- 80 lat temu (18.05.1944) polscy żołnierze pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyli ruiny klasztoru na Monte Cassino.
- Był to finał prawie półrocznej kampanii wojsk alianckich.
- W szeregach armii gen. Andersa walczyło wielu artystów.
Bitwa o Monte Cassino była finałem kampanii wojsk alianckich trwającej od stycznia 1944 roku. Była to jedna z najkrwawszych bitew II wojny światowej. Polskiemu korpusowi dowodzonemu przez generała Władysława Andersa przypadło wykonanie najtrudniejszego zadania - zdobycia ruin klasztoru na Monte Cassino i okalających go wzgórz. Bohaterscy żołnierze wykonali to zadanie. Przelali jednak mnóstwo krwi - ponad 900 żołnierzy zginęło, 94 uznano za zaginionych, a prawie 3 tys. zostało rannych.
Dlaczego bitwa rozegrała się o Monte Cassino?
Prof. płk Juliusz S. Tym powiedział, że miejsce to było strategiczne z uwagi na to, że prowadziła tamtędy jedyna droga do stolicy Włoch. - Bitwy rozgrywały się w tym miejscu, ponieważ jest to najwęższe miejsce Półwyspu Apenińskiego. To jednocześnie jedno z najwyższych wypiętrzeń Apeninów. To była jedyna droga do Rzymu - zauważył.
- Była również możliwość obejścia masywu Monte Cassino przez pasmo górskie Abruzy. Było to możliwe dla wojsk górskich, ale z punktu widzenia operacji zaczepnej 8. Armii był to ślepy kierunek, bo nie było można przeprowadzić ciężkiego sprzętu czy dostaw logistycznych - powiedział prof. Tym.
Obrona wojsk niemieckich
Gość Dwójki powiedział również, że wzgórze było tak dobrze ufortyfikowane, że nie wymagało udziału wielu żołnierzy niemieckich. - Monte Cassino broniły elitarne jednostki Wehrmachtu. Do tego dochodziły jednostki wsparcia bojowego - dużo artylerii ciężkiej i pułk moździerzy rakietowych. Liczba żołnierzy nie miała tutaj znaczenia. W każdej kolejnej bitwie siły niemieckie są coraz mniejsze. Dlatego, że system obrony został tak udoskonalony, że można było bronić się bardzo niewielkimi siłami - powiedział.
- W momencie, kiedy w nocy z 11 na 12 maja rozpoczyna się polskie natarcie, to pięć batalionów piechoty naciera na siły 10 plutonów niemieckich - dodał prof. płk Juliusz Tym.
Film "Czerwone maki"
"Czerwone maki" to film, który opowiada o bitwie o Monte Cassino. Produkcja została nakręcona na jubileusz 80. rocznicy zdobycia ruin klasztoru. W audycji obraz ten ocenił Łukasz Adamski. - Jeżeli miałbym ten film streszczać do krótkiej recenzji, to jest solidne i bardzo zachowawcze kino wojenne. To film, który wiele obiecywał i miał być polską superprodukcją, a okazał się typowym filmem wojennym - ocenił krytyk.
Zobacz także:
- Wszystkie instytucje zaangażowały się w ten film i wyłożyły pieniądze. Łukaszewicz zrobił za to film, gdzie kręgosłupem scenariusza jest to, co widzieliśmy niejednokrotnie w kinie wojennym: młody, wątpiący człowiek, który się zakochuje. Widzimy miłość na tle demonów wojny. Wszystkie klocki są poukładane, karty są rozdane tak, jakbyśmy się tego spodziewali. Jest to bezpieczne - powiedział Łukasz Adamski.
Artyści walczący na Monte Cassino
Prof. Jan Sienkiewicz wskazał, że w armii gen. Andersa byli także artyści. - Generał Anders sam mówił, że każde życie, które uratuje z sowieckich łagrów, jest ważne. Uważał przy tym, że uratowana tkanka intelektualna, a więc artyści i intelektualiści, będzie w przyszłości elitą Polski - powiedział historyk sztuki.
- Sam generał był człowiekiem wielkiej kultury i znał artystów osobiście. Kiedy armia polska wyjdzie przez Morze Kaspijskie, przez Iran, na Półwysep Apeniński, doskonale zdawał sobie sprawę, że na każdym polu artystycznym, po uratowaniu wykształconych i rokujących artystów, należy z tej grupy lokować artystów na uniwersytetach znajdujących się na szlaku armii - zdradził prof. Jan Sienkiewicz.
>>>ZOBACZ TAKŻE SERWIS SPECJALNY. 80. ROCZNICA BITWY POD MONTE CASSINO<<<
71:23 PR2 2024_05_18-15-19-46.mp3 Prof. płk Juliusz S. Tym, Łukasz Adamski i prof. Jan Sienkiewicz w 80. rocznicę bitwy pod Monte Cassino (Dwie do setki/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Dwie do setki
Prowadzili: Jakub Kukla i Wacław Holewiński
Goście: prof. płk Juliusz S. Tym (Akademia Sztuki Wojennej, krytyk filmowy), Łukasz Adamski (krytyk filmowy), prof. Jan Sienkiewicz (historyk sztuki)
Data emisji: 18.05.2024
Godzina emisji: 15.00
dz/pg/wmkor
