Jak wyjaśnił prof. Marcin Drąg, praktycznie wszystkie choroby cywilizacyjne w dużym stopniu oparte są o złe funkcjonowanie enzymów proteolitycznych. Proteazy i peptydazy to grupa enzymów, które rozcinają wiązania peptydowe i rozbijają białka na prostsze elementy - peptydy i aminokwasy.
NAUKA w portalu PolskieRadio.pl
U ludzi proteazy stanowią grupę ok. 700 zidentyfikowanych do chwili obecnej enzymów. - Są odpowiedzialne za kontrolę wszystkich ścieżek metabolicznych, czyli praktycznie za kontrolę wszystkiego, co prowadzi do tego, że nasz organizm jest w stanie normalnie funkcjonować - podkreślił naukowiec. Ich nieprawidłowe działanie prowadzi do powstania stanów chorobowych.
Wśród tych chorób są wszystkie typy nowotworów (w każdym typie nowotworu można znaleźć protazy, które źle funkcjonują), cukrzyca (w przypadku której jedne ze skuteczniejszych obecnie leków dotyczą proteaz), a także choroby neurodegeneracyjne, oraz zakażenia bakteryjne i wirusowe.
W ramach swojego projektu wrocławscy naukowcy chcą stworzyć możliwie najczulsze markery do obrazowania indywidualnych enzymów proteolitycznych, które będą wybitnie selektywne tylko wobec konkretnego enzymu, a nie całej ich grupy.
Naukowcy chcą wykrywać aktywność jednego enzymu. - Jest to ważne z tego względu, że bardzo często dany enzym należy do rodziny proteaz, natomiast tylko on uczestniczy w rozwoju danej choroby. I my chcemy śledzić tylko jego funkcje, natomiast nie chcemy śledzić funkcji innych enzymów - zaznaczył prof. Drąg.
Zdaniem naukowca opracowane markery będzie można wykorzystywać w medycynie przede wszystkim do testów diagnostycznych, czyli do szybkiej detekcji danej choroby.
***
Projekt "Wyzwania w projektowaniu selektywnych markerów do obrazowania enzymów proteolitycznych" otrzymał 3,5 mln zł dofinansowania z program TEAM Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Zaplanowano go na trzy lata, choć badania nad markerami potrwają zapewne o wiele dłużej.
PAP, kk
