Polskie Radio
Section05
historia Europy

8 marca. Historia kobiet jest historią ludzkości

Według danych ONZ na świecie żyje dziś ponad 3 miliardy 864 miliony kobiet. Jeszcze sto lat temu ich populacja była kilkukrotnie niższa - podobnie jak liczba wszystkich ludzi. Kobiety od zawsze stanowią połowę ludzkości. Bez nich ludzki gatunek nie mógłby przetrwać. Za to być może mógłby przetrwać bez mężczyzn.
Zobacz więcej na temat:  kobieta dzień kobiet święta socjalizm równouprawnienie historia Polski historia Europy historia PRL eksperyment NAUKA biologia genetyka Maria Skłodowska-Curie Joanna d'Arc kwiaty Biblia seks ewolucja ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)

Henry James. Pisarz, który wchodził do ludzkiej głowy

108 lat temu zmarł jeden z najwybitniejszych anglojęzycznych prozaików przełomu XIX i XX wieku. Henry James był mistrzem portretów psychologicznych. Tworzył na pograniczu kultur amerykańskiej i europejskiej oraz na styku literackiego realizmu i modernizmu.
Zobacz więcej na temat:  Henry James pisarz KSIĄŻKA książki literatura Wielka Brytania Ameryka Ameryka Północna USA Stany Zjednoczone Nowy Jork Londyn Paryż Atlantyk Europa Francja rocznica HISTORIA historia Europy

Franz Stangl. Niemiecki diabeł schwytany przez "łowcę nazistów"

28 lutego 1967 roku został aresztowany Franz Stangl, komendant niemieckich nazistowskich obozów zagłady w Treblince i Sobiborze. Jeden z największych zbrodniarzy wojennych przez blisko dwadzieścia lat ukrywał się w Brazylii. Udało się go zatrzymać dzięki zaangażowaniu słynnego "łowcy nazistów" - Szymona Wiesenthala. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia Europy HISTORIA nazizm III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne zbrodnie wojenne II wojna światowa

Seweryn Goszczyński. Niedoceniony poeta, zapomniany romantyk

- Bezsporna wielkość polskiej poezji romantycznej kryje w sobie pewną niedogodność, czyli fakt, że najwspanialsi twórcy tego okresu przesłaniają poetów znakomitych, którzy w innych okolicznościach zostaliby uznani za gwiazdy pierwszej wielkości. Taki los spotkał też Goszczyńskiego - stwierdziła literaturoznawczyni prof. Maria Janion na antenie Polskiego Radia. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia Europy HISTORIA poezja literatura Seweryn Goszczyński

Tadeusz Sumiński. Powstaniec warszawski, który pokochał fotografię

24 lutego 2009 roku w Warszawie zmarł Tadeusz Sumiński. W historii zapisał się nie tylko jako jeden z najwybitniejszych fotografów polskiego krajobrazu, lecz także żołnierz Armii Krajowej, który podczas Powstania Warszawskiego brał udział m.in. w wyzwoleniu "Gęsiówki", czyli niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w Warszawie (KL Warschau). 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski historia Europy Powstanie Warszawskie KULTURA SZTUKA fotografia Armia Krajowa II wojna światowa Warszawa zdjęcia

Luis Buñuel. "Najlepszy w historii kina człowiek do opowiadania własnych snów"

Należał do grona najwybitniejszych, a zarazem najbardziej kontrowersyjnych osobowości światowej kinematografii. W swoich filmach chętnie przekraczał granice moralnego tabu, ukazywał okrucieństwo i brzydotę. Jego dzieła wywoływały więc liczne skandale, a "Viridiana" została nawet potępiona przez Watykan. 
Zobacz więcej na temat:  historia Europy Hiszpania Meksyk FILM reżyser kino Salvador Dali SZTUKA surrealizm

Litwa, folklor i niepodległość

16 lutego nasi sąsiedzi na Litwie obchodzą rocznicę odzyskania niepodległości. Ważną częścią obchodów ostatniej, jak zawsze, były tam elementy kultury ludowej, która przy odradzaniu litewskiej państwowości, a przede wszystkim tożsamości etnicznej miała fundamentalne znaczenie. Dlaczego? O tym, goszcząc nas w Litewskim Muzeum Etnograficznym w Rumszyszkach, opowiadają etnograf Arunas Vaicekauskas i dyrektorka skansenu Aiste Lazauskiene.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa tradycja Aleksandra Tykarska Litwa KULTURA skansen niepodległość historia Europy

"Duma i uprzedzenie" Jane Austen. Arcydzieło pisarki, którą porównywano do Szekspira

28 stycznia 1813 roku ukazała się drukiem "Duma i uprzedzenie" autorstwa Jane Austen. Jest to najpopularniejsza powieść angielskiej pisarki, po którą chętnie sięgają również współcześni czytelnicy. Historia panien Bennet, ich pierwszych zauroczeń i miłosnych zawodów doczekała się wielu tłumaczeń i dwóch filmowych adaptacji. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Europy literatura KSIĄŻKA Jane Austen Wielka Brytania Anglia

82. rocznica likwidacji obozu cygańskiego w łódzkim getcie

12 stycznia 1942 roku Niemcy zakończyli likwidację tak zwanego obozu cygańskiego, który funkcjonował w obrębie getta w Łodzi. W ciągu trwającej tydzień akcji naziści wywieźli do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem ponad cztery tysiące Romów. Nie przeżył nikt. Wszyscy zostali zamordowani w mobilnych komorach gazowych. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia Europy HISTORIA Romowie II wojna światowa Niemcy nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne śmierć

Isaac Newton. Wszechstronny geniusz, który zrewolucjonizował świat nauki

381 lat temu urodził się sir Isaac Newton zaliczany do najwybitniejszych naukowców wszech czasów. Nic zresztą dziwnego, bowiem wiele jego odkryć położyło podwaliny pod współczesną naukę. Sformułował m.in. prawo powszechnego ciążenia i trzy zasady dynamiki, a także opracował rachunek różniczkowy i całkowy. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Europy NAUKA fizyka matematyka odkrycia i ciekawostki

Maria Kotarba. "Mateczka", która ryzykowała własnym życiem, aby pomóc innym

30 grudnia 1956 roku zmarła Maria Kotarba. W czasie pobytu w niemieckim nazistowskim obozie śmierci Auschwitz ta odważna kobieta pomagała Żydówkom Lenie Mańkowskiej i Gucie Bankier. Za swoje poświęcenie w 2005 roku została uhonorowana tytułem "Sprawiedliwej wśród Narodów Świata". 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski historia Europy II wojna światowa Żydzi III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne sprawiedliwi wśród narodów świata Holokaust śmierć