Choć Małgorzata Czyńska dziś ma świadomość, że jej prace poświęcone twórczości kobiet stanowiły zaczątek dla "toczącej się lawiny" to podkreśla, że nie taki cel jej przyświecał parę lat temu. - Nie przyszłoby mi do głowy, że z pomysłu na "Kobiety z obrazów" powstanie trylogia. Ale bardzo się cieszę, że to, co było zupełną awangardą, czyli pisanie biografii kobiet, weszło do kanonu - słyszymy.
Kobiety w sztuce. Temat zaniedbany
Wszystko zaczęło się jeszcze w czasie studiów Małgorzaty Czyńskiej w Krakowie, a impulsem stał się życiorys Misi Godebskiej, czyli polsko-francuskiej protektorki artystów. - Zaczęło się od książki Ewy Kossak ("W stronę Misi z Godebskich" - red.), zaczęło się od obrazów. We wszystkich biografiach francuskich impresjonistów Misia się pojawiała. Potem zaczęłam śledzić jej losy - wspomina gość audycji "Wybieram Dwójkę". W sferze zainteresowań znalazła się również Maria Balowa - muza Jacka Malczewskiego.
W ramach cyklu ukazały się dotąd: "Kobiety z obrazów", "Kobiety z obrazów. Nowe historie" oraz "Kobiety z obrazów. Polki". - Mam chyba wyostrzone spojrzenie na kobiety w malarstwie, na kobiety w sztuce, również na kobiety w designie. Zdaję sobie też sprawę, że to się nie kończy, ale też dlatego, że temat latami był zaniedbany - tłumaczy Małgorzata Czyńska. Dodaje, że trafiając na postaci zapomniane, odczuwa "konieczność, żeby je przywrócić do obiegu".
19:18 Dwojka 2022_11_23-16-28-56.mp3 "Kobiety z obrazów. Polki". Przywrócić pamięć o polskich artystkach (Wybieram Dwójkę/Dwójka)
Anna Bilińska - przetrzeć szlaki
Najnowsza część cyklu rozpoczyna się od historii Anny Bilińskiej, malarki. W jej dorobku znajdziemy takie dzieła jak "Nad morzem", "Kobieta z japońskim parasolem" czy "Bretońska dziewczyna". W ubiegłym roku tej artystce poświęcona była wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie, zdaniem gościa Jakuba Kukli to jednak nie wystarczy. - Te życiorysy trzeba przypominać i powtarzać. W ogóle nie miałam wątpliwości, że Bilińska musi trafić do tej książki - słyszymy.
Jak przypomina Czyńska, właśnie Anna Bilińska była jedną z pierwszych malarek, które swoją ogromną determinacją walczyły o prawdo do edukacji artystycznej dla kobiet. - Pokazała, że [sięgnięcie po sławę - red. ] jest w zasięgu ręki. Pokazała to też swoją ogromnie ciężką pracą. Za swoją miłość do sztuki, za imperatyw, żeby sztukę uprawiać, zapłaciła bardzo wysoką cenę. Ale swoim życiorysem udowodniła, że warto - nie ma wątpliwości gość Dwójki.
W książce poznajemy również losy Zofii Jachimeckiej, która hobbystycznie zajęła się dokonywaniem przekładów z języka francuskiego i włoskiego, czy Teresy Roszkowskiej, która była malarką i scenografem.
Czytaj też:
***
Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę
Rozmawiał: Jakub Kukla
Gość: Małgorzata Czyńska (autorka książki pt. "Kobiety z obrazów. Polki")
Data emisji: 23.11.2022
Godzina emisji: 16.30
mg/kor