Rodowicz i Vondráčková – przyjaciółki, konkurentki, królowe estrady

Maryla Rodowicz i Helena Vondráčková są jak siostry syjamskie polskiej i czeskiej piosenki. Urodzone w odstępie kilkunastu miesięcy stały się ikonami muzyki popularnej nad Wisłą i u naszych południowych sąsiadów. W piątek, 2 lipca, obie usłyszeliśmy na wspólnym koncercie w ramach kolejnej odsłony tegorocznego "Lata z Radiem". 

Maryla Rodowicz i Helena Vondráčková

Foto: Polskie Radio / Cezary Piwowarski

Pierwszą próbkę wokalnych możliwości Maryla Rodowicz dała już 8 grudnia 1945 – właśnie tego dnia przyszła na świat w Zielonej Górze. Swój talent szlifowała w podstawowej szkole muzycznej w klasie skrzypiec. Okazało się, że równie dobrze radzi sobie w sporcie, a zwłaszcza w lekkiej atletyce, w której zdobywała laury na ogólnopolskich zawodach. Ukończyła nawet warszawską Akademię Wychowania Fizycznego i do pewnego czasu jej kariera sportowa i muzyczna szły łeb w łeb. W 1962 roku przebrnęła eliminacje do Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie, ale nie pojechała tam, wybierając Lekkoatletyczne Mistrzostwa Polski Młodzików. 

Rodowicz i Vondráčková: znamy się tak długo, jak gra "Lato z Radiem"

Gdy mała Marylka miała półtora roku, 24 czerwca 1947 roku w położonej 300 kilometrów na południe od Zielonej Góry Pradze urodziła się Helena Vondráčková. Wtedy jeszcze nikt nie przypuszczał, że będzie ona królową czechosłowackiej piosenki, ale rodzice na wszelki wypadek zadbali o jej muzyczne wykształcenie, posyłając ją na lekcje gry na pianinie. Gdy, mając 17 lat, wyśpiewała główną nagrodę w konkursie "Szukamy nowych talentów", zaczęto podejrzewać, że być może właśnie rodzi się nowa gwiazda. Wkrótce potem nagrała pierwszą w życiu profesjonalną piosenkę "Červená řeka", będącą przeróbką standardu kanadyjskiej muzyki folk, "Red River Valley". 

Druga połowa lat 60. była dla obu wokalistek okresem zdobywania muzycznych doświadczeń i wspinania się po szczeblach scenicznej kariery. Rodowicz współpracowała w tym czasie z bigbitowym zespołem Szejtany i studenckim kabaretem Gag, ale szybko stało się jasne, że jest stworzona do bycia pierwszoplanową postacią na scenie. Pod koniec dekady samodzielnie zdobywała już laury na różnego rodzaju festiwalach: w Opolu, w Świnoujściu czy w Soczi. Z kolei Vondráčková podbiła serca czechosłowackiej publiczności w duecie z Martą Kubišovą, z którą później występowała w zespole Golden Kids, odnoszącym sukcesy również w Niemczech i Francji. Pod koniec dekady Kubišová, otwarcie występująca przeciwko komunizmowi, dostała od władzy "wilczy bilet", Vondráčková zaś rozpoczęła karierę solową.

Maryla Rodowicz - "Sing sing", źródło: YouTube / Najlepsza polska muzyka

Lata 70. można śmiało uznać za "złotą epokę" w karierach obu pań. Maryla Rodowicz wydała debiutancką płytę "Żyj mój świecie", która wkrótce pokryła się złotem. W repertuarze wokalistki, jak grzyby po deszczu, wyrastały kolejne przeboje: "Ballada wagonowa", "Małgośka", "Do łezki łezka", "Sing-sing" i wiele innych. Seryjnie wygrywała krajowe festiwale piosenki, zaśpiewała na otwarciu piłkarskich Mistrzostw Świata w Monachium, stała się też rozpoznawalna w krajach "demoludów", m.in. w Czechosłowacji.

U naszych południowych sąsiadów nie mogła jednak równać się popularnością z Vondráčkovą, która została "eksportowym towarem" czechosłowackiej muzyki – zaśpiewała na festiwalu w Tokio, czego efektem była pierwsza anglojęzyczna płyta w jej dorobku, wydana przez wytwórnię Polydor. Koncertowała w wielu europejskich krajach, w Australii i obu Amerykach. W 1974 roku na festiwalu Bratislavská lýra zdobyła główną nagrodę, śpiewając swój wielki przebój "Malovaný dzbanku".

Helena Vondráčková - "Malovaný dzbanku", źródło: YouTube / Najlepsza polska muzyka

Z "Dzbankiem" przyjechała trzy lata później na Międzynarodowy Konkurs Piosenki w Sopocie, zwany inaczej Festiwalem Interwizji. To właśnie tam doszło do wielkiego muzycznego pojedynku wielkich gwiazd polskiej i czechosłowackiej estrady – Maryla przywiozła bowiem w 1977 roku do Opery Leśnej swój świeżutki hit "Kolorowe jarmarki". Ostatecznie z Bursztynowym Słowikiem wyjechała z Sopotu Vondráčková, Rodowicz musiała się zaś zadowolić nagrodą publiczności. Obie wokalistki zaprzyjaźniły się przy okazji i swoje sukcesy opijały wspólnie winem na sopockiej plaży w blasku wschodzącego słońca. 

Pół wieku w eterze. "Lato z Radiem" świętuje złoty jubileusz

Choć od tamtego czasu minęło już prawie pół wieku, w międzyczasie w obu krajach zmienił się ustrój polityczny (a Czechosłowacja rozpadła się na dwa oddzielne państwa), Maryla Rodowicz i Helena Vondráčková wciąż pozostają na muzycznym topie. W ich dorobku przybyło złotych i platynowych płyt, na świat przyszły kolejne pokolenia fanów, pojawiły się też rzesze wokalistek próbujących dorównać ich legendom. Jednak obie królowe ani myślą opuszczać swoje trony, są aktywne koncertowo, a prywatnie wciąż się przyjaźnią. 

LZR_Belka_Art.png

🔸 Maryla Rodowicz i Helena Vondráčková na jednej scenie podczas kolejnego koncertu #LatoZRadiem w wyjątkowej lokalizacji - @Zamek_Ksiaz Już w piątek, 2 lipca o godzinie 20:00.

➡️https://t.co/3PGncAVe2l

🎥Transmisja na Facebooku Jedynki, stronie www oraz YT Polskiego Radia!⁣ pic.twitter.com/r7PA4xNNnS

— Jedynka – Program 1 Polskiego Radia (@RadiowaJedynka) June 28, 2021

O tym, w jak dobrej formie jest polsko-czeski superduet, mogliśmy się przekonać w piątek, 2 lipca, podczas ich wspólnego koncertu na dziedzińcu Zamku Książ. Koncert transmitowaliśmy w Programie 1 Polskiego Radia, na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych radiowej Jedynki. Koncertu możesz posłuchać i zobaczyć - TUTAJ! 

***

"Lato z Radiem" na antenie Programu 1 Polskiego Radia codziennie, od poniedziałku do piątku, w godzinach 9.00 - 12.00. Słuchaj też na stronie www.latozradiem.pl oraz w aplikacji mobilnej "Lata z Radiem".

kc