Jak Cyryl i Metody dali Słowianom pismo

Ostatnia aktualizacja: 08.07.2011 12:12
Wraz z wejściem Bułgarii do Unii Europejskiej cyrylica stała się nowym alfabetem używanym we wspólnocie. Warto więc poznać jego źródła i historię.
Audio

Konstantyn, znany pod zakonnym imieniem Cyryla, opracował pismo do zapisu języka słowiańskiego, dzięki czemu mógł dokonać przekładu Pisma Świętego na ten właśnie język. Metody, starszy brat Cyryla, pomagał mu w tej pracy i misji ewangelizacyjnej na Morawach. Alfabet opracowany przez Cyryla i Metodego to głagolica.

- Musiała istnieć wspólnota językowa wszystkich Słowian przynajmniej do końca X wieku. Bracia dostosowali znany sobie dialekt spod Salonik do potrzeb Wielkich Moraw i nie mieli problemu z porozumieniem się ani tam, ani w Panonii. Podobie zresztą ich uczniowie w Bułgarii – wyjaśniał w audycji Hanny Marii Gizy prof. Hieronim Grala.

Cyryl i Metody  pochodzili z Salonik. Byli prawdopodobnie Grekami, choć to wciąż kwestia sporna. Istnieje bowiem przypuszczenie, że ich matka, a nawet oboje rodziców mogło być Słowianami. W owych czasach (IX wiek) okolice Salonik zamieszkiwało wielu Słowian. Dlatego nie ma większego znaczenia, czy święci byli z urodzenia Słowianami – bez wątpeinia od dziecka mieli kontakt z kulturą słowiańską.

- Ich edukacja odbywała się w języku greckim – wyjaśniała dr Irina Tatarowa. – Zarówno Cyryl jak i Metody uzyskali staranne wykształcenie, na najwyższym ówczesnym poziomie.

Cyrylicy, kolejnego pisma Słowian, nie wynalazł Cyryl, ale jeden z jego uczniów (nie do końca wiadomo który) i nazwał ją tak na cześć nauczyciela. Cyrylica różni się bardzo od głagolicy. Przy pierwszym kontakcie z ostatnią trudno zgadnać, że może być to pismo słowiańskie. Wygląda raczej na jakąś odmianę pisma semickiego albo greckiego. Na czym więc oparł swoje znaki Cyryl?

Najstarszy
Najstarszy przykład tekstu pisanego głagolicą z wyspy Krk
- Źródło nie było chyba słowiańskie. Na placu boju ostały się dwie teorie. Jedna sugeruje, ze głagolica oparta jest na greckim piśmie urzędowym. Druga teoria mówi o wpływie pisma semickiego, z którym Cyryl spotkał się w czasie misji wśród Hazarów. Osobiście uważam tę teorię za wątpliwą – mówił prof. Grala.

Cyrylica jako nowy alfabet Unii Europejskiej? Prof. Grala przypomina , że cyrylica była jednym z dwóch powszechnie używanych alfabetów I Rzeczpospolitej. Spora część Wielkiego Księstwa Litewskiego pozostawała ruskojęzyczna, do końca XVII wieku także w księgach urzędowyc.

- Nie przez przypadek dokonania Cyryla i Metodego docenił pierwszy Słowianin na tronie papieskim. To Jan Paweł II uczynił z braci Apostołów Europy na równi z Benedyktem z Nursji. To oni wprowadzili Słowian do kręgu ludów piśmiennych, mających kulturę literacką - podsumował prof. Grala.

O tym, dlaczego o alfabet głagolicki trzeba było stoczyć walkę, o uznawaniu przez Cyryla i Metodego zwierzchnictwa Rzymu, o trudnych losach obu braci i o opozycji, z jaką spotykali się ze strony innych misjonarzy można dowiedzieć się, słuchając audycji Hanny Marii Gizy.

Czytaj także

Co Słowianie dali Europie?

Ostatnia aktualizacja: 05.07.2010 09:25
Rozmowa z archeologami o naszych praszczurach
rozwiń zwiń
Czytaj także

Arabowie docierają do Europy

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2011 15:57
Gdyby nie arabskie tłumaczenia starożytnych myślicieli greckich, znaczna część naszego dziedzictwa uległaby być może bezpowrotnemu zniszczeniu.
rozwiń zwiń