Polskie Radio
Section05

komunizm

Obława Augustowska jak Katyń. "Zginęli, bo byli Polakami"

12 lipca 1945 roku Armia Czerwona z NKWD, wspomagane przez Urząd Bezpieczeństwa oraz Ludowe Wojsko Polskie, przeprowadziły akcję pacyfikacyjną na terenie Puszczy Augustowskiej i jej okolic. Komuniści aresztowali wtedy 7 tysięcy osób, 600 nigdy nie wróciło do domu. Zostali wywiezieni w nieznanym kierunku i zamordowani. 
Zobacz więcej na temat:  Armia Czerwona Armia Krajowa NKWD obława augustowska II wojna światowa stalinizm zbrodnie sowieckie

Milan Kundera i jego światy. "Był pisarzem uwikłanym w historię"

– Kundera, jak chyba nikt inny, opowiedział o doświadczeniu pokoleniowym zaangażowania w komunizm i o wielkim rozczarowaniu oraz porażce lewicowego projektu, którego on był uczestnikiem, wyznawcą, a także w jakimś sensie ofiarą – mówił w Polskim Radiu tłumacz i eseista Aleksander Kaczorowski. Milan Kundera, wybitny czeski pisarz, autor głośnej powieści "Nieznośna lekkość bytu", zmarł 12 lipca 2023 roku w wieku 94 lat.
Zobacz więcej na temat:  Milan Kundera Czechy Francja literatura filozofia

Tadeusz Borowski. "Zdać relację żywym, stanąć w obronie zmarłych"

"Patrz na to wszystko uważnie i nie trać siły, gdy jest Ci źle. Bo może z tego czasu obozu, z tego czasu oszustw będziemy musieli zdać ludziom żywym relację i stanąć w obronie zmarłych" pisał w opowiadaniu "U nas w Auschwitzu" Tadeusz Borowski. Tej zasadzie podporządkował swoją twórczość. 3 lipca 1951 roku pisarz popełnił samobójstwo.
Zobacz więcej na temat:  Auschwitz literatura Tadeusz Borowski II wojna światowa stalinizm nazizm Niemcy

Inny Świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – III

Gustaw Herling-Grudziński był w PRL objęty pełnym zapisem cenzorskim. Nie ukazywały się żadne jego prace. Dopiero w 1988 roku pozwolono na wydanie pierwszych opowiadań autora Innego Świata. Herling-Grudziński wiedział, że komunizm upadnie, ale nie spodziewał się, że nastąpi to za jego życia. Tu się pomylił. Jak oceniał zmiany w Polsce po upadku PRL? Czy nowa, III RP była dla niego państwem doskonałym, czy też recenzował polską rzeczywistość? O tym kolejnym odcinku podcastu Ślady pamięci profesora Rafała Habielskiego i Andrzeja Mietkowskiego.
Zobacz więcej na temat:  ZSRR PRL III RP

Sławomir Mrożek: nie chciałem być pisarzem [POSŁUCHAJ]

- Dzięki opowiadaniom i dramatom stałem się sławny i było mi w Polsce coraz lepiej - mówił Mrożek o latach przed wyjazdem z kraju. - A jednak cała nędza tej rzeczywistości ukazała mi się bardzo bezpośrednio. Gdy zupełnie zerwałem z Polską Ludową, przyniosło mi to kolosalną ulgę - przyznawał. 29 czerwca wspominamy 95. rocznicę urodzin tego wybitnego dramatopisarza, prozaika, satyryka, eseisty i rysownika.
Zobacz więcej na temat:  Sławomir Mrożek literatura emigracja PRL

Czerwiec 1976. Protest, który zmienił PRL

Wszystko zaczęło się w grudniu 1970 roku” – mówi dr Paweł Sasanka, gość prof. Antoniego Dudka w najnowszym odcinku podcastu „Rzeczypospolite”. Czerwiec 1976 roku to moment przesilenia – PRL szykowała się na wzrost napięcia społecznego, ale nie spodziewała się, że jego epicentrum znajdzie się w Radomiu, Płocku i Ursusie. Skąd ten wybuch? Jakie były kulisy decyzji o podwyżkach cen i jak zareagował aparat państwowy? To historia nie tylko o proteście, lecz także o narodzinach solidarności i przemianie społecznej, która doprowadziła do powstania opozycji demokratycznej. 🎧 Posłuchaj rozmowy z dr. Pawłem Sasanką z Instytutu Pileckiego.
Zobacz więcej na temat:  Antoni Dudek Czerwiec 1976 historia Polski PRL historia PRL podcast