. Zawsze jednak zawierają przyprawy korzenne. - Wśród nich cynamon. goździki, anyż, kardamon oraz mniej kojarzące się ze słodkimi wypiekami ziele angielskie - wymienia rozmówczyni Weroniki Puszkar. - W moim domu przygotowuje się piernik w formie bochna, w wersji "sauté", jedynie z dobrymi bakaliami. To nasza rodzinna tradycja, która bardzo mi odpowiada.  

Wg. staropolskiego przepisu ciasto na pierniki powinno dojrzewać w chłodzie przez 2-3 tygodnie (zdj. ilustracyjne) Wg. staropolskiego przepisu ciasto na pierniki powinno dojrzewać w chłodzie przez 2-3 tygodnie (zdj. ilustracyjne)

*** 

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał: Weronika Puszkar

Data emisji: 19.12.2022

Godzina emisji: 16.15

kul