Nauka

Tajemnice przeszłości zapisane w drewnie

Ostatnia aktualizacja: 02.12.2017 14:57
Wybuch wulkanu na greckiej wyspie Thera (dziś zwanej Santorini) na Morzu Egejskim przyczynił się do upadku kultury minojskiej. Wulkan nie tylko rozsadził Therę, ale dokonał spustoszenia na Morzu Egejskim. Fala tsunami, która powstała po wybuchu, dotarła do pobliskiej Krety i zniszczyła tamtejsze pałace.
Audio
  • Badanie drzew sprzed 3 i pół tysiąca lat (Eureka/Jedynka)
Dendrolodzy pobierają próbki drewna z konstrukcji starożytnej maszyny oblężniczej
Dendrolodzy pobierają próbki drewna z konstrukcji starożytnej maszyny oblężniczejFoto: Tomasz ważny

Do dziś naukowcy spierają się, kiedy doszło do tej katastrofy - czy w XVI, czy może jednak wcześniej - w XVII w p.n.e. Te wątpliwości chce rozstrzygnąć prof. Tomasz Ważny z UMK w Toruniu. Jest on kierownikiem międzynarodowego, bałkańsko-egejskiego projektu dendrochronologicznego, wykorzystującego do badań analizę rocznych przyrostów drzew.

Naukowcy będą poszukiwać w zachowanych kawałkach drewna z II tys. p. n. e. śladów wybuchu wulkanu i na tej postawie ustalić datowanie kataklizmu. - Tego rodzaju kataklizm, o takiej skali jak wybuch wulkanu na wyspie Thera, musiał być zarejestrowany przez drzewa rosnące w nieodległej Turcji i na Bałkanach - mówi profesor. Wyjaśnia, że zadaniem uczestników projektu będzie znalezienie tego typu sygnałów w postaci rzadkich izotopów, rzadkich pierwiastków, zmian w strukturze drewna i jednocześnie odseparowanie ich od wpływu innych wulkanów, które w starożytności były aktywne w tym rejonie.

Posłuchaj całej rozmowy, w której Tomasz Ważny szczegółowo przedstawia zamiary naukowców, wyjaśnia też jaką grubość ma warstwa pyłu powstałego po wybuchu, jaki ma to wpływ np. na smak wina, jaki wpływ wulkan miał na rozwój medycyny.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Kobylecka

Gość: prof. Tomasz Ważny (dendrochronolog z Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)

Data emisji: 1.12.2017

Godzina emisji: 19.10

ag/mg


Czytaj także

Najstarsze drzewo w Polsce to nie dąb

Ostatnia aktualizacja: 25.04.2015 14:18
Najsłynniejsze polskie drzewo, dąb Bartek, wcale nie jest najbardziej wiekowym. Najstarszy okaz w naszym kraju "pamięta" czasy Mieszka I. I nie jest to dąb.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Dzień Drzewa. Jak to jest z tym przytulaniem się do brzozy?

Ostatnia aktualizacja: 10.10.2017 17:23
10 października w Polsce obchodzimy Dzień Drzewa. Jest on organizowany przez stowarzyszenia ekologiczne, szkoły i nadleśnictwa. W ramach tego święta prowadzona jest akcja sadzenia drzew.
rozwiń zwiń