W Kijowie jako sukces postrzegane jest też spotkanie Wołodymyra Zełenskiego z Donaldem Trumpem, do którego doszło przy okazji szczytu. Mimo, że Wołodymyr Zełenski nie uczestniczył w głównym zamkniętym spotkaniu przywódców Sojuszu, to jednak obecność ukraińskiego prezydenta na szczycie była bardzo wyraźna. Serię jego spotkań z przywódcami krajów NATO, ale też z Sekretarzem Sojuszu Markiem Rutte zwieńczyła 50 minutowa rozmowa z Donaldem Trumpem.
Komentatorzy nad Dnieprem wskazują, że mimo iż mało wiemy o konkretnych ustaleniach, to najwyraźniej relacje między gospodarzem Białego Domu i ukraińskim prezydentem poprawiły się. Ukraińskie media podkreślają także istotne z punktu widzenia Kijowa ustalenia końcowe szczytu - Rosja została w nich nazwana głównym zagrożeniem, a kraje NATO zobowiązały się do dalszego wspierania Ukrainy.
Ukraina i Rada Europy podpisały porozumienie w sprawie trybunału do zbadania agresji Rosji
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i sekretarz generalny Rady Europy Alain Berset podpisali w środę w Strasburgu porozumienie w sprawie powołania Specjalnego Trybunału do zbadania zbrodni agresji przeciwko Ukrainie. Uroczystość odbyła się podczas pierwszej wizyty prezydenta Zełenskiego w siedzibie Rady Europy.
"Po raz pierwszy tworzony jest specjalny międzynarodowy trybunał do spraw zbrodni agresji. Trybunał ten, tworzony w ramach Rady Europy, postawi przed sądem tych, którzy użyli siły z naruszeniem Karty Narodów Zjednoczonych, stosując prawo międzynarodowe bez podwójnych standardów i potwierdzając, że bezpieczeństwo Europy nie opiera się na milczeniu lub bezkarności, ale na prawie, zasadach i działaniu" - powiedział Berset.
Specjalny trybunał będzie ścigał wysokich rangą rosyjskich urzędników bezpośrednio odpowiedzialnych za inwazję na pełną skalę przeciwko Ukrainie. Podpisane porozumienie stanowi, że trybunał będzie "badał, ścigał i sądził osoby, które ponoszą największą odpowiedzialność za zbrodnię agresji przeciwko Ukrainie". Postępowania będą mogły być prowadzone nawet pod nieobecność oskarżonego.
"Dziś rozpoczynamy proces tworzenia trybunału, który rozpatrzy zbrodnię agresji Rosji przeciwko Ukrainie. Każdy zbrodniarz wojenny musi wiedzieć, że sprawiedliwość zostanie przywrócona, dotyczy to również Rosji. Obecnie poważnie intensyfikujemy nasze prace prawne. Przed nami jeszcze długa droga" - powiedział Zełenski po podpisaniu porozumienia w sprawie Specjalnego Trybunału do zbadania zbrodni agresji przeciwko Ukrainie.
Prezydent podziękował Komitetowi Ministrów i Radzie Europy, a także wszystkim, którzy się do tego przyczynili. Jak podkreślił, "sprawiedliwość wymaga czasu, ale jestem pewien, że musi zostać przywrócona".
"Dzisiejsze porozumienie i ten trybunał dają nam realną możliwość ścigania zbrodni agresji. Inne instytucje, nawet międzynarodowe, nie mają do tego niezbędnych narzędzi, a my musimy jasno pokazać, że agresja prowadzi do kary i musimy to zrobić wspólnie w całej Europie" - zaznaczył Zełenski.
Według sekretarza generalnego Rady Europy, po podpisaniu dzisiejszego porozumienia rozpoczną się negocjacje w sprawie rozszerzonego porozumienia częściowego, "aby jak najwięcej krajów mogło dołączyć, wspierać i pomagać w prowadzeniu trybunału".
Jak podaje brytyjski dziennik "Finacial Times", do tej pory zgromadzono ponad 34 tys. dokumentów, które mogą posłużyć do wszczęcia postępowania karnego, w tym odnotowano przypadki zabójstw, stosowania tortur i przemocy seksualnej, zniszczenia budynków, infrastruktury oraz przesiedlania.
To pierwszy specjalny trybunał wojenny utworzony przez Radę Europy. Obok niego funkcjonuje obecnie Europejski Trybunał Praw Człowieka , w którym obywatele mogą pozywać przedstawicieli rządów za naruszenie praw człowieka.
Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) z siedzibą w Hadze w marcu 2023 r. wydał nakazy aresztowania przywódcy Rosji Władimira Putina i komisarz do spraw praw dzieci Marii Lwowej-Biełowej. Oboje są podejrzewani przez prokuraturę o popełnienie zbrodni wojennych, w tym porwanie dziesiątek tysięcy ukraińskich dzieci.
Jednak MTK ma ograniczoną jurysdykcję w odniesieniu do zbrodni agresji, która oznacza użycie sił zbrojnych przeciwko suwerenności, integralności terytorialnej lub niepodległości politycznej innego państwa.
IAR/PAP/ks