XX Zjazd KPZR - niespodziewane zdarzenie w sowieckiej polityce

Ostatnia aktualizacja: 14.12.2020 13:03
- Proces destalinizacji trwał już od jakiegoś czasu i spodziewano się, że może dojść do jakichś deklaracji, oświadczeń, decyzji, które będą zmieniały sytuację. Natomiast myślę, że nikt nie spodziewał się, że dojdzie do tego, co zwykło się nazywać mianem tajnego referatu Chruszczowa - mówił prof. Rafał Habielski. 
Przemówienie Nikity Chruszczowa na XX Zjeździe KPZR, Moskwa 25.02.1956 r.
Przemówienie Nikity Chruszczowa na XX Zjeździe KPZR, Moskwa 25.02.1956 r.Foto: PAP/CAF

Józef Światło 510x280
Najsłynniejszy dezerter PRL Józef Światło

Rok 1956, w Moskwie trwa walka o władzę. Sekretarz generalny partii Chruszczow, po likwidacji Berii i odsunięciu premiera Malenkowa, sięga po jedynowładztwo pod hasłem rozprawy ze Stalinem. Na zamkniętym posiedzeniu XX zjazdu sowieckiej partii komunistycznej wygłasza referat, który wstrząśnie światowym ruchem komunistycznym: "O kulcie jednostki i jego następstwach". Pierwszy sekretarz partii zdemaskował w nim część zbrodni popełnionych w Rosji oraz w krajach satelickich. Winą za te zbrodnie Chruszczow obarczał Stalina.

Posłuchaj

29:14 _PR2_AAC_(slady_pamieci)_ 2020_12_14-17-30-02.mp3 W audycji rozmawiamy o konsekwencje referatu "O kulcie jednostki i jego następstwach" wygłoszonego podczas XX zjazdu KPZR w 1956 r. (Ślady pamięci/Dwójka)

 

- Ten referat wywołał równie znaczący szok w Warszawie, w której mamy specyficzną sytuację. W Moskwie 12 marca 1956 roku zmarł Bolesław Bierut, który wyjechał na zjazd i już nie wrócił żywy. I jest pytanie, kto będzie jego następcą i jaką będzie prowadził politykę i to w jakim zakresie udostępniać treść referatu i jak ją interpretować - mówił w Dwójce prof. Rafał Habielski. - Jak wytłumaczyć masom partyjnym, jakie były powody dla których Chruszczow się na ten krok zdecydował? W jakim stopniu będzie to wpływało na przyszłość? 

Polska ulica huczy. Próbuje po swojemu interpretować to, co się wydarzyło, krążą wierszyki "Wyjechał w futerku, wrócił w kuferku". Wszyscy są przekonani, że śmierć Bieruta nie była przypadkowa, że była konsekwencją tego co się działo na zjeździe i co mógł tam usłyszeć.

Czytaj także:

4 czerwca 1956 roku wybucha sensacja!

Tekst referatu Chruszczowa opublikował "New York Times". Poufny opis patologii stalinowskiego komunizmu staje się wiedzą powszechną. Kiedy trafił do Radia Wolna Europa, do Radia Svoboda, przerwano normalny program, a odczytywanie na antenie 67 stron maszynopisu zajmowało 3 godziny 35 minut. I tak w kółko całą dobę.

Więcej o konsekwencjach wydarzeń XX zjazdu oraz referatu dla władz komunistycznych i całego bloku wschodniego - powyżej, w dźwięku z audycji.

***

Tytuł audycji: Ślady pamięci  

Prowadzą: prof. Rafał Habielski i Andrzej Mietkowski

Data emisji: 14.12.2020

Godzina emisji: 17.30


Czytaj także

Bunt 1956 roku. Wojna wolnych Węgrów z Sowietami

Ostatnia aktualizacja: 10.03.2018 13:00
– Dlaczego 23 października 1956 r. wybuchło powstanie? Czynników było wiele, ale najważniejszy był wpływ tego, co stało się w Polsce – mówił węgierski historyk Janos Tischler.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Najsłynniejszy dezerter z PRL. Józef Światło

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2020 17:30
28 września 1954 świat obiegła sensacyjna wiadomość, że w Stanach Zjednoczonych znajduje się jeden z wybitniejszych peerelowskich dygnitarzy komunistycznych: ppłk bezpieki Józef Światło. - To, co mówił Światło w radiu "Wolna Europa", nie pozostawało bez znaczenia na tempo zmian zachodzących w Polsce - mówił prof. Rafał Habielski.  
rozwiń zwiń