Redakcja Polska

"Przebaczamy i prosimy o wybaczenie". Mija 56 lat od orędzia biskupów polskich do niemieckich

18.11.2021 17:21
W dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
Audio
  • Mija 56 lat od orędzia biskupów polskich do niemieckich. Materiał Przemysława Pawełka [POSŁUCHAJ]
Wrocław, Wyspa Piasek: pomnik kardynała Bolesława Kominka odsłonięty 3 grudnia 2005. Napis pod pomnikiem ...PRZEBACZAMY I PROSIMY O PRZEBACZENIE nawiązuje do listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 18 listopada 1965
Wrocław, Wyspa Piasek: pomnik kardynała Bolesława Kominka odsłonięty 3 grudnia 2005. Napis pod pomnikiem '...PRZEBACZAMY I PROSIMY O PRZEBACZENIE' nawiązuje do listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 18 listopada 1965Julo, domena publiczna (źr. Wikipedia.pl)

List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.

Orędzie podpisało 34 polskich duchownych na czele z prymasem Polski kardynałem Stefanem Wyszyńskim. Głównym autorem tekstu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek. List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie drugiej wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. Biskupi uznali zachodnią granicę za sprawę egzystencji państwa polskiego i wezwali do dialogu, zaprzestania zimnej wojny oraz polemik.

Pojednawcza treść dokumentu była sprzeczna z propagandą komunistycznych władz, które podkreślały zagrożenie dla Polski płynące ze strony Niemiec Zachodnich. Inicjatywa duchownych spotkała się z ostrą krytyką i atakiem rządzącej PZPR. Kardynał Stefan Wyszyński tłumaczył, że list był apelem przebaczenia i pojednania, który powstał w duchu dokumentów przyjętych przez sobór. W represji za inicjatywę duchownych prymas Stefan Wyszyński nie otrzymał paszportu na wizytę w Rzymie związaną z inauguracją Millenium. Władysław Gomułka nie wyraził też zgody na przybycie do Polski papieża Pawła VI i zagranicznych biskupów na uroczystości rocznicowe w Gnieźnie. Świadek tamtych wydarzeń kardynał Franciszek Macharski (zmarł w 2016) wspominał po latach, że atak komunistycznych władz wobec duchownych dowodził potrzeby pojednania dwóch narodów.

Ponad pół wieku od wystosowania listu biskupów polskich do niemieckich, w 2019 roku, odnaleziono jego rękopis w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie. Odkrycia dokonał zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość". Arcybiskup Kominek napisał tekst w klasztorze elżbietanek w Fiuggi i - prawdopodobnie z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany - zostawił go w Rzymie.

Z kolei wcześniej, bo w 2009 roku, polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.

IAR/PP

Kryzys na granicy polsko-białoruskiej. Aleś Zarembiuk: smutne jest to, że UE dała się nabrać Łukaszence

18.11.2021 11:39
Smutne jest to, że Unia Europejska dała się nabrać Łukaszence. On wczoraj na pewno otwierał szampana - powiedział w czwartek prezes fundacji "Białoruski Dom" Aleś Zarembiuk, pytany o kryzys na polsko-białoruskiej granicy.

MON: białoruskie służby specjalne kierują działaniami migrantów

18.11.2021 12:26
Białorusini regularnie niszczą ogrodzenie i próbują przepchnąć migrantów na polską stronę. Patrole białoruskich służb wzdłuż ogrodzenia to codzienność na granicy - poinformowało MON na Twitterze.

Wiceszef polskiego MSZ Paweł Jabłoński w CNN: Putin i Łukaszenka działają ręka w rękę

18.11.2021 16:56
Putin i Łukaszenka działają ręka w rękę w celu destabilizacji bezpieczeństwa w Europie Środkowej - oświadczył w czwartek wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński w CNN, komentując wywołany przez władze Białorusi kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej.