Historia

Zakon Krzyżacki był mistrzem dyplomacji. Dowiódł tego w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 18.01.2020 06:00
- Sprowadzenie Krzyżaków do Polski było czymś niesłychanie przełomowym w historii całej Europy Środkowo-Wschodniej. To było coś, co można by przyrównywać do Wielkich Odkryć Geograficznych - mówił prof. Henryk Samsonowicz.
Audio
  • Prof. Henryk Samsonowicz i prof. Tadeusz Rosłanowski w sporze o postać Konrada Mazowieckiego w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" (19.03.1994)
  • Co by było, gdyby Konrad Mazowiecki nie sprowadził zakonu krzyżackiego na ziemie polskie? Audycja Andrzeja Sowy z cyklu "Historia na opak"(11.07.1993)
Konrad Mazowiecki przedstawiony przez Jana Matejkę, źr. Wikimedia Commonsdp
Konrad Mazowiecki przedstawiony przez Jana Matejkę, źr. Wikimedia Commons/dp

790 lat temu, 18 stycznia 1230, papież Grzegorz IX potwierdził nadanie ziemi chełmińskiej zakonowi krzyżackiemu. W ten sposób zatwierdzony został jeden z najbardziej brzemiennych w skutki dokumentów w historii Polski.

Tragiczne położenie

Konrad

Na zdjęciu: Konrad i jego żona Agafia, grafika Jana Matejki, źr. Wikimedia Commons/dp

Do sprowadzenia zakonu na swoje ziemie skłoniło Konrada nasilenie się wypraw łupieżczych ludów bałtyckich - Litwinów, Jaćwingów i Prusów - na Mazowsze.

- Jeszcze w czasach Konrada Mazowsze należało do dzielnic jeśli nie przodujących, to należących do czołówki dzielnic Polski. Wystarczyły dwa pokolenia i masa najazdów łupieżczych i Mazowsze stało się terenem wyludnionym - twierdził prof. Henryk Samsonowicz w audycji z cyklu "Historia na opak".

Zakonnicy wygnani z Węgier

Wybór obrońców granicy świadczył jednak o krótkowzroczności lub desperacji Konrada. Krzyżacy dopiero co zostali wyrzuceni z Węgier za próbę utworzenia tam samodzielnego państwa.

- To tak, jakby w tej chwili ktoś znów powierzał swoje pieniądze bankrutowi prowadzącemu operacje finansowe - porównywał prof. Henryk Samsonowicz.

Zazdrosny i małostkowy

Książę po części sam sobie był winien, że nie był w stanie samodzielnie przeciwstawić się Prusom: obronę pogranicza mazowiecko-pruskiego organizował najwybitniejszy polityk na dworze Konrada - wojewoda Krystyn. Konrad prawdopodobnie poczuł się zagrożony przez charyzmatycznego urzędnika i skazał go na śmierć.

- Los Krystyna nie był niczym wyjątkowym, tak samo postępowało wielu przed Konradem i wielu po nim, wśród nich - mówił prof. Tadeusz Rosłanowski, gość audycji "Na historycznej wokandzie".
Co stałoby się, gdyby Konrad Mazowiecki nie sprowadził Krzyżaków do Polski? Posłuchaj audycji.

bm

Czytaj także

Ulrich von Jungingen - mistrz krzyżacki, który zginął pod Grunwaldem

Ostatnia aktualizacja: 26.06.2023 05:35
Podobno umierający Konrad von Jungingen miał ostrzegać przed wyborem na wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego swojego brata Ulricha. Nazwał go głupcem. Krzyżacy jednak nie posłuchali jego rady.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa pod Grunwaldem - największe zwycięstwo polskiego średniowiecza

Ostatnia aktualizacja: 23.09.2014 06:00
"Wino spływało na trupy poległych, których na miejscu obozu było wiele i widziano, jak zmieszane z krwią zabitych ludzi i koni płynęło czerwonym strumieniem aż na łąki wsi Stębarka" - pisał o zwycięstwie Jan Długosz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zbigniew Oleśnicki. Szara eminencja średniowiecznej Polski

Ostatnia aktualizacja: 01.04.2023 05:40
– Był to jeden z nielicznych polityków, którzy mieli koncepcję generalną, polegającą na stworzeniu z Polski wielkiego państwa – mówił historyk, prof. Henryk Samsonowicz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wyprawa Batu-chana – średniowieczny blitzkrieg

Ostatnia aktualizacja: 06.12.2017 06:20
- Panika, jaka ogarnęła kraje Europy Zachodniej, przypominała późniejszy chaos, jaki budziły informacje o postępach Turków – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Henryk Samsonowicz.
rozwiń zwiń