Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Wilamowice, czyli polska Flandria

Ostatnia aktualizacja: 07.12.2019 09:00
Wilamowianie (niem. Wilmesauer, wil. Wymysiöejyn) to dzisiaj jedyna w Polsce grupa etnograficzna, której pochodzenie prawdopodobnie związane jest ze średniowiecznym osadnictwem flandryjskim. Stworzyli w Polsce wyizolowaną kulturowo społeczność, odrębną również językowo.
Audio
  • Rozmowa dr Marią Małanicz-Przybylską o kulturze Wilamowic (Dwójka/Poranek Dwójki)
  • Dwójka w Kórniku (Dwójka/Poranek Dwójki)
  • O Bożych obiadach - jednym z najstarszych chrześcijańskich zwyczajów - opowiadali Katarzyna i Seweryn Huzarscy (Dwójka/Poranek Dwójki)
  • O koncercie buriackiej formacji Namgar w Grodzisku Mazowieckim (Dwójka/Poranek Dwójki)
Zespół regionalny w wilamowickim stroju ludowym.
Zespół regionalny w wilamowickim stroju ludowym.Foto: PAP/Jan Morek

Język wymysiöeryś, czyli wilamowski, rozwinął się w ramach jednej miejscowości i przetrwał stulecia. W latach 90. XX wieku przepowiadano, że wilamowski nie przetrwa do roku 2000. Całe szczęście nadal istnieje. Posługuje się nim dziś około 30 osób, jednak uczniów rokrocznie przybywa. Wilamowice stały się częstym celem wizyt badaczy naukowych zajmujących się rewitalizacją - a zatem zachowywaniem - zagrożonych języków. Zainteresowanie naukowców nie ogranicza się wyłącznie do języka wilamowskiego. Między innymi o wilamowskiej kulturze muzycznej i o tym, czy - tak jak mowa mieszkańców Wilamowic - jest zagrożona, o 9.25. porozmawialiśmy z naszym Gościem Poranka - dr Marią Małanicz-Przybylską, która od 2016 prowadzi badania nad muzyką Wilamowic.

- Pewne jest, że przybyli oni około XII wieku z zachodu, najprawdopodobniej gdzieś z terenów niemieckich. Najnowsze badania wskazują, że język wilamowski należy do grupy języków starogermańskich. Moim zdaniem wiązanie go z Flandrią, Flamandią, Holandią czy z Fryzją jest pewnego rodzaju mitem, nie wiem dokładnie z czego to wynika. Pojawiło się to dość dawno. Jeszcze przed wojną takie treści były publikowane na temat tej społeczności – tłumaczyła w Poranku Dwójki dr Maria Małanicz-Przybylska.

Poza tym w folkowym Poranku Dwójki:

  • o 7.50 w "Historii polskiego folku" poznaliśmy folkową ścieżkę Bułata Okudżawy;
  • o 8.00 do zdobycia była Płyta Poranka zespołu Muzsikás wraz z autografami artystów;
  • o 8.10 przenieśliśmy się do Grodziska Mazowieckiego, gdzie miał miejsce koncert buriackiej formacji Namgar;
  • o 8.35 połączyliśmy się telefonicznie ze wsią Dąbrówka w gminie Lelis, gdzie o Bożych obiadach - jednym z najstarszych chrześcijańskich zwyczajów - opowiadali Katarzyna i Seweryn Huzarscy - członkowie Stowarzyszenia "Trójwiejska";
  • o 8.50 w "Cudowytwórcach" zajrzeliśmy do pracowni kamieniarza - Mirosława Majorkiewicza;
  • około 9.10 Dwójka na miejscu - tym razem byliśmy w Kórniku. Ponadto rozmówcy Krzysztofa Renika przedstawili postać Kiry Banasińskiej, żony pierwszego polskiego konsula w Bombaju w Indiach. Film dokumentalny o Kirze Banasińskiej - "My home India" w reżyserii Anjali Bhushan był prezentowany na wschodnioeuropejskiej edycji Fusion International Film Festivals. 

Jak zawsze podczas sobotniego porannego spotkania nie zabrakło naszych innych stałych propozycji: "Pięciu minut nad Biblią", a także przeglądu prasy i tygodników, o 7.20 i 8.20.

Nasz adres: poranekdwojki@polskieradio.pl

Zachęcamy do odsłuchania podcastu.


***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadził: Piotr Kędziorek

Goście: dr Maria Małanicz-Przybylska (etnograf), Katarzyna i Seweryn Huzarscy ( członkowie Stowarzyszenia "Trójwiejska")

Data emisji: 9.12.2019

Godzina emisji: 7.00

gs

Czytaj także

Tajemnicza mowa Azji Środkowej

Ostatnia aktualizacja: 18.10.2019 13:31
Tajne języki dotyczą zwykle grup środowiskowych, ich przykładem są np. gwary albo żargony. Występują one także w wyjątkowy sposób na terenie Azji. Jak? To tłumaczyła gość "Poranka Dwójki", orientalistka, prof. Jadwiga Pstrusińska.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jak przekształcić tradycję w biznes?

Ostatnia aktualizacja: 21.11.2019 18:00
- Zajęcia mają pomóc artystom w radzeniu sobie na współczesnym rynku. Chcieliśmy, aby uczestnicy mieli świadomość, jak poruszać się w biznesie i prezentować wartość swoich wyrobów - mówiły w "Poranku Dwójki" Agata Turczyn i Karolina Waszczuk. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Po co dziś w Polsce ruch folklorystyczny?

Ostatnia aktualizacja: 29.11.2019 07:30
W audycji spotkaliśmy się z uczestnikami zorganizowanej właśnie pod tym hasłem debaty: Katarzyną Szmyd, dr Joanną Dziadowiec-Greganić i Krzysztofem Trebunią-Tutką.  
rozwiń zwiń