Historia

Fryderyk II Wielki – zbudował pruską potęgę

Ostatnia aktualizacja: 17.08.2014 06:00
– Stworzył sobie koncepcję króla, który włada państwem, państwo żyje dla króla, a on dla państwa – mówił o Fryderyku II i jego życiowej filozofii historyk dr Krzysztof Bauer.
Audio
  • Sylwetkę i dokonania Fryderyka II Wielkiego przedstawiają historycy dr Jan Sałkowski i dr Krzysztof Bauer, aud. Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" (06.09.2000)
Fragment portretu Fryderyka II Wielkiego, aut. Wilhelm Camphausen (1870 rok), Wikipediadp
Fragment portretu Fryderyka II Wielkiego, aut. Wilhelm Camphausen (1870 rok), Wikipedia/dp

17 sierpnia 1786 w Poczdamie zmarł Fryderyk II Wielki, król Prus w latach 1740-1786.
Konflikt pokoleń

Urodził się 24 stycznia 1712 w Berlinie. Ojciec bardziej niż o gruntowne wykształcenie humanistyczne dbał o męskie rozrywki. Syn podobno cały czas musiał nosić mundur. Takie koszarowe wychowanie bez wątpienia wpłynęło na ukształtowanie poglądów Fryderyka II.

Fryderyk

Nz: Fryderyk II Wielki z Wolterem i filozofami w pałacu Sanssouci, aut. Adolph Menzel (XIX wiek), Wikipedia/dp

Fryderyk usilnie dążył jednak do odcięcia się od wymagającego ojca i postanowił uciec z dworu. Ucieczka się nie powiodła, a rozwścieczony król postanowił potraktować uciekinierów jako dezerterów i osadził ich w twierdzy w Kostrzynie nad Odrą. Księciu groziła nawet kara śmierci. Dopiero po ślubie Fryderyka II relacje ojca i syna poprawiły się.

Pruski imperializm
Kiedy 31 maja 1740 umiera Fryderyk Wilhelm I jego 28-letni syn zasiada na tronie. Nowy król od razu okazuje się wytrawnym graczem politycznym, którego celem staje się rozbudowanie potęgi Prus.
– Skutki polityki Fryderyka II niewątpliwie odczuwali Europejczycy aż po koniec II wojny światowej – podkreślał dr Jan Sałkowski w aud. Andrzeja Sowy "Na historycznej wokandzie" z 2000 roku. – To właśnie ojciec Fryderyka, Fryderyk Wilhelm I zaszczepił w Prusach ducha militaryzmu. Jego syn tego ducha udoskonalił, przebudował państwo, zerwał z zasadami legalizmu w polityce zewnętrznej.
Fryderyk II uważał, że celem państwa jest podbój. Założenie to doskonale realizował będąc jednym z inicjatorów rozbiorów Polski.
– Był to człowiek niesamowitej sile rozumu i nieprawdopodobnej woli – podkreślał dr Krzysztof Bauer. – Ta wola i energia stawiały go wśród ludzi najwyższego rzędu w ówczesnej Europie. Okoliczność, że z punktu widzenia polskiego jest on zwyczajnym grabieżcą i prześladowcą polskości, a głównie handlu polskiego, ale z punktu widzenia interesów państwa, w którego imieniu rządził odczytuje się to bardzo pozytywnie.

Fryderyk
Fryderyk II Wielki daje koncert na flecie w pałacu Sanssouci, aut. Adolph Menzel (ok. 1852 rok), źr. Alte Nationalgalerie, Wikipedia/dp

Filozoujący król

Mimo starań ojca Fryderyka II, aby odciągnąć syna od fascynacji filozofią, muzyką i kulturą francuską ten upodobał sobie spotkania w gronie wybitnych intelektualistów.

Przez całe życie mówił po francusku, otaczał się także ludźmi pochodzącymi z Francji, co determinowało bez wątpienia jego zainteresowanie kulturą i filozofią właśnie francuską, która wówczas wiodła prym w Europie. – Filozofia była autentyczną dziedziną jego zainteresowania – mówił dr Krzysztof Bauer.

Sam również pisał muzykę, tworzył poezję, filozofował. Jako pierwszy podjął się napisania historii Prus. – Na tle oświeconych władców Europy XVIII-wiecznej Fryderyk II rysuje się jako postać bez wątpienia wyjątkowa – zaznaczał dr Krzysztof Bauer. – Nie dorównywał mu nikt. Przyciągał uwagę całej Europy.
Posłuchaj audycji i dyskusji historyków na temat działalności politycznej i filozoficznej Fryderyka II Wielkiego.

mb

Czytaj także

Hołdy pruskie – wielki moment złotej epoki zygmuntowskiej

Ostatnia aktualizacja: 19.07.2013 06:00
Każdy nowo wybrany wielki mistrz zakonu krzyżackiego jako książę Królestwa Polskiego miał obowiązek złożyć hołd lenny królowi Polski, w ciągu 6 miesięcy po swoim obiorze.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sejm Rozbiorowy i jego skutki

Ostatnia aktualizacja: 30.09.2023 05:45
- Sejm od samego początku został uznany jako skonfederowany. Wykorzystano sytuację, że do takiego sejmu mogli dołączyć tylko Ci, którzy popierali konfederację, a więc zamierzenia organizatorów sejmu – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Jacek Staszewski. 250 lat temu, 30 września 1773 roku, obradujący w Warszawie Sejm ratyfikował traktaty rozbiorowe. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Czy Polska mogła uniknąć rozbiorów?

Ostatnia aktualizacja: 17.02.2021 05:40
"Trzy upiorzyce wyssały z Polski życie państwowe. Były to siostry rodzone – konfederacje barska, radomska i targowicka. Z tych trzech sióstr upiorzycą najwinniejszą, bo najzgubniejszą była niewątpliwie konfederacja barska. Gdyby nie ona państwo polskie nie upadłoby w XVIII wieku" – pisał Stanisław Cat-Mackiewicz.
rozwiń zwiń