Prof. Bolecki: w Katyniu Mackiewicz zobaczył istotę komunizmu [ZOBACZ WIDEO]

Ostatnia aktualizacja: 01.04.2022 19:45
- W moim najgłębszym przekonaniu Józef Mackiewicz jest pisarzem antypolitycznym. On nie zajmował się bieżącą polityką, żadnymi partiami, nie miał zamiaru zmieniać ustrojów. Na politykę patrzył jak na część życia duchowego, intelektualnego, rodzaj idei, którą się kierują ludzie. Przez całe życie podkreślał, że wiek XX jest wiekiem bałwochwalstwa polityki - mówił w Dwójce prof. Włodzimierz Bolecki, który podsumowywał konferencję poświęconą wybitnemu publicyście i pisarzowi, a zorganizowaną w 120. rocznicę jego urodzin. 
Członkowie redakcji dziennika Słowo, od prawej strony: Bolesław Wit-Święcicki, Witold Tatarzyński, Józef Mackiewicz, Kazimierz Luboński, Hartung
Członkowie redakcji dziennika "Słowo", od prawej strony: Bolesław Wit-Święcicki, Witold Tatarzyński, Józef Mackiewicz, Kazimierz Luboński, HartungFoto: Wacław Żyliński/NAC

ZOBACZ WIDEO

[YouTube Dwójki]

Konferencja IPN w 120. rocznicę urodzin Józefa Mackiewicza 

W Sejmie RP 120. rocznica urodzin Józefa Mackiewicza została uczczona międzynarodową konferencją naukową (31 marca-1 kwietnia) oraz wystawą "Jedynie prawda jest ciekawa".

W inauguracji wydarzenia wzięły udział Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek oraz szef Kancelarii Sejmu Agnieszka Kaczmarska. - Józef Mackiewicz szedł czasami pod prąd. Propagował idee antykomunistyczne i antynacjonalistyczne. Spotykał się z niezrozumieniem i atakami - powiedziała marszałek Sejmu.

Wspólnie z organizatorką konferencji dr Małgorzatą Ptasińską z IPN oraz znakomitymi uczestnikami prof. Włodzimierzem Boleckim z IBL PAN i prof. Adamem Fitasem z KUL podsumowaliśmy najważniejsze i najaktualniejsze wątki twórczości pisarza – antykomunizm, postawa obywatelska, antyrelatywizm. Zastanawialiśmy się, jak – po dekadach deprecjonowania i przemilczeń – zwiększyć obecność jego spojrzenia na historię, refleksji i twórczości w polskiej kulturze współczesnej.

Pisarz odrębny

Konferencję zorganizował Instytut Pamięci Narodowej, odbyła się ona pod patronatem Programu 2 Polskiego Radia. W trakcie spotkania mocno zarysowane zostały wątki historyczne, choć nie zabrakło także literackich.

Mówił o nich m.in. prof. Włodzimierz Bolecki. - Józef Mackiewicz pozostanie pisarzem odrębnym. Na tle innych pisarzy wyróżniały go zainteresowania - zaznaczył nasz gość. - Jego metoda szła często pod prąd, bo pisarz, który formułował w połowie XX wieku credo: jedynie prawda jest ciekawa, rzucał bardzo mocne i prowokacyjne wyzwanie konwencjom uprawiania literatury, poetykom i programom literackim, które z prawdą niewiele chciały mieć do czynienia. Raczej lokowały literackość w obszarze wyobraźni, swobodnej gry językowej.

Doświadczenie Katynia składnikiem światopoglądu 

Istota sztuki opiera się wszak na wyobraźni i kreacji. Trzeba jednak zadać pytanie o zaproponowaną przez Mackiewicza formułę. - Różnił się od wielu sobie współczesnych, szczególnie pisarzy, artystów, uczonych tym, że miał inne doświadczenie - zaznaczył prof. Bolecki. - Wywodził się z Kresów, jego doświadczeniem była podwójna okupacja Kresów. Pierwszą była sowiecka.

Tym, co jeszcze odróżniało go od ówczesnego środowiska kultury i nauki, była osobista obecność przy odkrywaniu grobów katyńskich. Poza nim to doświadczenie miał także Ferdynand Goetel i Jan Skiwski. - Najważniejsze świadectwo zostawił jednak Józef Mackiewicz, nie tylko w sensie dosłownym – raportu, zbierania materiałów, rozmów ze świadkami – przede wszystkim z masakry katyńskiej, z tego, co zobaczył w lesie katyńskim, uczynił bardzo ważny składnik swojego światopoglądu.

***

Sejm ustanowił rok 2022 Rokiem Józefa Mackiewicza, a Dwójka bardzo szeroko włącza się w te obchody, m.in. prezentując cykl audycji "Zawsze w kontrze", w którym przybliżamy zarówno biografię Józefa Mackiewicza, jak i wybrane aspekty jego pisarskiej, publicystycznej, dziennikarskiej twórczości.


Posłuchaj
29:33 o wszystkim z kulturą Dwójka 1 kwiecień 2022 17_30_12.mp3 Podsumowanie konferencji poświęconej wybitnemu publicyście i pisarzowi Józefowi Mackiewiczowi (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadziła: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek

Goście: dr Małgorzata Ptasińska (IPN), prof. Włodzimierz Bolecki (IBL PAN) i prof. Adam Fitas (KUL)

Data emisji: 1.04.2022

Godzina emisji: 17.30

Czytaj także

"Józef Mackiewicz uważał, że bolszewików należało dobić"

Ostatnia aktualizacja: 30.03.2022 13:19
- Rozmawiając o antykomunizmie Józefa Mackiewicza nie mówimy o wycinku. To jest wielonurtowa myśl, która wynika z doświadczeń pisarza - 1 kwietnia minęło 120 lat od chwili narodzin Józefa Mackiewicza. Była to najlepsza z możliwych okazji, aby porozmawiać o nim jako o najbardziej - z polskich intelektualistów - przenikliwym krytyku komunizmu. Rozmawialiśmy o nim z dr. Pawłem Chojnackim.
rozwiń zwiń