Polskie Radio
Section05
legendy

Nowy Rok bieży!

Tymi słowy zaczęliśmy dzisiejszą audycję. A wyśpiewał je w stuletniej pieśni nasz prowadzący – Piotr Dorosz. „Nowy Rok bieży” to noworoczna kolęda, która… cóż, już nie do końca pasuje do audycji, bo przecież Nowy Rok już nadszedł! Witamy Was, drodzy Słuchacze w 2022! A skoro właśnie weszliśmy w nowy rok, warto opowiedzieć, co nieco o ludowych zwyczajach związanych z tym okresem. Zaczynamy!
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk folklor kultura ludowa Piotr Dorosz wielkopolskie legendy Hanna Szczęśniak Nowy Rok kolędy

Źródełko na Boże Narodzenie!

„Źródełko” wypadło dokładnie w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia! Rozmawialiśmy więc przede wszystkim o Świętach! Odkryliśmy jak obchodzono Święta na dawnej wsi i przedstawiliśmy ciekawe, a często zupełnie już nieznane wiejskie zwyczaje związane z tym wyjątkowym czasem! Wiemy już także czy do kolędowych melodii da się zatańczyć oberka oraz co mały pajączek ma wspólnego ze Świętą Rodziną. Jeśli jesteście ciekawi odpowiedzi – zapraszamy do czytania i słuchania!
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk folklor kultura ludowa Piotr Dorosz wielkopolskie legendy Hanna Szczęśniak baśnie święta Boże Narodzenie

Zachować równowagę w naturze. Zwierzęta w mitach, baśniach i legendach

Prastare opowieści uświadamiają nam, jak ważne są równowaga w naturze oraz zachowanie harmonii między światem ludzi i zwierząt. Gościem "Zagadkowej niedzieli" była Joanna Wajs - poetka, pisarka i krytyk literacki - która wiele z tych przypowieści zebrała i zawarła w jednej, wyjątkowej książce. Jaki morał płynie z mitów?
Zobacz więcej na temat:  Trójka KULTURA Kasia Stoparczyk książki dzieci legendy baśnie zwierzęta zwierzęta leśne zwierzęta morskie

Mija 88 lat od pierwszej fotografii potwora z Loch Ness

12 listopada 1933 roku Hugh Gray, mieszkaniec szkockiej wioski Foyers, sfotografował wynurzające się z jeziora Loch Ness stworzenie o dużym tułowiu i długiej szyi. Trzy tygodnie później świeżo wywołane zdjęcie ukazało się w lokalnym dzienniku, a… reszta jest historią. Właśnie mija 88 lat odkąd legenda potwora z Loch Ness (pieszczotliwie zwanego Nessie) żyje w wyobraźni ludzi na całym świecie.
Zobacz więcej na temat:  Łukasz Sobolewski Trójka STYL ŻYCIA Szkocja zwierzęta morskie legendy turystyka Michał Fedusio

Karol Stoch-Waka i Jan Krzysiak

Muzykę góralską po raz pierwszy nagrał w 1904 etnograf Roman Zawiliński, używając fonografu Edisona wyposażonego w wałki woskowe. Z nich ostały się tylko dwa. w 1914 roku dyrektor Muzeum Tatrzańskiego Juliusz Zborowski dokonał kolejnych nagrań, większość wałków z tymi nagraniami przetrwała i można z nich odtworzyć muzykę - opowiadał w najnowszym odcinku podcastu Krzysztof Trebunia-Tutka.
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Muzyka Skalnego Podhala wg Krzysztofa Trebuni-Tutki cz. 3 Bartłomiej Obrochta Bartusiem zwany

Ponoć, kiedy był małym chłopcem, usłyszał go ostatni tatrzański zbójnik – Wojtek Mateja – od tego czasu młody Bartuś Obrochta chodził ze zbójnikami, by przygrywać im do tańca przy watrze. Odwiedzał też drugą stronę Tatr, skąd przynosił nowe motywy muzyczne.
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Muzyka Skalnego Podhala wg Krzysztofa Trebuni-Tutki cz. 2 Jan Krzeptowski z Gąsieniców zwany Sabałą

Sabała przeniósł do naszych czasów tę najstarszą kulturę, którą pamiętał jeszcze z młodości od swoich przodków. Żył w XIX w., parał się pasterstwem, myślistwem, niekiedy i zbójnictwem. Brał udział w Powstaniu Chochołowskim przeciw austriackiemu zaborcy. W starszym wieku został przewodnikiem tatrzańskim.  Sabała był ulubionym muzykiem dra Tytusa Chałubińskiego. Jeden z zakopiańskich pomników przedstawia Chałubińskiego z Sabałą, trzymającym złóbcoki…
Zobacz więcej na temat:  Podhale Krzysztof Trebunia-Tutka Kuba Borysiak legendy kultura ludowa góralska muzyka muzyka tradycyjna tradycja

Kto mieszka w tipi, kto śpiewa w strumyku?

Jakie stworzenia zamieszkują żywo płynące strumyki? Czy warto być w ich obecności ostrożnym? W „Źródełku” Hania i Kaja Prusinowskie opowiedziały nam o długowłosych, przebiegłych rusałkach i zdradziły, jak można się przed nimi obronić! Wyjaśniliśmy też, w czym mieszkali Indianie na Wielkich Równinach w Ameryce. Czy wiecie, że nie zawsze były to namioty? Brygida Sordyl i Kuba Gołdyn zdradzili nam zaś, jakie magiczne obrzędy miały miejsce podczas Zielonych Świątek na Żywiecczyźnie.
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk folklor Hanna Szczęśniak kultura ludowa legendy