Historia

Oliver Cromwell - zawisł na szubienicy dwa lata po śmierci

Ostatnia aktualizacja: 16.12.2014 07:00
Uznany przez BBC za jednego ze 100 najwybitniejszych Brytyjczyków wszechczasów, polityk, jedna z głównych postaci angielskiej wojny domowej. Dwa lata po śmierci jego ciało wyjęto z grobu i zbeszczeszczono.
Audio
  • Archiwalna audycja Polskiego Radia z 1989 r. - Stefan Meller opowiada o książce "Cromwell i rewolucja angielska" Oliver'a Hill'a.
Portret Olivera Cromwella, fr. obrazu Samuela Coopera z 1656 r.
Portret Oliver'a Cromwell'a, fr. obrazu Samuel'a Cooper'a z 1656 r.Foto: źr. National Portrait Gallery, Londyn

Kim był człowiek, który doczekał się takiego losu? Kim był człowiek, który 16 grudnia 1653 został Lordem Protektorem Anglii? - obrońcą ludu przed tyranią monarchii, przywódcą, który stale zmieniał front popleczników, budowniczym wielkości Anglii ludowej wbrew podziałom feudalno-arystokratycznym?
- Cała rewolucja angielska była jednym z największych wydarzeń w dziejach Europy nowożytnej, wynikała z niebywałych dziejów społecznych i religijnych Anglii – mówił prof. Stefan Meller w Polskim Radiu o książce "Cromwell i Rewolucja angielska" Olivera Hilla. – Cromwell widzi kryzys Anglii, konflikt między parlamentem i królem. Strona, po której staje jest wielką mozaiką postaw i poglądów, wśród której Cromwell nieustannie musiał dokonywać wyborów – mówił Meller.

Posłuchaj audycji i dowiedz się, dlaczego Stefan Meller porównywał Robespierre’a, jednego z przywódców Wielkiej Rewolucji Francuskiej, do Cromwella.

- Bardzo interesujący w biografii Cromwella jest wątek "człowiek i władza”. Człowiek, który tę władze bierze na początku w imieniu ludu, na którego czele stanął jako buntownik i który w coraz większym stopniu tę władze zagarnia na wyłączność w swoje ręce – uznał prof. Stefan Meller.
Cromwell, który stał na czele wojska, w wojnie domowej wygrał wiele bitew. Stojąc najpierw po stronie króla Karola I Stuarta, potem doprowadził do powołania Najwyższego Trybunału Sądowego i postawienia przed nim króla, który miał być wspólnym wrogiem wszystkich i przyczyną wszelkich nieszczęść kraju. 30 stycznia 1649. Karol I Stuart, zachowując godność oraz majestat monarchy i człowieka, został publicznie ścięty. Domniemanym komentarzem Cromwella na to miały być słowa "smutna konieczność". Oznaczało to także obalenie angielskiej monarchii i ogłoszenie w Anglii republiki.
W kwietniu 1653 r. dokonał zamachu stanu, a w grudnia przyjął tytułu Lorda Protektora Republiki Anglii, Szkocji i Irlandii i wydał tego samego dnia konstytucję pod tytułem "Instrument Rządzenia", która dawała mu pełnię władzy.
W czasie swego protektoratu Oliver Cromwell wprowadził wiele reform, m.in. rewizję parlamentu, cenzus majątkowy do zasiadania w parlamencie, zawarł pokój z Portugalią i Holandią oraz sojusz ze Szwecją. Zaprowadził tolerancję wyznaniową (pozwolił wrócić do Anglii Żydom, których wygnał król Edward I w XIII w.), zapewnił ład wewnętrzny dzięki powołaniu policji.
3 września 1658 Cromwell zmarł. Dwa lata później w kwietniu 1660 roku władze odzyskała królewska rodzina Stuartów. 30 stycznia 1661 ciało Cromwella lud Londynu wywlókł  z grobu. Zostało publicznie powieszone i zakopane w przypadkowym miejscu na terenie Londynu, do dzisiaj nieznanym.
im

Czytaj także

Wielka Rewolucja Francuska buntem prawników

Ostatnia aktualizacja: 14.07.2012 09:15
- Była to rewolucja mieszczańska, rewolucja prawników, ludzi starannie wykształconych. Włączył się w to aktywny plebs paryski, ale nie było tak, że uczestniczyli w tym wszyscy - mówi prof. Anna Grześkowiak-Krwawicz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ostatnia radziecka rewolucja

Ostatnia aktualizacja: 18.08.2011 09:58
Pucz Janajewa - który miał miejsce 21 lat temu - był próbą utrzymania przy życiu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Na szczęście nieudaną.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ludwik XVI – człowiek, którego jedyną winą było to, że został królem

Ostatnia aktualizacja: 21.01.2018 06:05
Był władcą, który nie sprostał wymaganiom czasów, w których przyszło mu żyć. Rewolucja 1789 roku zmiotła go z tronu i zaprowadziła na gilotynę. Jej pocałunek poczuł 225 lat temu, 21 stycznia 1793.
rozwiń zwiń