Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Wiatr od gór Zagros

Ostatnia aktualizacja: 01.05.2025 09:00
Drugi album dwudziestotrzyletniego Mohammada Mostafy Heydariana, mistrza gry na tanburze z Kermanszah w Zachodnim Iranie zachwyca dojrzałością.
fragment okładki albumu MOHAMMAD MOSTAFA HEYDARIAN - NOOR-E VOJOOD
fragment okładki albumu MOHAMMAD MOSTAFA HEYDARIAN - NOOR-E VOJOODFoto: mat. promocyjne

Trzystrunowy tanbur, który w odróżnieniu od większości irańskich instrumentów nie ma progów ćwierćtonowych, jest świętym symbolem jarsanizmu. Nurt religijny zwany także Ahl-e hakk (po polsku: „Ludzie Prawdy”) narodził się w XI wieku. Na tanburze grano niemal wyłącznie podczas ceremonii i mistycznych rytuałów. Hymny wykonywane w akompaniamencie tego instrumentu były znane głównie w kręgu wyznawców jarsanizmu. Kermanszah jest domem dla wielu irańskich Kurdów, żyjących według prawideł religii wyrosłej na bazie mistycznych nurtów islamu oraz wierzeń starożytnych Persów. Historia lutni, na której gra młody Mohammad, sięga co najmniej pięciu tysięcy lat. W regionie powstało około siedemdziesięciu makamów, a każdy z nich ma inną charakterystykę pod względem historii i artystycznego znaczenia.


 „NOOR-E VOJOOD” to sześć kompozycji, w których ważny jest umiar. Heydarianowi udaje się pogodzić sztukę z powagą tradycji i rytuału. Nie próbuje zaimponować wirtuozerią, choć dźwięki płynące spod palców grającego, bezwzględnie przekonują słuchacza o jego talencie i biegłości instrumentalnej. Spokojnie prowadzi narrację, zarysowując ramy muzyki jarsańskiej. Sięga po tradycyjne makamy w niej obecne (m.in. bayeh bayeh), jak również techniki szarpania strun typowe dla gry na tanburze (m.in. shor). Momenty, w których pozwala sobie na eksperyment, nie burzą spójności i integralności całego albumu.


Okładka płyty, na której wdzimy kierującego się ku górom młodego muzyka, nieujawniającego swojej twarzy, doskonale oddaje jeszcze jedną zaletę tych nagrań. Słyszalna (i widoczna) skromność, prostota, a także pokora wobec żywiołu muzyki. A pewnie i żywiołu wiatru, wiejącego od wysokich szczytów Zagros.

Ula Nowak

MOHAMMAD MOSTAFA HEYDARIAN

Noor-e Vojood

[Radio Khiyaban, 2025]

Ocena: ****


***

Więcej recenzji - w naszym dziale Słuchamy.

 


Czytaj także

Jak stare pożenić z nowym

Ostatnia aktualizacja: 03.12.2019 08:00
Jak przypominać muzyczną tradycję młodym pokoleniom? Można się tego uczyć od przedstawicieli nowej tureckiej psychodelii. Jednym z jej reprezentantów są Derya Yıldırım & Grup Şimşek, którzy w tym roku na debiutanckim albumie pokazują jak stare pożenić z nowym w aktualnie świeżej odsłonie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Derya Yıldırım & Grup Şimşek - Dost 1

Ostatnia aktualizacja: 29.06.2021 08:00
Dobry debiut to dopiero początek. Dlatego tak ważny jest „test drugiej płyty”. Przed tym zadaniem staje międzynarodowa (choć z ducha turecka) Grup Şimşek pod wodzą Deryi Yıldırım.
rozwiń zwiń