Przed koszmarami Lovecrafta nie da się uciec

Ostatnia aktualizacja: 28.02.2014 15:00
Stephen King, który uważał Lovecrafta za swego mistrza, chciał kiedyś napisać opowiadanie o poduszce pisarza, która pamiętała jego wszystkie sny. Gdy jednak spróbował je sobie wyobrazić, przeraził się tak bardzo, że porzucił ten pomysł.
Audio
  • Mateusz Kopacz, Anna Żołnik i Tomasz Stawiszyński rozmawiają o życiu i twórczości H.P. Lovecrafta (PR, 27.02.2014)
Nowoangielskie miasteczko Innsmouth, w którym Lovecraft umieścił akcję opowiadania Widmo nad Innsmouth
Nowoangielskie miasteczko Innsmouth, w którym Lovecraft umieścił akcję opowiadania "Widmo nad Innsmouth"Foto: BlankBlankBlank/Flickr/CC

O amerykańskim pisarzu Howardzie Philipsie Lovecraftcie Stephen King powiedział kiedyś: "pisał w ciemnościach, piórem, zarabiał grosze i zmarł w godnym ubóstwie". Klasyk literatury grozy, nazywany Czarnym Księciem i samotnikiem z Providence, do sławy nie przywiązywał wagi i twierdził, że dżentelmen nie stara się być znanym, zostawiając to małym, egoistycznym parweniuszom. Z czasem jednak jego opowiadania zyskały sławę, stały się wręcz tekstami kultowymi. Zdaniem Kinga wielkie teksty tego autora są kamieniami milowymi literackiej imaginacji, przynoszącymi tyle samo radości czytelnikowi w wieku 50 lat, co inteligentnemu piętnastolatkowi.

Mateusz Kopacz, tłumacz, współtwórca serwisu internetowego hplovecraft.pl, opowiadał o specyficznym dzieciństwie autora "Zewu Ctulhu". Urodzony w 1890 r. Lovecraft przyszedł na świat w szczególnym momencie przełomu wieków, stanowiącego zarazem przełom w kulturze zachodniej, związany m.in. ze wzrastającym znaczeniem nauki. Ślady tego intelektualnego fermentu widoczne są w utworach pisarza. Miłość do literatury niesamowitej zaszczepił w nim dziadek. Od wczesnego dzieciństwa Lovecraft miał więc koszmarne sny. Senne wizje wykorzystywał później niejednokrotnie w swej twórczości, np. w mikropowieści "W poszukiwaniu nieznanego Kadath".

– Był dosyć neurotycznym dzieckiem, często chorował, opuszczał zajęcia w szkole, przez co miał spore zaległości, zwłaszcza w matematyce – powiedział Mateusz Kopacz. – To prawdopodobnie doprowadziło do jego załamania nerwowego. Od 18 do 23 roku życia właściwie nie wychodził z domu. Nie wiemy, co wtedy robił. Prawdopodobnie czytał tanie powieści kryminalne i sensacyjne. Paradoksalnie to właśnie one sprawiły, że wrócił do świata – dodał.

O późniejszym uczestnictwie H.P. Lovecrafta w życiu literackim i intelektualnym, o jego twórczości, a także dziwnych kolejach życia mówili także Anna Żołnik, historyczka literatury, doktorantka UJ oraz Tomasz Stawiszyński, publicysta, filozof, radiowiec.

***

Na pytania tzw. kwestionariusza Prousta odpowiadał tym razem Zygmunt Miłoszewski.
Audycję z cyklu "Życie na miarę literatury" prowadzili Dorota Gacek i Andrzej Franaszek.

Najsłynniejszą
Najsłynniejszą frazą H.P. Lovecrafta są słowa pochodzące z utworu "Zew Ctulhu". Brzmią one: Ph'nglui mglw'nafh Cthulhu R'lyeh wgah'nagi fhtagn; foto: Dominique Signoret/Wikipedia/CC

 

mc

Zobacz więcej na temat: literatura
Czytaj także

"Carrie" – początek panowania Stephena Kinga

Ostatnia aktualizacja: 18.10.2013 17:12
– Ten malutki film okazał się wielkim hitem. Jego sukces znacząco wpłynął na karierę Stephena Kinga – opowiadał w Dwójce Robert Ziębiński o pierwszej adaptacji debiutanckiej powieść słynnego amerykańskiego pisarza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bruno Schulz – chytry komentator świata

Ostatnia aktualizacja: 29.11.2013 18:00
- Schulzowska Księga nie jest żadną pełnią, skarbnicą wszelkiej wiedzy. Księga to strzępek, szpargał, punkt wyjścia do chytrego ataku na jednoznaczny świat - mówił w Dwójce filozof Adam Lipszyc o jednym z wątków prozy Brunona Schulza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jack Kerouac - niszcząca legenda jednej książki

Ostatnia aktualizacja: 10.01.2014 18:00
- Po książce "W drodze" Kerouac nie napisał niczego godnego uwagi. Sam pisarz uważał jednak inaczej. Sfrustrowany, brutalnie atakował nie tylko krytyków literackich - mówił w Dwójce Marcin Sendecki o sławnym przedstawicielu pokolenia bitników.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Milan Kundera – biografia nie całkiem ukryta

Ostatnia aktualizacja: 07.02.2014 19:00
– Deklarując niechęć do mówienia o własnym życiorysie, Kundera prowadził literacką grę, wielokrotnie umieszczając w swoich książkach partie mniej lub bardziej jawnie autobiograficzne – mówił w Dwójce Leszek Engelking o pisarzu, który skończy w tym roku 85 lat.
rozwiń zwiń