Historia

4 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 04.08.2011 09:12
Zginął Krzysztof Kamil Baczyński.
Audio
  • O Krzysztofie Baczyńskim opowiadają jego biograf Wiesław Budzyński oraz Bogdan Deczkowski, ps."Laudański", powstańczy dowódca poety (PR, 19.01.2011)
  • Jak nie walczyć?

1306 - W Ołomuńcu zginął zamordowany Wacław III, król Węgier, Czech i Polski. Wraz z jego śmiercią wygasła czeska rodzina panująca Przemyślidów. Urodził się 6 października 1289 roku. 705 rocznica

1737 - Zmarł Johann Samuel Mock, nadworny malarz Augusta II Sasa. W 1735 roku otrzymał tytuł pierwszego malarza w Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim. Do jego znanych obrazów poświęconych Warszawie należy między innymi płótno "Wyścigi i pokazy konne na Marywilu". (ur. około 1687)

1755 - Urodził się Nicolas-Jacque Conte, francuski oficer, malarz, wynalazca ołówka grafitowego. (zm. 06.12.1805)

1792 - Urodził się Percy Bysshe Shelley, angielski poeta, autor elegii, dramatów lirycznych: "Prometeusz Rozpętany", "Rodzina Cencich", eseju "Obrona poezji". Zmarł 8 lipca 1822 roku.

1834 - Urodził się John Venn, angielski matematyk, logik i filozof, najbardziej znany jako twórca diagramów Venna, użytecznych we wnioskowaniu w logice i teorii zbiorów. Wprowadził do logiki metody matematyczne, a nazwane jego imieniem wykresy obrazują stosunki zakresowe nazw. (zm. 04.04.1923)  

1850 - Zmarł Ignacy Prądzyński, generał wojsk polskich, dowódca wojsk w powstaniu listopadowym, autor planu budowy Kanału Augustowskiego. Urodził się 20 lipca 1792 roku.

1859 - Urodził się Knut Hamsun, norweski pisarz i poeta, przedstawiciel kierunku subiektywistycznego w prozie norweskiej, autor powieści: "Głód", "August Powsinoga", "Błogosławieństwo ziemi", "Włóczęgi", "Misteria". W 1920 roku otrzymał Literacką Nagrodę Nobla. (zm. 19.02.1952)

1875 - Zmarł Hans Christian Andersen, duński baśniopisarz, autor "Brzydkiego kaczątka" i "Dziewczynki z zapałkami". Pierwszy przekład baśni Andersena ukazał się w Polsce już w 1892 roku. Urodził się 2 kwietnia 1805 roku.

1886 - Urodził się Jerzy Hulewicz, dramatopisarz, malarz i grafik, założyciel ilustrowanego pisma "Zdrój". Zmarł w 1941 roku. 125 rocznica

1899 - Urodził się Alfred Lenica, malarz. Na początku lat 50. aktywnie uczestniczył w nurcie socrealistycznym, tworząc wiele realistycznych obrazów: "Pstrowski i towarzysze", "Przyjęcie do Partii", "Czerwony plakat". Od połowy lat 50. malował kompozycje abstrakcyjne o odcieniu surrealistyczno-ekspresjonistycznym i temu kierunkowi pozostał wierny do końca: "Kwiaty zła", "Supremacja zieleni", "Spirala na murawie". (zm. 16.04.1977) 

1900 - Urodziła się Elżbieta Bowes-Lyon Windsor, królowa Wielkiej Brytanii i cesarzowa Indii jako żona Jerzego VI. Odegrała ważną rolę w podtrzymywaniu morale Brytyjczyków podczas II wojny światowej, Adolf Hitler nazywał ją "najniebezpieczniejszą kobietą na świecie", jedna z najpopularniejszych osób z brytyjskiej rodziny królewskiej, matka królowej brytyjskiej Elżbiety II. (zm. 30.03.2002)

1900 - Zmarł Jean-Etienne Lenoir, francuski inżynier i matematyk pochodzenia belgijskiego; konstruktor pierwszego użytecznego silnika spalinowego oraz pojazdu poruszanego silnikiem spalającym ropę. (ur. 12.01.1822)

1901 - (wg niektórych źrodeł w 1900 roku) Urodził się Louis Daniel Armstrong, amerykański trębacz i wokalista jazzowy, nazwany "królem jazzu", wykonawca piosenek "What a Wonderful World" i "Summertime", autor wspomnień "Moje życie w Nowym Orleanie". Zmarł 6 lipca 1971 roku. 110 rocznica

1904 - Urodził się Witold Gombrowicz, pisarz, dramaturg, autor powieści: "Ferdydurke", "Trans-Atlantyk", "Pornografia”, dramatów", "Iwona, księżniczka Burgunda", "Ślub", "Operetka" oraz "Dzienników". W twórczości posługiwał się groteską i satyrą, aby odsłaniać mity współczesnej kultury. Był współpracownikiem paryskiego miesięcznika "Kultura". Od 1939 roku przebywał w Argentynie, od 1964 r. we Francji. (zm. 25.07.1969) 

1904 - Urodził się Jonasz Stern, malarz, grafik i pedagog, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 30. był twórcą stowarzyszenia artystycznego "Grupa Krakowska". Uprawiał malarstwo sztalugowe, grafikę, monotypię i serigrafię. (zm. 02.08.1988)

1908 - Zmarł Radoje Domanović, serbski pisarz i publicysta, autor alegoryczno-satyrycznych opowiadań piętnujących konformizm i fałszywy patriotyzm. (ur. 04.02.1873)

1910 - Urodził się William Howard Schuman, jeden z najwybitniejszych kompozytorów amerykańskich, pedagog, autor utworów jazzowych, chóralnych, oper i baletów. Kompozytor pełen rozmachu i spontanicznej inwencji. (zm. 1992)

1912 - Urodził się Raul Wallenberg, szwedzki przemysłowiec, od lipca 1944 roku sekretarz w szwedzkiej ambasadzie w Budapeszcie. Prowadził działania na rzecz zagrożonych eksterminacją Żydów węgierskich. W styczniu 1945 roku został aresztowany przez NKWD pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Stanów Zjednoczonych. Następnie został wywieziony do Moskwy. Jego dalsze losy nie są znane - według oficjalnej radzieckiej wersji, zmarł w więzieniu 17 lipca 1947 roku.

1914 - Podczas I wojny światowej, wkraczające na ziemie Królestwa Polskiego wojska niemieckie zbombardowały Kalisz.

1915 - W nocy na 5 sierpnia, podczas I wojny światowej, rosyjskie wojska opuściły Warszawę, do miasta weszły wojska niemieckie.

1916 - Dania sprzedała Wyspy Dziewicze Stanom Zjednoczonym Ameryki. Wyspy odkryte w XV wieku przez Krzysztofa Kolumba i zajęte w XVII wieku przez Duńczyków, przeszły na własność Stanów za 25 milionów dolarów.      

1920 - Urodziła się Helen Thomas, amerykańska dziennikarka, korespondentka agencji Hearst Newspapers w Białym Domu, od czasów prezydentury Dwighta Eisenhowera relacjonowała dla różnych mediów wydarzenia w Waszyngtonie, pierwsza kobieta, która została członkinią elitarnego Korpusu Prasowego Białego Domu, po czerwcowych, krytycznych wypowiedziach na temat Żydów źle przyjętych przez Biały Dom - zakończyła karierę dziennikarską.

1920 - Urodził się Saturnin Żórawski, aktor i reżyser teatralny, zagrał między innymi w filmach: "Król Maciuś I", "Podziemny front", "Marysia i Napoleon", a także w serialach telewizyjnych: "Czarne chmury", "Czterdziestolatek", "Czterej pancerni i pies". (zm. 30.09.1977)

1921 - Ustanowienie stosunków dyplomatycznych między Polską a Rosyjską Socjalistyczną Republiką Radziecką: do Warszawy i Moskwy przybyli pełnomocni przedstawiciele dyplomatyczni obu państw. 90 rocznica

1929 - Urodził się Jasir Arafat, prezydent Autonomii Palestyńskiej, przywódca palestyńskiego ruchu wyzwoleńczego. Założył Ruch Narodowego Wyzwolenia Palestyny (Fatah), największą organizację w składzie Organizacji Wyzwolenia Palestyny. W 1989 roku został wybrany na prezydenta państwa palestyńskiego. W 1994 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla wraz z Icchakiem Rabinem i Szimonem Peresem. (zm. 11.11.2004) 

1930 - Zmarł Siegfried Wagner, syn Ryszarda Wagnera, znakomity reżyser festiwali w Bayreuth. Skomponował 15 oper, z których wystawiono 12, lecz bez sukcesu. Urodził się 6 czerwca 1869 roku.

1932 - Urodził się Ryszard Gryglewski, farmakolog, profesor krakowskiej Akademii Medycznej, jeden z pionierów zastosowania w 1976 roku prostacykliny przy leczeniu miażdżycy. Autor ponad 400 publikacji naukowych, otrzymał 8 tytułów doktora honoris causa polskich i zagranicznych uczelni.

1944 - Kierownictwo Polskiej Partii Robotniczej i Armii Ludowej podjęło decyzję o przyłączeniu się do Powstania Warszawskiego.

1944 - Zginął podczas Powstania Warszawskiego Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, żołnierz Armii Krajowej, uznawany za najwybitniejszego twórcę pokolenia wojennego. W okresie okupacji niemieckiej ogłosił 4 tomiki poezji: "Zamknięty echem", "Dwie miłości", "Wiersze wybrane", "Arkusz poetycki". Po wojnie wydano zbiór wierszy "Śpiew z pożogi". Zachowały się wszystkie jego dzieła: ponad 500 wierszy, kilkanaście poematów i około 20 opowiadań. Najbardziej znane to: "Ten czas", "Pokolenie", "Deszcze", "Na moście w Avignon". Urodził się 2 stycznia 1921 roku. 

1944 - Urodził się Richard Belzer, amerykański aktor i scenarzysta. Ggrał między innymi w filmach: "Skok", "Prawo i bezprawie", "Władca marionetek", "Ucieczka", "Nie z tej ziemi", "Autobus". 

1952 - Odbył się pierwszy w historii przelot helikopterów (amerykańskich) przez Atlantyk.

1953 - Urodził się Andrzej Jagodziński, pianista jazzowy, kompozytor, aranżer. Grał z grupami Old Times, Swing Session, w kwartecie Janusza Muniaka i Zbigniewa Namysłowskiego. 

1960 - Urodził się Jose Luis Rodriguez Zapatero, hiszpański polityk, premier Hiszpanii od 18.04.2004, od momentu objęcia przez niego stanowiska premiera Hiszpania między innymi wycofała wojska z Iraku, zalegalizowała małżeństwa osób tej samej płci, zlikwidowano także nauczanie religii w szkołach.

1961 - Ur. Barack Obama, amerykański polityk Partii Demokratycznej, 20 stycznia 2009 r. zaprzysiężony na 44. prezydenta Stanów Zjednoczonych; laureat Pokojowej Nagrody Nobla za rok 2009 "za wysiłki w celu ograniczenia światowych arsenałów nuklearnych i pracę na rzecz pokoju na świecie". 50 rocznica

1973 - Zmarł Jan Stanisławski, anglista, leksykograf, lektor języka angielskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podczas okupacji więzień obozu Sachsenhausen. Urodził się w 1893 roku.  

1974 - Zmarł Józef Kondrat, aktor teatralny i filmowy, brat Tadeusza Kondrata, stryj Marka Kondrata. Ggrał między innymi w filmach: "Król Maciuś I", "Uczta Baltazara", "Epilog norymberski", "Pan Dodek", "Dom bez okien", "Pożegnania". (ur. 1902) 

1975 - Polska i Republika Federalna Niemiec podpisały porozumienie na mocy którego władze polskie zgodziły się na wyjazd 120 tysięcy osób w ramach tak zwanego "łączenia rodzin".

1977 - W Warszawskich Zakładach Telewizyjnych wyprodukowano pierwszy telewizor do odbioru programu w kolorze.

1977 - Zmarł Edgar Douglas Adrian, angielski fizjolog, profesor Uniwersytetu Cambridge. Dokonał licznych odkryć w dziedzinie czynności układu nerwowego i narządów zmysłów, przyczynił się do rozwoju badań nad padaczką i lokalizowaniem uszkodzeń mózgu. W 1932 roku otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny. Urodził się 30 listopada 1889 roku.

1988 - Zmarł Wit Tarnawski, pisarz, krytyk literacki, tłumacz, prezes Joseph Conrad Society w Anglii. Drukował w prasie polonijnej: "Orzeł Biały", "Oficyna Poetów", "Dziennik Polski". Autor szkiców "Od Gombrowicza do Mackiewicza", "Conrad. Człowiek, pisarz, Polak". Od 1947 roku mieszkał w  Anglii. (ur. 06.07.1894)

1993 - Zmarł Krzysztof Mętrak, poeta, krytyk literacki i filmowy,  tłumacz, publicysta i felietonista. Przez wiele lat był redaktorem tygodnika "Kultura" i miesięcznika "Literatura". Autor szkiców "Legendy nie umierają" i "Autografy na ekranie". Od 1994 roku jest przyznawana nagroda jego imienia dla młodych krytyków filmowych. Urodził się 1 lutego 1945 roku.  

1993 - Zmarł Kenny Drew, amerykański pianista jazzowy, nagrywał z Colemanem Hawkinsem, Miltem Jacksonem i Charlie Parkerem. W latach 50. dokonał wielu nagrań jako lider. Od 1961 roku przebywał w Danii. (ur.  28.08.1928)

2003 - Zmarł Frederick Robbins, amerykański lekarz-pediatra, wirusolog, laureat nagrody Nobla w 1954 roku w dziedzinie medycyny za dokonanie odkrycia, że wirus polio namnaża się w tkankach zwierzęcych. To odkrycie przyczyniło się do stworzenia szczepionki przeciwko chorobie Heinego-Medina. (ur. 25.08.1916)  

2005 - Rosyjski batyskaf wojskowy AS-28 z 7-ma marynarzami ugrzązł na dnie morza w pobliżu Pietropawłowska Kamczackiego. Uratowali go wraz z załogą brytyjscy marynarze po 72 godzinnej akcji ratunkowej.

Czytaj także

3 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2011 00:00
Urodził się Stefan Wyszyński.
rozwiń zwiń