Tatarak i wełniane pasiaki. Boże Ciało w Złakowie Kościelnym
W Złakowie Kościelnym, w prywatnym skansenie prowadzonym przez Jarosława Kabla, tradycja Bożego Ciała nabiera nieoczywistego charakteru. Bez barier, płotów i ograniczeń – to żywe miejsce, w którym pod dachami chałup z łowickiego i okolic tętni muzyka. Po procesji przy dźwiękach oberków, mazurków i kujawiaków, granych przez kapele z sieradzkiego, łowickiego, łęczyckiego i opoczyńskiego, rozkładane są dechy i stawiane namioty, by wspólnie tańczyć do białego rana.
Organizatorzy już dziś zapowiadają kolejne plenerowe taborowe spotkania – festiwal „Po Rzece” nad Wartą i (nie)zwyczajny odpust w Poświętnem, które w letnie weekendy będą kontynuować kulturowy ferment.
Więcej o Bożym Ciele w Polsce:
Wianki w Turnickim
Sztuka i przygoda? Wianki w Turnickim!
Wianki w Turnickim to festiwal artystyczno-przygodowy na Pogórzu Przemyskim. W 2025 roku to już czwarta edycja wydarzenia, które łączy sztukę, przyrodę i wspólnotę. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny!
W sercu Pogórza Przemyskiego, w (nieoficjalnym) Turnickim Parku Narodowym, odbędą się „Wianki w Turnickim” – festiwal przygodowo-artystyczny, który łączy eksploracje terenowe z lokalnymi tradycjami. W malowniczych krajobrazach wsi Nowosiłki Dydyńskie uczestnicy zanurzą się w koncerty muzyki folkowej, wezmą udział w ceremonii przejścia prowadzonej przez Katarzynę Jackowską-Enemuo, spotkają się z badaczem tradycji Bartoszem Gałązką, a także odkryją ślady średniowiecznego grodziska słowiańskiego. To wydarzenie, z dala od zgiełku cywilizacji, otwiera przed słuchaczami szlak zarówno do leśnych kniei, jak i w głąb historii regionu, stwarzając przestrzeń do twórczego dialogu z naturą i kulturą.
Obrazy na przełom wieków. Wystawa w Muzeum Etnograficznym w Toruniu
Obrazy na przełom wieków - art brut w toruńskim Muzeum Etnograficznym
W piątek, 13 czerwca, Muzeum Etnograficzne w Toruniu otworzyło nową ekspozycję: „Obrazy na przełom wieków. W kręgu sztuki naiwnej i art brut ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Toruniu z lat 1975-2025”. Na wystawie prezentowanych jest ok. 200 prac artystów z całego kraju włączanych do kolekcji przez kolejne pokolenia pracowników muzeum. Tym samym ekspozycja jest okazją do poznania preferencji muzealników w ostatnim półwieczu.
Wystawa „Obrazy na przełom wieków. W kręgu sztuki naiwnej i art brut z lat 1975–2025” stanowi punkt wyjścia do refleksji nad pięćdziesięcioleciem zmagań i triumfów sztuki outsiderów. Jak zauważa kurator Piotr Dąbrowski:
- Przypadające na ten rok zamknięcie pierwszej ćwiartki dwudziestego pierwszego wieku stało się okazją do refleksji nad sztuką przełomu stuleci – to zaproszenie do spojrzenia na pracę nieprofesjonalnych twórców jako na zwierciadło przemian społecznych i estetycznych. Dzięki tej perspektywie bogactwo form i tematów staje się opowieścią o kolejnych dekadach, w których powstawały rzeźby, obrazy i kolaże, niesione wewnętrzną potrzebą ekspresji.
Druga część ekspozycji odsłania zmiany kulturowe, jakie zaszły od 1975 roku, w tym – co podkreśla kurator – szczególną lokatę całego środowiska wobec roli kobiet:
- To był też międzynarodowy rok kobiet i na tej wystawie udało mi się umieścić takie prace, które jednoznacznie wiążą się z początkiem tego dyskursu wokół roli płci – obok klasycznych pejzaży i portretów widzimy kompozycje, w których emancypacja i redefinicja miejsca kobiety w rodzinie i społeczeństwie nabierają barw i kształtów.
Z kolei proces uznawania sztuki naiwnych autorów za wartościową materialnie i duchowo najlepiej oddaje cytat: „Coraz bardziej dostrzegają wartość nie tylko tę merytoryczną swoich prac czy też artystyczną, ale także wartość materialną”.
Wśród prezentowanych arcydzieł znajdują się dzieła Pawła Wróbla i Erwina Sówki z Grupy Janowskiej, wyjątkowe obrazy Marii Wnęk, pojedyncze, rzadkie płótna Zygmunta Sarny czy Brunona Podjaskiego, a także mały cud plastyczny Bazylego Albiczuka. Każdy z tych twórców – choć często pozostawał poza nurtem sztuki oficjalnej – nadaje kolekcji unikalny ton, pokazując, jak z pasji i osobistego przeżycia rodziły się prawdziwe skarby.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Justyna Piernik
Materiały: Iwona Muszytowska-Rzeszotek,
Data emisji: 16.06.2025
Godzina emisji: 12.00
mg
