Kultura

William Turner – pejzażysta nowoczesnej epoki

Ostatnia aktualizacja: 09.02.2011 13:00
Metafora przemijania epoki żagli, zapowiadająca nadejście ery maszyny parowej, to temat obrazu "Ostatnia droga Temeraire'a" Williama Turnera.
Audio

Obraz Williama Turnera "Ostatnia droga Temeraire'a" przedstawia odprowadzenie do rozbiórki słynnego żaglowca marynarki brytyjskiej. Z francuskiego "temeraire" znaczy "nieustraszony" albo "śmiały". Malarz nieprzypadkowo wybrał ten właśnie statek. Anglicy czcili go, był on dla nich symbolem zwycięskiej walki pod Trafalgarem (1805), ale i czymś więcej: uosabiał chwałę Anglii, przypominał o jej minionej już wielkości.

- Widzimy Temeraire'a jako zjawę, ducha, jako pięknego romantycznego łabędzia - mówiła w dwójkowej audycji "Jest taki obraz" dr Grażyna Bastek, podkreślając wizyjny i metaforyczny charakter przedstawienia. Rzeczywistość oddania żaglowca nie była oczywiście tak wzniosła, to malarz - stosując choćby kontrast (ciemny parowiec) - wyidealizował tę scenę.

 

Deszcz, para, szybkość
"Deszcz, para, szybkość", 1844 rok.

Echa "Ostatniej drogi Temeraire’a" widać na obrazie "Deszcz, para, szybkość" (1844), przypomniała rozmówczyni Michała Montowskiego. Turner przedstawił tu maszynę parową, błyskawicznie przenikającą zamgloną przestrzeń. Pociąg jest ciemny i brzydki, dominuje nad małą łódeczką płynącą pod mostem - jego triumf nad wynalazkami starej epoki wydaje się więc być ponury i przygnębiający.

Turner, podkreślała dr Grażyna Bastek, był malarzem światła, ukazywał rzeczywistość na swój bardzo subiektywny sposób, nie przejmował się klasycznymi założeniami perspektywy (którą nb. wykładał w Londynie). Jednak do jakiego nurtu w historii malarstwa można by go zaliczyć? Zaczynał jako akwalerysta, przy końcu swej artystycznej drogi zbliżył się do abstrakcji. Porównywano go z jednym z  prawodawców impresjonizmu Claudem Monetem (przyjaźnili się), ale czy Turner to impresjonista?

Aby dowiedzieć się więcej na temat "Ostatniej drogi Temeraire'a", technik artystycznych Turnera i jego wyjątkowości wśród współczesnych mu malarzy - kliknij ikonę dźwięku "Genialny pejzażysta William Turner" w boksie Posłuchaj po prawej stronie.

Audycję "Jest taki obraz" (co dwa tygodnie w Dwójce, niedziela, godz. 9.45) przygotował Michał Montowski.

(lm)

www.narodoweczytanie.polskieradio.pl
Cichociemni
Czytaj także

Warszawa okiem Canaletta

Ostatnia aktualizacja: 17.11.2010 08:00
"Widok Warszawy od strony Pragi" to jeden z najbardziej znanych obrazów Canaletta.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Najdziwniejszy malarz świata

Ostatnia aktualizacja: 22.12.2010 10:00
- Tintoretto był malarzem, który nie miał jakichkolwiek oporów przed malowaniem dziwacznych scen, wiele z nich wymyślał – mówi dr Grażyna Bastek.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nosorożec na karnawale

Ostatnia aktualizacja: 13.01.2011 13:00
"Nosorożec" czy "Pokaz nosorożca w Wenecji" może wydawać się obrazem dziwnym. Choć namalowana scena wygląda jak wyjęta ze snu, to mamy do czynienia z wydarzeniem autentycznym.
rozwiń zwiń