Te tradycyjne pieśni bożonarodzeniowe to zarówno utwory śpiewane przy wieczerzy wigilijnej, jak i te wykonywane przez chodzących po wsi kolędników. mamy nadzieję, że zainspirują Was do stworzenia własnej kolędniczej grupy - to świetna zabawa, która przynosi wiele radości i śpiewającym, i słuchającym!
Ale w ludowych kolędach kryje się pewien sekret... nie są one tylko do śpiewania, a również do... tańczenia! Tak! W ludowych polskich kolędach, także tych bardzo dziś popularnych, powszechnie występują rytmy tańców ludowych!
Posłuchaj
Kolędnicy - barwni przebierańcy
W muzyce ludowej bywa tak, że na tę sama – lub bardzo podobną – melodię w różnych miejscach w Polsce śpiewa się różne teksty. I ta posłuchaliśmy kolędy góralskiej „Dobrze ześ sie Jezu pod Giewontem zrodziył”, a później innej kolędy z Polski Centralnej. Ich melodia była praktycznie taka sama, ale tekst i tzw. akcentowanie – inne. Kolęda z nizin (czyli właśnie z centralnej części Polski) była jednocześnie tańcem – oberkiem – i zagrała ją prawdziwa kapela!
Posłuchaliśmy też kolędy w rytmie polki – na pewno wielu z Was mogło dośpiewać do tej melodii słowa kolędy „Z narodzenia Pana dzień dziś wesoły | Wyśpiewują chwałę Bogu żywioły…”.
Jak wyjaśnił nam Piotr Dorosz, dawniej już w Wigilię po wioskach zaczynali chodzić kolędnicy. Często byli to chłopcy, którzy pukali do drzwi każdego gospodarza, wyśpiewując najlepsze życzenia. I każdy gospodarz z chęcią otwierał drzwi takim młodym kolędnikom, ponieważ wierzono, że przynoszą oni błogosławieństwo i dobry los dla domowników.
Posłuchaj
O Bożym Narodzeniu w Beskidzie Żywieckim
Na początku kolędnicy pytali – oczywiście śpiewając! – czy gospodarz jest w domu. Jeśli im otworzono, śpiewali różne żartobliwe przyśpiewki, ale – co najważniejsze – kolędy, w których zawarte były piękne życzenia zdrowia, szczęścia i powodzenia w całym nadchodzącym roku. W audycji wysłuchaliśmy kilku przykładów pięknych ludowych kolęd. Wsłuchajcie się w słowa, by dowiedzieć się, czego dawniej życzono ludziom na wsi.
Zdarzało się i tak, że gospodarz owszem, otworzył kolędnikom, ale poskąpił im podarków w podzięce za dobre życzenia. Wówczas kolędujący chłopcy wyśpiewywali mu w żartobliwy sposób, że powinien być bardziej szczodry.
A Wam, mili młodzi Słuchacze i Waszym Rodzinom życzymy:
Żebyście byli weseli jako w niebie anieli,
Żebyście się jak pączki w maśle pławili, nic się nie smucili, dobrze jedli i pili,
By wszystkie dzieci były kochane, prezenty dla nich bardzo udane,
By w Nowym Roku się darzyło, było spokojnie, radośnie i miło!
Kolędnicy z gwiazdą
***
Tytuł audycji: Źródełko
Prowadził: Piotr Dorosz
Data emisji: 25.12.2022
Godzina emisji: 11.00
