>>> Wejdź na podcasty.polskieradio.pl i posłuchaj audycji
"Czarująca poetka" to próba ukazania czarodziejskiej mocy Lilki, czyli Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, w obu znaczeniach słowa "czar" - zarówno uroku jej kobiecości, jak i fascynacji zjawiskami nadnaturalnymi. Jest to swoista biografia oparta na analizie źródeł, archiwaliów, dokumentów i artykułów, przywołująca szeroki kontekst obyczajowy, społeczny, historyczny i literacki.
Pamiętana dzięki poezji, którą traktowała po macoszemu
- Ona chciała być przede wszystkim dramatopisarką. To było jej marzenie, które się nie spełniło, bo my pamiętamy ją jako poetkę, akwarelistkę. Choć dziś kochamy jej wiersze, ona sama traktowała je trochę po macoszemu. Być może ze względu na krytyków literackich, którzy mówili, że to jest wytrącanie piórek z rękawa, nic ważnego - opowiadała Joanna Jurgała-Jureczka.
Czytaj także:
Pawlikowską-Jasnorzewską, o czym również pisze autorka jej najnowszej biografii, pociągała ezoteryka i spirytyzm. Dodajmy, że w dwudziestoleciu międzywojennym wytworzyła się pewnego rodzaju moda na tego typu praktyki. - Myślę, że to wszystko brało się z jej lęków. Osoba, która chce być piękna, uwodzicielska, a ma problem z kręgosłupem. Nie nazwiemy tego garbem, prawdopodobnie było to źle leczone złamanie ręki, w w Niemczech wtłoczono ją w gorset. Ta dziewczyna, choć bardzo ładna, z ładną cerą i pięknymi włosami nigdy nie potrafiła stać prosto. Jednocześnie chciała być kochana, a małżeństwa kończyły się fiaskiem. Ratunku szukała właśnie w czarach - podkreślała historyczka literatury i pisarka.
Seanse spirytystyczne w pracowni Kossaka
Lilka brała również udział w seansach spirytystycznym. - Działo się w pracowni Wojciecha Kossaka. Robiły to razem z siostrą po to, żeby zażartować z ludzi, którzy w to wierzyli - tłumaczyła dr Jurgała-Jureczka.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska to jedna z patronek roku 2025. Książka "Czarująca poetka" ukaże się 24 listopada, czyli w dniu urodzin bohaterki tej audycji.
***
Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę
Prowadzenie: Jakub Kukla
Gość: dr Joanna Jurgała-Jureczka (historyczka literatury, pisarka)
Data emisji: 20.11.2025
Godz. emisji: 16.45
pg
