Tomasz Latoszewski, skrzypek z Chąśna

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2022 16:00
W czwartkowych Źródłach przybliżamy sylwetkę łowickiego skrzypka Tomasza Latoszewskiego z Chąśna (1901-1984). Latoszewski był skarbnicą muzyki łowickiej – brawurowym wykonawcą kujonów, kujawiaków, owczarków. Magdalena Tejchma przygotowała także kilka muzycznych niespodzianek z ciepłych krain!
Audio
  • Tomasz Latoszewski, skrzypek z Chąśna (Dwójka/Źródła)
tancerze w strojach łowickich
tancerze w strojach łowickichFoto: Nagroda Kolberga

Pochodzący z Chąśna pod Łowiczem Latoszewski grał w starym, zawierającym jeszcze wiele cech XIX-wiecznej muzyki stylu. Nagrywany był przez Polskie Radio dwukrotnie – w 1976 i 1983 roku – a jego muzyka zachowała się także obszernie w archiwach ISPAN. Nierzadko można było go usłyszeć towarzyszącego znakomitej śpiewaczce Walerii Czubakowej z Błędowa. Wysłuchaliśmy wywiadu ze skrzypkiem nagranego przez Mariana Domańskiego w 1976 roku. O co pytał nasz redaktor? Między innymi o tańce czy zabawy towarzyszące łowickim weselom!

- Dawniej to polecka, uoberecki, kujawiacki. Nie było takich wolnych tańców, czasem wolniej zagrali kujawiaka i uowcarecka, jak już się zmęczyli. Pamiętam, jak tańczyli chodzonego. Przeważnie, jak przyjechali od ślubu, to chodzonego tańczyli. Pannę młodą wzion pan młody i tańcył z nią. Później odbijali tę pannę młodę, żeby każdy z tą panną młodą potańcył sobie. Przewznie w łowickim stroju wszystko było. Mężczyźni, jak kto nie miał, to nie miał. Ale dziewcyny, druhenki, to przeważnie w pasiakach były – mówił Tomasz Latoszewski.

Tomasz Latoszewski pamiętał najstarszy skład muzykantów. Były to… klarnet i hamonia półtonówka. „Skrzypki doszły później” – mówił muzykant.

Jakie jeszcze muzyczne tajemnice zdradził Marianowi Domańskiemu łowicki skrzypek? Między innymi sekret samodzielnej budowy smyczka oraz strojenia instrumentu!

W audycji udaliśmy się także w krótką muzyczną podróż do Maroka, dzięki utworom z najnowszej płyty grupy The Master Musicians of Joujouka. Grupa liczy sobie przeszło 50 muzyków tradycyjnych ze wsi Joujouka (i okolicznych), położonej w górach Rif, na północy Maroka. Artyści wywodzą swoje pochodzenie od świętego Sidi Khamida. Płytę „Dancing Under the Moon” nagrano w 2019 roku, jednak jej premiera odbędzie się dopiero w połowie maja bieżącego roku.

Kogo jeszcze usłyszeliśmy? Muzykę telawiwskiego składu El Khat prowadzonego przez Eyala El Wahaba – potomka żydowskiej diaspory jemeńskiej, który tworzy z misją odnowienia swoich korzeni. Wahab tworzy swój zespół z trzema przyjaciółmi z Polski, Iraku i Maroka. Budują oni instrumentalne tło za pośrednictwem trąbki, gitary, instrumentów klawiszowych i hybrydowej perkusji jazzowej dla wokalu lidera oraz dźwięków osobiście wykonanego przez Wahaba basu.

***

Tytuł audycji: Źródła

Prowadziła: Magdalena Tejchma

Data emisji: 24.03.2022

Godzina emisji: 15.15