Bez zwątpienia nie ma wiary

Ostatnia aktualizacja: 02.04.2012 11:07
- Jan Paweł II mówił, że składnikiem ludzkiej kondycji, także kondycji wiary, jest niepewność – przypominał w Dwójce prof. Zbigniew Mikołejko.
Audio
Czym różni się sekta od związku wyznaniowego i jak założyć kościół - to między innymi postara się sprawdzić Janusz Weiss w audycji Wszystko, co chciałbyś wiedzieć i nie boisz się zapytać.
Czym różni się sekta od związku wyznaniowego i jak założyć kościół - to między innymi postara się sprawdzić Janusz Weiss w audycji "Wszystko, co chciałbyś wiedzieć i nie boisz się zapytać". Foto: Glow Images/East News

- Twórcy standardowych żywotów Jana Pawła II nie chcą o tym wiedzieć. A przecież w późniejszej twórczości, we wspomnieniach, Jan Paweł II – papież! – czyni aluzje do czasu zwątpienia. Wynosi zresztą na ołtarze osobę, która przeszła przez piekło niewiary, czyli Matkę Teresę z Kalkuty, zapewne dlatego, że doznał tego zwątpienia również i on – podkreślał prof. Zbigniew Mikołejko.

Parandowski, Jawień i Wojtyła

Karol Wojtyła zapożyczył swój pseudonim literacki (Andrzej Jawień) od nazwiska bohatera powieści Jana Parandowskiego "Powrót do życia". Jest to kontynuacja przedwojennej powieści Parandowskiego "Niebo w płomieniach", która odegrała ważną rolę w formowaniu polskiej inteligencji nowoczesnej.

- To paradoksalne, bo jest to książka o buncie religijnym młodego człowieka, gimnazjalisty ze Lwowa – mówił prof. Mikołejko. Rzecz dzieje się przed I wojną światową, jej bohaterem jest Teofil Grodzicki, syn zamożnego urzędnika, przypominał rozmówca Michała Montowskiego. Książka wydana w 1936 roku była swego czasu w lekturach szkolnych, podawana jako manifest ateizmu, a nie o to chodziło Parandowskiemu. Pisarz znakomicie analizuje przebieg światopoglądowego buntu w planie psychicznym, kulturowym, obyczajowym, struktur polskiego tradycyjnego katolicyzmu. Autor znajduje dla takiej postawy uzasadnienia, daje do niej prawo, niejako uszlachetnia bunt. "Ateizm jest znamieniem siły i zdrowia" – mówi Kostiuk, przyjaciel Teofila. Człowiek, który jest słaby, nie doznaje zwątpienia, ateizmu, sceptycyzmu, nie doznaje mocowania się z Bogiem i, by nawiązać do tytułu powieści, nie podpala nieba.

Poezja szlachetnej prostoty

Historia wyboru pseudonimu literackiego przez Karola Wojtyłę dobrze dopowiada treści zawarte w poezji Andrzeja Jawienia.

- Nie oceniam wartości literackiej tych wierszy. Warto jednak zwrócić uwagę na rzeczy pozaliterackie. Na prostotę, na to, że są przywołane "materie pierwsze": światło, krew, ciało, matka. Doświadczenia najbardziej pierwotne i w pierwotności swojej najbardziej szlachetne. Andrzej Jawień prowadzi od tego, co jest egzystencją ku temu, co jest wiarą. Nie ma tu granicy - zaznaczył prof. Mikołejko.

Zapraszamy do wysłuchania tej ważnej rozmowy o wierze i zwątpieniu.

Audycję przygotował Michał Montowski.

Czytaj także

Z Karolem Wojtyłą wędrówka do miejsc świętych

Ostatnia aktualizacja: 21.04.2011 12:00
Zapraszamy na słuchowisko poetycko-dokumentalne Wacława Tkaczuka. Reżyseria radiowa Dobrosława Bałazy. Premiera w Teatrze PR!
rozwiń zwiń
Czytaj także

Co zrobić z diabłem po śmierci Boga?

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2012 09:31
- Wątek faustowski to jeden z najważniejszych nurtów europejskiej kultury – zaznaczył prof. Zbigniew Mikołejko. - Początków można się doszukiwać w średniowiecznej historii o Teofilu, potem mamy Marlowe'a, Goethego, Manna. Istnieją też Faustowie ukryci.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Halina Kwiatkowska – teatr i Karol Wojtyła

Ostatnia aktualizacja: 05.04.2012 09:00
Znakomita krakowska aktorka była w latach szkolnych i studenckich koleżanką przyszłego papieża, z którym występowała na scenie szkolnej oraz Teatru Rapsodycznego. W Dwójce przedstawia swe barwne wspomnienia.
rozwiń zwiń