Romuald Jakub Weksler-Waszkinel. Były ksiądz, który wrócił do wiary przodków

Jego życie stało się inspiracją dla Tadeusza Słobodzianka do napisania monodramu pt. "Historia Jakuba" i reportażu Dariusza Rosiaka "Ksiądz o twardym karku". Teraz w książce "Liść i drzewo. Powrót do wiary przodków" Romuald Jakub Weksler-Waszkinel sam opowiada historię swojego niezwykłego życia.

Romuald Jakub Weksler-Waszkinel

Foto: Jakub Kamińśki/PAP

Posłuchaj świątecznej audycji w Dwójce >>>

Romuald Jakub Weksler-Waszkinel to były ksiądz katolicki i doktor filozofii żydowskiego pochodzenia. Emerytowany pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i pracownik Instytutu Jad Waszem w Jerozolimie. 

Romuald Jakub Weksler-Waszkinel i odkrywanie tożsamości

Od dzieciństwa czuł, że jest inny. Różnił się urodą od swoich rodziców: w przeciwieństwie do nich miał ciemne włosy i śniadą cerę – ponoć dlatego, że bocian wrzucił go przez komin, jak żartował jego ojciec. Gdy miał 35 lat, dowiedział się, że urodził się w rodzinie żydowskiej. "Miałeś wspaniałych rodziców. Bardzo ciebie kochali. Byli Żydami. Zostali zamordowani. My, tatuś i ja, tylko ratowaliśmy ciebie od śmierci" - wyznała mu po latach matka.

- Słowo "Żyd" zjawiło się po raz pierwszy, kiedy miałem cztery albo pięć lat. Zaczepiło mnie dwóch dorosłych mężczyzn – znałem ich, znałem ich dzieci. Do tej pory pamiętam ich nazwiska. Raptem, ni stąd, ni zowąd, zaczęli krzyczeć za mną "żydek". To słowo mnie zabolało. Później zawsze bałem się tego słowa - wyznał w rozmowie.

Czytaj też:

• Ksiądz odrzucany przez Żydów i Polaków
• Ks. Waszkinel: nazwisko przyszło do mnie dopiero w 1992 roku

Wejście w świat przodków

Biografię Romualda Jakuba Wekslera-Waszkinela możemy przeczytać w reportażu Dariusza Rosiaka "Ksiądz o twardym karku". Jednak jej bohater postanowił napisać również własną wersję swojej historii. - Bezpośrednią przyczyną, dla której ja zdecydowałem napisać autobiografię, była książka Dariusza Rosiaka. Na okładce jestem w koloratce. Ale w międzyczasie coś się zmieniło we mnie – dziś jestem w pełni w świecie żydowskim. Uważałem, że jestem winien wyjaśnienia - podkreślił.

- Kiedy Rosiak zaproponował mi książkę, powiedziałem "kim ja jestem, żeby pisać o mnie książkę", ponadto ja sam umiem pisać. A on powiedział "ale to, co ty napiszesz, nie będzie tym, co ja napiszę, a ja chcę wiedzieć, co inni sądzą o tobie". Już wtedy byłem w Izraelu. Pojechałem tam jako ksiądz katolicki, co trzeba wyraźnie zaznaczyć - dodał.

Jak zaznaczył Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, jechał do Izraela nie jako nowy emigrant, tak zwany ole hadasz, ale ksiądz katolicki. - W ogóle nie myślałem, że jadę na ziemie historyczne swoich pradziadów. Jechałem do Izraela, żeby pracować w kościele wolnym od antysemityzmu. W Polsce to bardzo mocno mi przeszkadzało, zwłaszcza po śmierci papieża poczułem się osierocony. Czułem, że już nie ma nikogo, kto by mnie bronił. Kiedy go zabrakło, powiedziałam: ja już dłużej nie mogę, ja muszę zmienić dom. I pojechałem tam jako ksiądz katolicki. Resztę opisałem w książce - opowiadał.

***

Przygotowanie: Jakub Kukla

Gość: Romuald Jakub Weksler-Waszkinel (były ksiądz katolicki i doktor filozofii żydowskiego pochodzenia)

Data emisji: 26.12.2025

Godzina emisji: 12.00

pg/am