Bitwa pod Połtawą. Tam, gdzie Rosja mówi dobranoc W wojnie ze Szwecją Rosjanie po raz pierwszy zastosowali taktykę, dzięki której pokonali później Napoleona i Hitlera. Zwycięstwo przekształciło państwo carów w agresywne mocarstwo światowe i pośrednio przyczyniło się do rozbiorów Polski. Zobacz więcej na temat: Szwecja Rosja
Najstarszy polski order, którym… nikogo nie odznaczono 391 lat temu, 5 lipca 1634 roku, papież Urban VIII wydał bullę zatwierdzającą fundację ustanowionego przez króla Władysława IV Wazę Orderu Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, który miał być pierwszym polskim nowożytnym odznaczeniem. Nikt jednak nie doczekał się uhonorowania tym wyróżnieniem. Zobacz więcej na temat: Order Orła Białego historia Polski
Polskie Radio 24 Historyk Artur Wójcik: Sarmacja jest bliżej niż nam się wydaje - Sarmacja była takim pojęciem, które miało zebrać całą szlachtę Rzeczpospolitej Obojga Narodów - mówił w Polskim Radiu 24 Artur Wójcik, historyk i autor książki poświęconej temu zjawisku. Zobacz więcej na temat: historia Polski szlachta
Tylman z Gameren. To on zaprojektował barokową Polskę 3 lipca 1632 roku urodził się Tylman z Gameren, holenderski malarz i architekt, przez większość życia tworzący w Polsce. Zaprojektował m.in. pałac Krasińskich i kościół Sakramentek w Warszawie, kościół św. Anny w Krakowie oraz pałace w Puławach i Nieborowie. Zobacz więcej na temat: barok architektura malarstwo Pałac Brühla Pałac Krasińskich Warszawa renesans Włochy Stanisław Herakliusz Lubomirski królowie Polski
Nie pomogły nawet czary. Tej twierdzy Moskale nie zdobyli Gdy wiosną 1660 roku zdesperowany kniaź Iwan Chowański nie był w stanie zdobyć twierdzy w Lachowiczach, sięgnął po pomoc... miejscowego czarownika! Ostatecznie ani magiczne zaklęcia, ani udział "wąsatych bab" nie przyniosły pożądanego rezultatu. Bohaterskich obrońców twierdzy uratował Stefan Czarniecki, który rozbił Moskali w bitwie pod Połonką. Zobacz więcej na temat: Litwa Białoruś Rosja Moskwa
Unia lubelska. Początek Rzeczpospolitej Obojga Narodów 1 lipca 1569 roku zawarta została unia polsko-litewska, tym samym powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów. Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku. Zobacz więcej na temat: Litwa Zygmunt_August
Bitwa pod Trzcianą. Hetman Koniecpolski gromi Szwedów 396 lat temu, 27 czerwca 1629 roku, wojska polskie dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Koniecpolskiego pokonały Szwedów w bitwie pod Trzcianą. Był to kulminacyjny moment wojny toczonej w latach 1626-1629. Zobacz więcej na temat: historia Polski Szwecja
Powstanie na Białorusi. Powszechny opór przeciw Moskwie Przeciwko moskiewskim okupantom wystąpili chłopi, mieszczanie i szlachta. Przewodzili im Kozacy, którzy kilka lat wcześniej pomogli Moskalom podbić Wielkie Księstwo Litewskie. Powstanie na ziemiach białoruskich w latach 1658-1659 było częścią szerszego planu walki z Moskwą. Planu, z którego wywiązali się tylko powstańcy. I zapłacili za to najwyższą cenę. Zobacz więcej na temat: Rosja Moskwa potop szwedzki Białoruś
Sejm w Grodnie. Ostatni sejm I Rzeczpospolitej 232 lat temu, 17 czerwca 1793 roku, rozpoczął obrady sejm grodzieński - ostatni sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej, zwołany i działający pod terrorem władz carskich. Posłowie zebrani na zwołanym przez Prusy i Rosję sejmie zatwierdzili drugi rozbiór Polski. Zobacz więcej na temat: rozbiory Polski oświecenie Sejm czteroletni Targowica
Józef Brandt. Malarz chwały Rzeczpospolitej Brandt odtwarzał pieczołowicie świat, który w jego czasach istniał już tylko w zbiorowej wyobraźni mieszkańców dawnego polsko-litewskiego mocarstwa. – Tak, jak Sienkiewicz pisał, tak Brandt malował ku pokrzepieniu serc – oceniała prawnuczka artysty na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: malarstwo Monachium SZTUKA Brandt Józef
Bitwa pod Hodowem. Zwycięskie husarskie Termopile Czterystu polskich husarzy i pancernych odparło atak 40 tysięcy Tatarów. Niemożliwe? A jednak. Wszystko wydarzyło się 331 lat temu. Paradoksalnie, to jedno z najbardziej niezwykłych zwycięstw polskiej jazdy nie zostało odniesione dzięki szarżom, a dzięki ostrzałowi prowadzonemu z obwarowanych gospodarstw. Zobacz więcej na temat: Jan III Sobieski Turcja Tatarzy
Wespazjan Kochowski. Poeta, historyk, sarmata - Sienkiewicz zawdzięcza Kochowskiemu bardzo wiele, zarówno jeśli chodzi o materiały historyczne, jak o artystyczny wyraz, pewną atmosferę, która przeniknęła do dzieła autora "Potopu" - słyszymy w audycji "Nad kartami poetów". Zobacz więcej na temat: Jan III Sobieski poezja Stefan Czarniecki Wespazjan Kochowski
Władysław Raczkiewicz. "Zabrakło mu iskry" Apogeum działalności Władysława Raczkiewicza przypadło na okres dla Polski najtrudniejszy, najbardziej dramatyczny. Był prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939-1947. Przez prawie 8 lat sprawował najwyższy urząd w państwie, będąc z dala od ojczyzny. Dzisiaj mija 78. rocznica śmierci polityka. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Kazimierz Sosnkowski rząd londyński Wielka Brytania Wilno Władysław Raczkiewicz
"Noc teczek", czyli kulisy obalenia rządu Jana Olszewskiego W nocy z 4 na 5 czerwca 1992 roku Sejm przegłosował wotum nieufności wobec rządu Jana Olszewskiego. Wtedy upadł pierwszy po II wojnie światowej rząd wyłoniony przez Sejm po całkowicie wolnych wyborach. Na długie lata pogrzebano też szansę na lustrację osób sprawujących funkcje publiczne. To właśnie strach przed "teczkami" stał się jedną z przyczyn odwołania pod osłoną nocy rządu premiera Olszewskiego. Dużą rolę odegrał w tej sprawie ówczesny prezydent Lech Wałęsa. Dopiero 25 lat po "nocnej zmianie" IPN potwierdził, że Wałęsa był tajnym współpracownikiem SB o pseudonimie "Bolek". Zobacz więcej na temat: Antoni Macierewicz Jan Olszewski Lech Wałęsa Waldemar Pawlak
Rzeź pod Batohem. Hekatomba szlachty, sarmacki Katyń Po przegranej przez wojsko koronne bitwie Bohdan Chmielnicki osobiście wydał rozkaz wymordowania jeńców. Żołnierze widzieli, jak ich kompanom podrzynano gardła i ścinano głowy. Wiedzieli też, że za chwilę spotka ich podobny los. Zobacz więcej na temat: Ukraina Mołdawia
Nihil Novi, czyli nic o nas bez nas 30 maja 1505 roku, podczas obrad Sejmu w Radomiu uchwalono konstytucję Nihil Novi. Jej wprowadzenie uważa się często za początek demokracji szlacheckiej w Polsce. Zobacz więcej na temat: Aleksander Jagiellończyk Sejm Senat szlachta
Bitwa pod Korsuniem. Zgubne skutki hetmańskiego pijaństwa Gdyby nie skłonność hetmana Potockiego do sięgania po kieliszek, największa kozacka rebelia być może nie rozpoczęłaby się od dwóch poważnych klęsk Rzeczypospolitej. Zobacz więcej na temat: Ukraina
Samuel Zborowski. "Wyrok śmierci był decyzją polityczną" - Ścięcie magnata na rozkaz króla to jedyny taki przypadek w historii Polski – mówiła o śmierci Samuela Zborowskiego prof. Teresa Chynczewska-Hennel. Czym szlachcic zasłużył sobie na taki los? Możliwe, że w grę wchodziły magnackie porachunki. Zobacz więcej na temat: Jan Zamoyski Stefan Batory