Redakcja Polska

77 lat temu rozpoczęła się operacja Armii Krajowej "Ostra Brama"

07.07.2021 11:48
Jej celem było samodzielne oswobodzenie Wilna z rąk okupanta niemieckiego, zanim zrobi to Armia Czerwona. Gdyby plan ten udało się zrealizować, polskie wojsko mogłoby przyjąć rolę gospodarza wobec nacierających Sowietów i tym samym zaakcentować swoje prawo do przejętych ziem.
Audio
  • 77 lat temu rozpoczęła się operacja AK "Ostra Brama" [POSŁUCHAJ]
Walki o wyzwolenie Wilna. Patrol żołnierzy Armii Krajowej i radzieckich na ulicy Wielkiej
Walki o wyzwolenie Wilna. Patrol żołnierzy Armii Krajowej i radzieckich na ulicy WielkiejDomena publiczna, autor nieznany (źr. Wikipedia.pl)

Rozkaz rozpoczęcia operacji wydał o świcie, 7 lipca 1944 roku, dowódca okręgu wileńskiego AK podpułkownik Aleksander Krzyżanowski "Wilk" w związku z szybkim zbliżaniem się wojsk radzieckich do miasta. Regularne oddziały Armii Czerwonej dotarły pod Wilno tego samego dnia i rozpoczęły szturm.

Oddziały Armii Krajowej we współpracy z Armią Czerwoną 13 lipca zdobyły Wilno. Kilka dni później sowieci aresztowali głównych dowódców AK oraz ponad 5 tysięcy polskich żołnierzy, których wywieźli na Wschód. Tylko niektórym udało się uciec i włączyć do dalszych walk.

"Ostra Brama" była częścią akcji "Burza" na Wileńszczyźnie. Operacja ta, w której w rejonie Wilna walczyło 15 tysięcy żołnierzy Armii Krajowej, zakończyła się aresztowaniem i deportacją ponad 5 tysięcy z nich.

Operacja "Ostra Brama" nie została zauważona na Zachodzie, ponieważ była niezgodna z międzyalianckimi ustaleniami dotyczącymi przynależności państwowej Wilna i ustanowieniem nowej granicy polsko-radzieckiej na Linii Curzona.

Z tego powodu minister informacji Wielkiej Brytanii Brendan Bracken nałożył cenzurę prewencyjną na wszelkie doniesienia w mediach w tej kwestii. Niedługo potem Wilno weszło w skład Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

IAR/PP

Obrazy Anny Bilińskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie

07.07.2021 09:00
Obrazy artystki, jednej z dwóch obok Olgi Boznańskiej największych polskich malarek XIX wieku i  pierwszej, która zyskała międzynarodową sławę, można oglądać do 10 października.

Wilno: szefowie MSZ Polski, Litwy i Ukrainy oddali hołd powstańcom styczniowym

07.07.2021 08:27
Wspólny hołd szefów MSZ Polski, Litwy i Ukrainy dla powstańców styczniowych. Wieczorem na placu Łukiskim w Wilnie ministrowie Zbigniew Rau, Gabrielius Landsbergis i Dmytro Kułeba złożyli wieńce przed krzyżem upamiętniającym egzekucje powstańców. To właśnie na Łukiszkach carskie władze straciły między innymi przywódców zrywu - Zygmunta Sierakowskiego i Konstantego Kalinowskiego.

Szefowie MSZ Polski, Litwy i Ukrainy podpisali deklarację o współpracy w ramach Trójkąta Lubelskiego

07.07.2021 10:43
W Wilnie szefowie MSZ Polski, Litwy i Ukrainy podpisali mapę drogową o współpracy w ramach Trójkąta Lubelskiego. To zapoczątkowana rok temu inicjatywa, której celem jest polityczno-gospodarczo-społeczne zbliżenie między Warszawą, Wilnem i Kijowem.