- Termin "prognoza pogody" wprowadził angielski żeglarz Robert FitzRoy.
- Pierwszą prognozę opublikował "The Times" 1 sierpnia 1861 roku.
- Kiedyś mapy baryczne rysowało się ręcznie piórkiem, dziś synoptycy korzystają z najnowszych technologii.
- W Polsce działa ponad 800 stacji meteorologicznych.
- Prognozy przygotowywane przez IMGW należą do najbardziej wiarygodnych w Europie.
Prognozowanie pogody - wczoraj i dziś
W badaniach meteorologicznych wykorzystuje się szereg specjalistycznych przyrządów, takich jak m.in. termometry, barometry, barografy, deszczomierze i wiatromierze. - Zanim jednak wkroczyła technologia mieliśmy grupę ludzi, którzy - co osiem godzin - ręcznie i przy użyciu piórek rysowali mapy baryczne i nanosili na nie wartości temperatur w danych miastach - wspomina Grzegorz Walijewski z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. - Tak nasza praca wyglądała jeszcze 20-30 lat temu.
Stacje meteorologiczne i "oko Wielkiego Brata"
Teraz takie mapy powstają przy wykorzystaniu najnowszych technologii i w oparciu o różne modele. - W Polsce mamy ponad 800 stacji meteorologicznych. Niektóre co 10 minut przekazują nam dane o temperaturze, opadach i porywach wiatru. Do dyspozycji mamy też "oko Wielkiego Brata", czyli satelitę. Dzięki temu widzimy, co dzieje się nad terytorium Polski i jak przemieszczają się fronty - wymienia rozmówca Jędrzeja Rosiewicza. - Kolejna rzecz to sieć radarów, które sondują atmosferę. W ten sposób otrzymujemy informacje m.in. o tym, jak "wodna" jest dana chmura i jakich opadów możemy się spodziewać.
Zobacz także:
Prognoza pogody - jak z niej korzystać?
Synoptycy zbierają te wszystkie dane i wyciągają z nich, to co najważniejsze. Tak powstaje prognoza pogody na siedem dni. - Na tle Europy mamy bardzo wysoki stopień sprawdzalności naszych prognoz - podkreśla Grzegorz Walijewski. - Ta na dwie doby do przodu wynosi miejscami od 90 do 95 proc. Natomiast od trzeciego do siódmego dnia sprawdzalność nieco spada i utrzymuje się w granicach 70 proc.
Choć do długoterminowych prognoz pogody sami meteorolodzy i synoptycy podchodzą z dystansem, to nieustannie pracują nad zwiększeniem ich precyzji. - W naszym Instytucie przygotowujemy prognozy na cztery miesiące do przodu i na razie nazywamy je "eksperymentalnymi", ale okazuje się, że one mają coraz lepszą sprawdzalność - do ok. 40-55 proc. - mówi ekspert.
"Trąby powietrzne nadal są dla nas zagadką"
Spośród zjawisk atmosferycznych najtrudniej prognozuje się zjawiska konwekcyjne, czyli burze. Wskazanie dokładnego miejsca, gdzie mogą one wystąpić, stanowi nie lada wyzwanie. - Możemy wskazać obszar, ale nie dany punkt. Nie jesteśmy też w stanie zaprognozować trąb powietrznych, a jedynie stwierdzić, że dane warunki mogą temu sprzyjać. Ale czy się pojawi i gdzie - tego jeszcze nie możemy ustalić - dodaje Grzegorz Walijewski.
04:52 CZWÓRKA Czwórka do piatej - prognoza pogody 12.01.2024.mp3 Jak powstaje prognoza pogody? (Czwórka do piątej/Czwórka)
Jak zostać meteorologiem?
Aby zostać meteorologiem warto iść na studia o kierunku fizycznym bądź na geografię, bo meteorologii jako takiej w Polsce nie ma. Możliwe jest jedynie odbycie szkoleń w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej. W tym zawodzie przydają się ponadprzeciętne zdolności analitycznego myślenia oraz wyobraźnia przestrzenna, dokładność, umiejętność koncentracji i kojarzenia faktów, bo czasami jeden szczegół może decydować o huraganie, ulewie czy burzach.
***
Tytuł audycji: Czwórka do piątej
Prowadzi: Marta Hoppe
Materiał przygotował: Jędrzej Rosiewicz
Data emisji: 12.01.2024
Godzina emisji: 15.45
kul/mg
