Teresa Chylińska: II Symfonia B-dur Szymanowskiego to maestria formy

Ostatnia aktualizacja: 03.05.2022 10:00
- Karol Szymanowski przyznał, że ma poczucie, iż takiej symfonii nikt przed nim w Polsce nie napisał. Pod dyrekcją Fitelberga rozpoczął się triumfalny pochód II Symfonii przez Berlin, Wiedeń, Lipsk, Drezno. To była dekada życia pełnej II Symfonii i jej wielkiego światowego sukcesu, podkreślano maestrię formy tego utworu - mówiła na antenie Dwójki Teresa Chylińska, najwybitniejsza badaczka życia i twórczości kompozytora.
Album z nagraniem II Symfonii B-dur op. 19 Karola Szymanowskiego w jej pierwotnej wersji
Album z nagraniem II Symfonii B-dur op. 19 Karola Szymanowskiego w jej pierwotnej wersjiFoto: mat. pras./PWM
  • We wtorkowej audycji rozmawialiśmy o naszej Płycie Tygodnia w "Poranku Dwójki".
  • Jest nią album z nowym nagraniem II Symfonii B-dur Karola Szymanowskiego w wersji z 1910 roku.
  • Naszym gościem była Teresa Chylińska - najwybitniejsza badaczka życia i twórczości tego kompozytora.

Symfonia na nowo

Podkreśliła, że ambicją Karola Szymanowskiego było swoiste odnowienie formy symfonii. - Wtedy królowały już poematy symfoniczne Straussa, zdekonstruowane symfonie Mahlera. Szymanowski chciał napisać symfonię, respektując dawne formy, I część nie jest długa, ma tradycyjną formę sonatową, II część jest bardzo rozbudowana, składa się z tematu i ośmiu wariacji. Dzielą się one na trzy grupy: pierwsze trzy stanowią odpowiednik formy sonatowej, czyli drugiej części wolnej, następna części scherzowej i trzecia to fuga, zakończenie - opisywała.

Upór zwieńczony sukcesem

Zaznaczyła, że premiera utworu była wstrząsem, ale po latach symfonia dla kompozytora nie była już tak ważna. - Chciał zachować fugi, ale skrócił ją o dwie wariacje, pominięto wariacje III i VII. Od 1925 roku Fitelberg i wszyscy inni dyrygowali bez tych dwóch wariacji. Cały czas zadawałam sobie pytanie o rolę, jaką odgrywały te części. III wariacja to śliczna, romantyczna muzyka, VII zawierała elementy symfoniki Beethovena, ona jest wprowadzeniem do finału, czyli fugi. To wszystko pokazuje bogactwo koncepcji twórczej Szymanowskiego, dzięki mojemu uporowi odzyskaliśmy do niej dostęp - powiedziała Teresa Chylińska.


Posłuchaj
07:20 2022_05_03 09_13_01_PR2_Poranek_Dwojki.mp3 Teresa Chylińska: II Symfonia B-dur Szymanowskiego to maestria formy (Poranek Dwójki)

 

II Symfonia w pierwotnej postaci

"Poznanie pierwotnej postaci partytury to dla melomanów i miłośników twórczości Szymanowskiego nie lada gratka! (…) Obecna prezentacja II Symfonii B-dur op. 19 będzie zatem jakby podróżą w czasie, powrotem do roku 1911, kiedy odbyło się prawykonanie dzieła w jego pierwotnym zamyśle i kształcie" - tak o albumie z nowym nagraniem II Symfonii B-dur Karola Szymanowskiego w wersji z 1910 roku mówi Teresa Chylińska - najwybitniejsza badaczka życia i twórczości tego kompozytora oraz redaktorka naukowego pierwszego źródłowo-krytycznego wydania wszystkich dzieł Szymanowskiego, za której sprawą doszło do rewizji II Symfonii B-dur, uszczuplonej przed stu laty o dwie wariacje.

Album powstał dzięki współpracy Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, Telewizji Polskiej oraz Programu 2 Polskiego Radia, sfinansowany został zaś ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego pochodzących z programu "Muzyczny ślad", realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Nagranie zostało zrealizowane we wrześniu 2021 roku podczas koncertu w Studiu im. W. Lutosławskiego. 

Album ten jest Płytą Tygodnia w "Poranku Dwójki".

***

Rozmawiała: Beata Stylińska

Gość: Teresa Chylińska (najwybitniejsza badaczka życia i twórczości Karola Szymanowskiego)

Data emisji: 3.05.2022

Godzina emisji: 9.10

Materiał wyemitowano w audycji "Poranek Dwójki".

mo

Czytaj także

Karol Szymanowski. Uśmiechem kupował wielbicieli

Ostatnia aktualizacja: 29.03.2024 05:50
Uważany za jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów. Choć wyrósł w rodzinie ziemiańskiej, jego muzyka na początku XX wieku zawładnęła europejskimi salonami.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Król Roger". Dzieło totalne Szymanowskiego w Operze na Zamku w Szczecinie

Ostatnia aktualizacja: 21.02.2022 12:55
- Jest to partytura i dzieło sceniczne, które wzbudza wielkie emocje. Wyobraźnia w tym przypadku jest nieograniczona. "Król Roger" Szymanowskiego to odrębny świat, przestrzeń i kosmos - mówił w "Poranku Dwójki" Jerzy Wołosiuk, dyrektor artystyczny Opery na Zamku w Szczecinie, kierownik muzyczny i dyrygent spektaklu, którego premiera zaplanowana jest na marzec.
rozwiń zwiń