85:35 2020_08_15_15_31_28_PR2_Dwojka_na_miejscu.mp3 Dwójka w Ossowie w 100-lecie Bitwy Warszawskiej (Dwójka na miejscu)
W sobotę (15.08) obchodziliśmy 100-lecie Bitwy Warszawskiej. Z tej okazji przenieśliśmy się do Ossowa, gdzie rozegrała się słynna bitwa, która była kluczowym starciem podczas wojny polsko-bolszewickiej. Co roku, właśnie w tej miejscowości, odbywają się uroczyste obchody rocznicy tzw. Cudu nad Wisłą, o czym opowiadali nasi goście.
W audycji rozmawialiśmy m.in. o mitach, które narosły wokół wydarzeń 1920 roku. Jak mówił Tymoteusz Pawłowski, pewnych kwestii nie da się jednoznacznie dziś rozwikłać. - Część, przynajmniej ta faktograficzna, jest dość oczywista. Nieco więcej uwagi kryją natomiast za sobą motywy, emocje i uczucia – niektórych rzeczy nie jesteśmy się w stanie dowiedzieć. Niektóre tematy wracają od początku i w gruncie rzeczy nie wiadomo, do którego z mitów się odnosić - mówił.
Jednym z mitów jest wątpliwość, kto jest prawdziwym autorem planu Bitwy Warszawskiej. - Wątpliwości zostały rozwiązane w latach 20., a teraz w XXI wieku wróciły ponownie. Odpowiedź jest skomplikowana i trzeba by było powiedzieć o wielu szczegółach, a to jest straszliwie nudne. Wydaje mi się, że więcej do powiedzenia nie miał ani gen. Rozwadowski, ani marszałek Piłsudski, tylko dwóch panów: pierwszym był Tadeusz Piskor, który opracował plan teoretyczny. A tego samego dnia bardzo podobne rozwiązanie we Włodawie zaproponował gen. Rydz-Śmigły - wyjaśnił gość audycji.
Bitwa Warszawska - serwis specjalny
"1920. Bitwa, która ocaliła Europę" - album Polskiego Radia w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej >>>>
Razem z Mirosławem Sobeckim spotkaliśmy się w podwarszawskich Ząbkach. Gość audycji opowiadał o wydarzeniach kluczowych dla zwycięstwa w wojnie polsko-bolszewickiej. - 13 sierpnia 2020 roku przez tę miejscowość maszerowali żołnierze-ochotnicy z 236 Pułku Piechoty im. Weteranów Powstania Styczniowego. Żołnierze rozłożyli się na trzygodzinny postój pod drewnianym kościółkiem Świętej Trójcy i odpoczywali. Wówczas dowództwo 8 Dywizji Piechoty podjęło decyzję o przemianowanie 236 Batalionu na II Batalion 36 Pułku i skierowanie ich do Ossowa w celu zasilenia osłabionego w bojach 36 Pułku. A więc do Ząbków wmaszerowali żołnierze-ochotnicy, a wymaszerowali żołnierze frontowi - podkreślił regionalista.
Wśród żołnierzy odpoczywających w Ząbkach był też ksiądz Ignacy Skorupka. Jak opowiadał Mirosław Sobecki, kapłan zebrał wszystkich żołnierzy, by odprawić nabożeństwo. - Wszyscy modlili się o cud, śpiewając m.in. suplikację "Święty Boże". Ks. Skorupka powiedział wtedy po praz ostatni w swoim życiu, że nie minie dzień 15 sierpnia – Matki Boskiej Zielnej – a wróg zostanie pokonany. Powtarzał to od dwóch tygodni kilkukrotnie w różnych miejscach, natomiast w Ząbkach powiedział to po raz ostatni, ponieważ poległ następnego dnia - opowiadał gość audycji.
Warto wspomnieć, że w Ossowie znajduje się krzyż upamiętniający miejsce śmierci ks. Ignacego Skorupki - kapelana wojskowego, poległego podczas walk polsko-bolszewickich.
Pierwszą zwycięską potyczką Bitwy Warszawskiej był bój pod Ossowem. W 1924 roku zrodziła się inicjatywa, by w szczególny sposób upamiętnić miejsce, w którym bohatersko walczyli Polacy. Dlatego powstał park kulturowy "Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 r.". - Silnie eksponujemy zwycięstwo Polaków, które uratowało stolicę, całą Polskę, a nawet Europę - mówił Rafał Puzio, dyrektor Ossów 1920 Samorządowej Instytucji Kultury:
W audycji zabrzmiał również niezwykły koncert. Wśród artystów zdarzają się poławiacze pereł. Jest w tym gronie Katarzyna Drogosz. Znakomita pianistka dużo czasu i energii poświęca wydobywaniu z koncertowego niebytu dzieł zapomnianych, które pod jej palcami nabierają szczególnego blasku. W sobotę - 15 sierpnia - w audycji "Dwójka na miejscu" zalśniło kilka pereł ze skarbca klasycznej i wczesnoromantycznej muzyki polskiej. Wcześniej artystka opowiadała o muzyce mniej znanych kompozytorów epoki klasycyzmu i romantyzmu.
***
Katarzyna Drogosz fortepian (Robert Brown 2011 wg Michaela Rosenbergera, ok. 1805 rok)
Program:
Maciej Kamieński Uwertura z "Kantaty dramatycznej na uroczystość odsłonięcia pomnika Jana III Sobieskiego"
Franciszek Lessel Koncert fortepianowy C-dur op.14 cz.II Adagio (wersja na fortepian solo)
Feliks Janiewicz I Koncert skrzypcowy F-dur w aranżacji Jana Ladislava Dusska na fortepian solo cz.III Rondo.Presto
Karol Kurpiński Polonez A-dur
W audycji spotkaliśmy się również z prof. Andrzejem Chwalbą z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który opowiadał mi.in. o tym, dlaczego przyjęło się określenie "wojna polsko-bolszewicka". Razem z Rafałem Orychem, specjalistą ds. turystyki i komunikacji, wybraliśmy się także na dawne pole bitwy i rozmawialiśmy o szczegółach boju pod Ossowem.
***
Tytuł audycji: Dwójka na miejscu
Prowadził: Jakub Kukla
Goście: Katarzyna Drogosz (pianistka), Rafał Orych (specjalista ds. turystyki i komunikacji), Mirosław Sobecki (regionalista), Tymoteusz Pawłowski (historyk)
Data emisji: 15.08.2020
Godzina emisji: 15.30
