Polskie Radio
Section05
I wojna światowa

Artystka, przyjaciółka, feministka. Maria Dulębianka i jej walka o równouprawnienie kobiet

– Była niepokorna. Popierała pracę zawodową kobiet, mówiła o prawach kobiet do tego, żeby mogły się kształcić i rozwijać. To było wtedy coś niesłychanego dla bardzo wielu ludzi, także na naszych ziemiach. Nie wszystkim to się podobało – mówił w Polskim Radiu dr Sebastian Duda.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Maria Dulębianka feminizm emancypantki socjalizm patriotyzm I wojna światowa

Stanisław Głąbiński. Przywódca pomajowej endecji

Ten profesor ekonomii był jedną z najważniejszych postaci starszej generacji Stronnictwa Narodowego, choć na tle postaci takich jak Władysław Grabski, Wojciech Korfanty czy Roman Dmowski, pozostaje postacią prawie nieznaną. Być może dlatego, że przyszło mu kierować stronnictwem w wyjątkowo trudnych czasach.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Sejm Stronnictwo Narodowe Lwów I wojna światowa II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka

Rok 1918, czyli wolność odzyskana. Jak wyglądała polska walka i dyplomacja?

Rok 1918, czyli wolność odzyskana. Generalny gubernator gen. Hans von Beseler potajemnie opuścił Warszawę, a Polska Organizacja Wojskowa, razem z żołnierzami Polskiej Siły Zbrojnej podległej Radzie Regencyjnej, rozbrajała oddziały niemieckie w stolicy. W Królestwie Polskim było około 80 tysięcy żołnierzy niemieckich, na froncie wschodnim około 600 tysięcy. Józef Piłsudski, symbol walki o Polskę z bronią w ręku, przyjechał do stolicy 10 listopada 1918 roku.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Józef Piłsudski historia Polski odzyskanie niepodległości prof. Andrzej Nowak I wojna światowa

Francuscy i angielscy żołnierze na Górnym Śląsku. Misja Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej

104 lata temu nad terenami plebiscytowymi na Górnym Śląsku kontrolę przejęła Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa, powołana Traktatem Wersalskim. Żołnierze Ententy mieli dopilnować, by referendum w sprawie podziału terytorium przebiegało sprawnie. Trafili w sam środek polsko-niemieckiego konfliktu.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA śląskie Śląsk Górny Wojciech Korfanty plebiscyt Niemcy Francja Wielka Brytania Włochy Wersal I wojna światowa

Stefan Dąb-Biernacki. Generał zdegradowany do stopnia szeregowego

65 lat temu w Londynie zmarł gen. Stefan Dąb-Biernacki, żołnierz Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej, generał Wojska Polskiego, który w czasie wojny obronnej 1939 roku nieudolnie dowodził Armią "Prusy". Po przedostaniu się do Francji został skierowany, decyzją gen. Władysława Sikorskiego, do obozu odosobnienia i zdegradowany do stopnia szeregowego.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa II wojna światowa II RP wojna polsko-bolszewicka Stefan Grot-Rowecki Władysław Sikorski

Ksawery Tartakower. "W szachach moralne zwycięstwa się nie liczą"

Talent do gry w szachy łączył z zamiłowaniem do aforyzmów. Mawiał: "wygrać jest łatwo, trudno jest przegrać" i dodawał, że "zdarzają się nieudane zwycięstwa i wielkie przegrane". Jako jeden z największych szachowych mistrzów w przedwojennej Polsce na pewno wiedział, co mówi.
Zobacz więcej na temat:  szachy Żydzi Francja olimpiada rozrywka gry gry planszowe gra Rosja Austria I wojna światowa II wojna światowa historia Polski HISTORIA Dwudziestolecie międzywojenne Wiedeń Paryż Warszawa

Adam Koc. Żołnierz, polityk, niepodległościowiec

55 lat temu, 3 lutego 1969 roku, w Nowym Jorku zmarł płk Adam Koc. W swoim życiu pełnił wiele funkcji: był współzałożycielem Polskiej Organizacji Wojskowej, żołnierzem Legionów Polskich, a w okresie międzywojennym wiceministrem skarbu państwa i liderem Obozu Zjednoczenia Narodowego. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka Adam Koc Józef Piłsudski Legiony Polskie emigracja niepodległość

Powstanie wielkopolskie – dlaczego jedyna zwycięska insurekcja Polaków?

W rozpoczętym 27 grudnia 1918 roku powstaniu wielkopolskim Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do odradzającej się Polski. Iskrą do wybuchu zrywu był przyjazd do Poznania pianisty i niepodległościowca Ignacego Jana Paderewskiego.
Zobacz więcej na temat:  CERN powstanie wielkopolskie Dorota Truszczak historia Polski Józef Dowbor-Muśnicki Józef Piłsudski I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka