Graeme Macrae Burnet: supermocą literatury jest aspekt psychologiczny

Ostatnia aktualizacja: 25.06.2025 12:49
- Literatura ma poważną konkurencję - wciąż powstają przecież filmy, seriale, nawet filmiki na TikToku! One posługują się obrazem, a zatem mają sporą przewagę w pokazywaniu kontekstu, okoliczności, otoczenia… ale jeśli chodzi o aspekt psychologiczny - nic nie zastąpi powieści - mówił w Dwójce szkocki pisarz Graeme Macrae Burnet.
Graeme Macrae Burnet  jest autorem nominowanych do Nagrody Bookera książek Studium przypadku i Jego krwawe zamiary
Graeme Macrae Burnet jest autorem nominowanych do Nagrody Bookera książek "Studium przypadku" i "Jego krwawe zamiary"Foto: PAP/Photoshot

>>>Wejdź na podcasty.polskieradio.pl i posłuchaj audycji

Autor nominowanych do Nagrody Bookera powieści "Studium przypadku" i "Jego krwawe zamiary" gościł niedawno w Warszawie podczas Big Book Festivalu. W swoich książkach Graeme Macrae Burnet lubi bawić się różnymi gatunkami, mylić tropy, łączyć postaci fikcyjne z realnymi, sugerować czytelnikowi wprost, że ma do czynienia z opisem prawdziwych wydarzeń…

Graeme Macrae Burnet zasiewa w czytelniku niepewność

- To zabawne, ale moją poprzednią książkę, która ukazała się po polsku jako "Jego krwawe zamiary", ktoś okrzyknął "pierwszą fakenewsową powieścią". Oczywiście to nie do końca prawda. Prawdą jest, że zarówno w przypadku tej książki, jak i najnowszej - "Studium przypadku" - już we wstępie sugeruję odbiorcom, że wszedłem w posiadanie pewnych dokumentów, które stają się dla mnie punktem wyjścia do odkrywania mrocznych historii rozgrywających się czy to w XIX-wiecznej Szkocji, czy to w Londynie lat 60. I robię wszystko, by nawet najbardziej sceptyczny czytelnik zaczął się wahać, czy aby na pewno to wszystko wymyśliłem - przyznał pisarz. 

Czytaj także:

Podczas pracy nad książką Graeme Macrae Burnet wkłada bardzo dużo wysiłku w research. - Uwielbiam ten proces, czasem zresztą daję się ponieść i moje poszukiwania prowadzą mnie do zaskakujących odkryć. To podstawa warsztatu pisarza, umożliwiająca stworzenie takiego świata, który będzie maksymalnie wiarygodny dla czytelnika. Zdarza się jednak, że podczas takich poszukiwań docieramy w końcu do ściany. Wtedy przydaje się wyobraźnia. Ważne, by czytelnik podczas lektury miał wystarczająco dużo informacji, by móc wyobrazić sobie ulice, po których przechadzają się bohaterowie, ich mieszkania, czy bary, w których bywają - wyznał.

Uniwersalność poprzez unikatowość

Książki Graeme'a Macrae Burneta zostały przetłumaczone na 20 języków. Sam autor nie kryje radości z tego powodu, choć zastrzega, że nie stara się tworzyć uniwersalnej literatury. - Ogromnie cieszy mnie fakt, że moje książki doczekały się tłumaczeń. To dla mnie ogromny przywilej, móc w pewnym sensie przekraczać ograniczenia mojego języka. Sądzę, że błędem jest przystępowanie do pracy nad powieścią z założeniem, że chce się dążyć do uniwersalności. Każde tego typu założenie jest obarczone ryzykiem. To, co uniwersalne, może wyniknąć właśnie z tego, co unikatowe dla danej opowieści, opisywanego miejsca czy bohaterów - przekonywał gość Dwójki.

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadzenie: Monika Zając

Gość: Graeme Macrae Burnet (pisarz)

Data emisji: 25.06.2025

Godz. emisji: 17.10

pg/k

Czytaj także

Jul Łyskawa - autor największego zaskoczenia literackiego 2024 roku

Ostatnia aktualizacja: 04.02.2025 18:00
Laureatem Paszportu Polityki 2024 w kategorii "Książka" został Jul Łyskawa, autor powieści "Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców". - Nie zastanawiałem się, czy moja książka wpisze się w jakieś mody. Nie byłem przekonany, czy ktoś będzie chciał taką historię przeczytać, ale bardzo chciałem ją napisać - opowiadał w Dwójce pisarz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Miasto kontrastów. Piotr Kępiński i podróż po zakamarkach Neapolu

Ostatnia aktualizacja: 04.06.2025 14:00
Smak pomarańczy, limoncello i bulionu z ośmiornicy. Zapach morza, pizzy i... śmieci. Literackie i filmowe oblicza miasta Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i Eleny Ferrante. "Neapol słodki jak sól" – taki tytuł nosi nowa książka Piotra Kępińskiego. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Końce światów", czyli Europa według Ziemowita Szczerka

Ostatnia aktualizacja: 12.06.2025 17:55
Wędrówka po obrzeżach świata: od Gruzji, Armenii i Górskiego Karabachu, przez Bułgarię, Grecję, Serbię, Chorwację, Czechy i Słowację, po Ukrainę, a także obserwacja zmieniającego się świata - to temat najnowszej książki Ziemowita Szczerka "Końce światów".
rozwiń zwiń