Polskie Radio
Section05
filozofia

Między dramatem a urodą życia. Roma Ligocka i jej "terapeutyczne opowieści"

– Mój czytelnik musi wiedzieć, że po przejmującej scenie, która mnie samą łapie wciąż za gardło, wyjdziemy na słoneczną ulicę, kupimy sobie czereśnie, zjemy je. Nie znoszę autorów, którzy poruszają się tylko w ramach czerni albo tylko w ramach bieli – mówiła w Polskim Radiu Roma Ligocka. Ta popularna pisarka, autorka słynnej "Dziewczynki w czerwonym płaszczyku", kończy dziś 85 lat.
Zobacz więcej na temat:  Roma Ligocka literatura wspomnienie II wojna światowa Żydzi psychologia filozofia

80. urodziny Krystiana Lupy. "Teatr jest miejscem, w którym można inaczej żyć"

– Artysta może stać się wyjątkowym wehikułem i zaprowadzić nas w podróż, której inaczej nie moglibyśmy odbyć – mówił w Polskim Radiu w 2014 roku Krystian Lupa. Ten ceniony reżyser teatralny i pedagog urodził się 80 lat temu, 7 listopada 1943 roku, w Jastrzębiu Zdroju.
Zobacz więcej na temat:  Krystian Lupa Stanisław Ignacy Witkiewicz literatura TEATR Thomas Bernhard filozofia psychologia wspomnienie

"Aby miłość nie wsiąkła w pustkę". Karol Ludwik Koniński i świat religii

Jeśli chodzi o gwałtowność i radykalizm religijnej myśli porównywano go z Pascalem czy Kierkegaardem. Jego prowadzony podczas wojny dziennik był ważną lekturą dla Czesława Miłosza, Marii Janion czy Jarosława Marka Rymkiewicza. Karol Ludwik Koniński był postacią, która warta jest przypomnienia.
Zobacz więcej na temat:  chrześcijaństwo religia filozofia II wojna światowa literatura dziennik msn21-historia

Leszek Kołakowski: "samo słowo »wolność« stało się podejrzane"

21 października 1966 roku profesor Leszek Kołakowski wygłosił przemówienie, w którym ostro skrytykował działania władz komunistycznych z ostatniego dziesięciolecia. Wystąpienie doprowadziło do wydalenia filozofa z partii i objęcia jego twórczości częściową cenzurą. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski historia PRL Leszek Kołakowski filozofia Październik 1956 1968 1966 komunizm Uniwersytet Warszawski Adam Michnik studenci

"Podróże Guliwera" dla dorosłych. "Po tej książce człowiek nie będzie spokojny"

– Kolejne pokolenia odnajdują tu swoje własne niepokoje i problemy – mówił prof. Józef Rurawski w Polskim Radiu o "Podróżach Guliwera" Jonathana Swifta. Ta jedna z najsłynniejszych powieści literatury angielskiej czytana w całości, bez tradycyjnych "skrótów dla młodzieży", okazuje się książką uniwersalną i bardzo gorzką.
Zobacz więcej na temat:  literatura oświecenie podróże Anglia fantastyka filozofia satyra alegoria HISTORIA

Skąd się wzięły wybory? Historia o demagogu, który ukształtował demokrację

"Nasz ustrój polityczny nie jest naśladownictwem obcych praw, a my sami jesteśmy wzorem dla innych. Nazywa się ten ustrój demokracją", mówił, według historyka Tukidydesa, w V w. p.n.e. polityk ateński Perykles. 2,5 tysiące lat po tych słowach – w oczekiwaniu na wybory parlamentarne – warto przyjrzeć się greckim początkom demokratycznego systemu.
Zobacz więcej na temat:  Grecja starożytna Grecja demokracja polityka filozofia społeczeństwo Ateny

Zmarł Ireneusz Kania, wybitny tłumacz. "Język był kluczem do poznawania nowych światów"

- Zawsze miałem niezwykłą ciekawość świata jako mozaiki odmiennych kultur, sposobów bycia, duchowości. Bardzo to mnie pociągało i chciałem jakoś się do tego zbliżyć. Dlatego uczyłem się wielu języków – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji Ireneusz Kania. Ten znakomity tłumacz zmarł 9 października br. w wieku 83 lat.
Zobacz więcej na temat:  Ireneusz Kania tłumacz literatura język angielski języki obce Daleki Wschód filozofia religia

"Kreatywność na 33 sposoby". Autor: nie ma kreatywności bez pomysłowości

- Istotą kreatywności jest stała zdolność człowieka do wymyślania, generowania, tworzenia nowych, twórczych pomysłów - mówił w Dwójce prof. Krzysztof Szmidt, kierownik Katedry Edukacji Artystycznej i Pedagogiki Twórczości Uniwersytetu Łódzkiego oraz autor książki "Kreatywność na 33 sposoby. Odkryj swój twórczy potencjał".
Zobacz więcej na temat:  Michał Nowak filozofia poradnik zdolności Dwójka KULTURA

"Śniadanie z Seneką". Tłumaczka: wiele nauk Seneki brzmi dobrze tylko na papierze

- Seneka miał tylko taki ogląd ludzkiej natury i tylko taki wgląd w naturę ludzkich emocji, jaki mógł mieć, nawet będąc luminarzem swoich czasów. W związku z tym wiele z tego, co on twierdzi z całą bezwzględnością, jeśli chodzi np. o sposoby, jak sobie radzić z negatywnymi emocjami, brzmi bardzo dobrze tylko na papierze. W praktyce natomiast się nie sprawdzi - mówił w Dwójce Nina Wum, tłumaczka książki "Śniadanie z Seneką. Nauki stoików na dzisiejsze czasy" Davida Fidelera.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka filozofia literatura Seneka Jakub Jamrozek KSIĄŻKA tłumacz

Szkoła Tłumaczy w Toledo. Wyznawcy trzech religii ocalają skarby starożytności

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.  
Zobacz więcej na temat:  średniowiecze starożytność filozofia literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi

Poszukiwania i intelektualne eksperymenty Emmanuela Levinasa

Urodzony na Litwie, jeden z najwybitniejszych filozofów XX wieku interpretował świat między innymi według zasad Biblii i Talmudu. Stworzył język pełen metafor, mierzył się z problemami cierpienia, wyzwaniem wolności i opisaniem prawdy relacji między ludźmi. Podstawową ideą jego namysłu nad rzeczywistością była analiza wielowymiarowego spotkania z drugim człowiekiem.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska filozofia Emmanuel Levinas

Arystokraci wiedzy, mistrzowie mądrości - antyczni filozofowie i ich nauki

"W starożytności filozofia polegała nie tylko na formułowaniu poglądów, ale również była sztuką życia" - uważał francuski historyk filozofii Pierre Hadot. W Polsce jego koncepcje spopularyzował wybitny uczony, prof. Juliusz Domański. W jaki sposób filozofowie rozumieli samych siebie, swoją rolę, co oprócz doktryn i poglądów charakteryzowało ich twórców i głosicieli?
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST filozofia starożytność starożytna Grecja