Porwanie króla. Ryzykowna akcja konfederatów barskich W nocy z 3 na 4 listopada 1771 roku miało miejsce bezprecedensowe w dziejach Polski wydarzenie. Porażka brawurowego zamachu na koronowaną głowę okazała się gwoździem do trumny szlacheckiego zrywu. Istnieją przesłanki świadczące o tym, że król wiedział o planach barzan. Zobacz więcej na temat: zamach porwanie Kazimierz Pułaski
Czy Rzeczpospolita musiała upaść? Zapytaliśmy historyków Dokładnie 230 lat temu, 24 października 1795 roku, w Petersburgu zawarty został układ rozbiorowy między Rosją, Prusami i Austrią. W wyniku III rozbioru Rzeczpospolita została ostatecznie podzielona między zaborców i na ponad 100 lat zniknęła z mapy Europy. Zapytaliśmy historyków, czy ich zdaniem historia mogła potoczyć się inaczej. Zobacz więcej na temat: rozbiory Polski Rzeczpospolita Rosja Prusy Austria
III rozbiór Polski. Zachwianie równowagi w Europie - Trzy upiorzyce wyssały z Polski życie państwowe. Były to siostry rodzone – konfederacja barska, radomska i targowicka. Najbardziej winną upiorzycą była konfederacja barska, gdyby nie ona, państwo polskie nie upadłoby w XVIII wieku – pisał Stanisław Cat-Mackiewicz. Zobacz więcej na temat: oświecenie rozbiory Polski
Adam Naruszewicz – ksiądz oświecony Jako jezuita był jednym z typowych przedstawicieli polskiego oświecenia, zdominowanego przez wykształconych na europejskich uniwersytetach duchownych. Jego "Historia narodu polskiego" przeszła do klasyki historiografii. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Adam Naruszewicz oświecenie
Książę Józef Poniatowski. Symbol żołnierskiego męstwa i honoru Był gorącym patriotą, który widział szansę na odzyskanie niepodległości u boku Napoleona Bonaparte. Nawet gdy cesarz Francuzów odnosił klęski, książę Józef wiernie został u jego boku, aż do śmierci w nurcie Elstery 19 października 1813 roku. Zobacz więcej na temat: Elstera Józef Poniatowski Księstwo Warszawskie Lipsk Napoleon_Bonaparte
Komisja Edukacji Narodowej. "Pierwsze ministerstwo oświaty" Jak doszło do tego, że 14 października 1773 roku – w czasie trwania Sejmu Rozbiorowego – utworzono pierwszą w Polsce i w Europie państwową instytucję oświatową? 252. rocznica powołania KEN to doskonała okazja, by na to pytanie spróbować znaleźć odpowiedź. Zobacz więcej na temat: oświecenie reformy edukacja Rzeczpospolita szkoła rozbiory Polski
Kazimierz Pułaski. Polak ojcem amerykańskiej kawalerii - Kazimierz Pułaski był z natury człowiekiem popędliwym, pełnym gorącego temperamentu o niewyczerpanej wprost energii. Potrafił z godnym podziwu uporem realizować postawione przez siebie cele - mówiła w radiowej audycji z 1984 roku Anna Kornatek, dyrektor Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce. Zobacz więcej na temat: historia Polski Kazimierz Pułaski Stany Zjednoczone Jerzy Waszyngton
Pisarka z królewskiego rodu Poniatowskich z szansą na Nobla? Urodziła się w Paryżu, mieszka w Meksyku, ale jej korzenie sięgają przedrozbiorowej Polski. Z pochodzenia arystokratka, z przekonania lewicowa autorka i feministka, określana jest "Czerwoną Księżniczką". Nazywa się Elena Poniatowska i znalazła się w gronie tegorocznych faworytów do Literackiej Nagrody Nobla. Zobacz więcej na temat: Meksyk literatura lewica feminizm książki nagroda Nobla Literacka Nagroda Nobla Ameryka Południowa Carlos Fuentes
Franciszek Smuglewicz. Portrety, ścienne malowidła i etruskie groby 6 października 1745 roku urodził się Franciszek Smuglewicz. Był jednym z najwybitniejszych artystów epoki stanisławowskiej, autorem licznych rysunków, portretów, dekoracji malarskich oraz obrazów przedstawiających sceny historyczne, a także dydaktykiem, który zasłynął jako twórca tak zwanej wileńskiej szkoły malarstwa. Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA SZTUKA malarstwo historia warszawy Warszawa Rzym Wilno
Obrazy malowane światłem wypełnią puste pola w Sali Salomona w Pałacu na Wodzie Wystawa czasowa "Heliogramy w Sali Salomona. W poszukiwaniu światła" zagości w Sali Salomona w Pałacu na Wyspie w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Powstałe z siły światła, koloru i materii prace Nicolasa Grospierre'a wypełnią puste pola po zniszczonych w czasie II wojny światowej obrazach Marcello Bacciarellego. Zobacz więcej na temat: Łazienki Królewskie muzeum malarstwo SZTUKA Dwójka
"Upokorzenie". To robił rosyjski ambasador w dawnej Polsce 15 września 1793 Rosjanie rozwiązali konfederację targowicką – na jej miejsce powstała kolejna, zawiązana w Grodnie. Konfederacja grodzieńska zrodziła się z inicjatywy Jakoba Sieversa, specjalnego wysłannika carycy Katarzyny II, który przybył do Rzeczpospolitej z konkretnym zadaniem: doprowadzić do II rozbioru Polski. Zobacz więcej na temat: Sejm Rosja caryca Katarzyna II Grodno rozbiory Polski
Franciszek Zabłocki. Komediopisarz, reformator, patriota Był jednym z najwybitniejszych osiemnastowiecznych polskich komediopisarzy, autorem ponad sześćdziesięciu sztuk teatralnych - w tym "Fircyka w zalotach" - a także twórcą licznych satyr i paszkwili okresu Sejmu Wielkiego. 10 września 1821 roku zmarł Franciszek Zabłocki. Zobacz więcej na temat: historia Polski literatura poezja oświecenie
Ostatnia elekcja I Rzeczypospolitej. Stanisław Poniatowski zasiada na polskim tronie 7 września 1764 roku odbyła się ostatnia elekcja w historii I Rzeczypospolitej. Tego dnia szlachta wybrała na króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wcześniej o tym wyborze zadecydowała caryca Katarzyna II. Zobacz więcej na temat: historia Polski Rosja caryca Katarzyna II wolna elekcja
Teatr Stanisławowski. Dworskie dramaty wśród pomarańczy 6 września 1788 roku w Starej Pomarańczarni w warszawskich Łazienkach otwarto teatr dworski króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ta unikatowa w światowej skali przestrzeń do dziś służy narodowej scenie. Zobacz więcej na temat: Łazienki Królewskie Warszawa Teatr Stanisławowski Teatr Wielki - Opera Narodowa historia Polski HISTORIA historia warszawy oświecenie Rzeczpospolita królowie Polski królestwo
Czy Polska mogła uniknąć rozbiorów? 253. rocznica I rozbioru Rzeczpospolitej "Trzy upiorzyce wyssały z Polski życie państwowe. Były to siostry rodzone – konfederacje barska, radomska i targowicka. Z tych trzech sióstr upiorzycą najwinniejszą, bo najzgubniejszą była niewątpliwie konfederacja barska. Gdyby nie ona państwo polskie nie upadłoby w XVIII wieku" – pisał Stanisław Cat-Mackiewicz. Zobacz więcej na temat: Austria Prusy Rosja rozbiory Polski
Stanisław Konarski. "Odważył się być mądrym" - Za najważniejszą sprawę dla reformy uznał naprawę sejmów i obszernie komentując różne poglądy dowodził, że liberum veto nie ma legalnych podstaw, nie broni wolności, lecz stanowi tyranię jednostki nad większością - mówiła o Stanisławie Konarskim dr Maria Czeppe na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA oświecenie Rzeczpospolita Stanisław Konarski
Targowica - symbol zdrady narodowej, do której przystąpił król Słowo "targowica" jest w języku polskim synonimem najcięższej zdrady narodu i państwa. Przywódcy konfederacji targowickiej dążyli do podziału państwa na samodzielne prowincje i nie zamierzali poddać się prawom ustanowionym przez Konstytucję 3 Maja. Zobacz więcej na temat: konstytucja 3 maja Ksawery Branicki Rosja Rzeczpospolita Targowica
Polskie Radio 24 "Polska nie mogła liczyć na nikogo". Historyk o wojnie z Rosją w 1792 r. - Stanisław August być może nieco naiwnie zakładał, że Katarzyna II zechce ocalić przynajmniej część z postanowień Konstytucji 3 maja, część z tego ustawodawczego dorobku. Miał nadzieję, że Polska sprawnie zarządzana, cała Polska, wciąż będzie z punktu widzenia Katarzyny drugiej lepszym rozwiązaniem niż podzielenie się Polską z innymi państwami - mówił w Polskim Radiu 24 dr Jacek Kordel, historyk (Uniwersytet Warszawski). Zobacz więcej na temat: historia Polski Zobacz także Targowica rozbiory Polski