- W Centrum Nauki Kopernik trwa Festiwal Przemiany. Wydarzenie, które w centrum stawia człowieka.
- Tegorocznym hasłem wydarzenia jest "Superorganizm. Czy ciało ma granice?".
- Jednym z tematów festiwalowej debaty będzie żołnierz przyszłości.
- Nowe technologie, genetyka, biotechnologia i im pokrewne nauki od lat wykorzystywane są przez instytuty badawcze by rozwijać możliwości wojskowe, także możliwości żołnierzy.
- Są cztery technologie, które eksperci uznali za technologie najbliższej przyszłości.
- Taki rozwój stawia też przed nami dylematy etyczne i moralne.
W Centrum Nauki Kopernik wystartował Festiwal Przemiany w jego centrum postawiony jest człowiek, a hasłem przewodnim jest: "Superorganizm. Czy ciało ma granice?". W Czwórce profesor Łukasz Kamieński z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, który będzie jednym z gości wydarzenia zdradza jak może wyglądać żołnierz przyszłości.
Żołnierze przyszłości
Amerykanie od dłuższego czasu rozwijają projekty udoskonalania żołnierzy za pomocą biotechnologii: od środków psychochemicznych po profilowanie genetyczne, od inteligentnych strojów i egzoszkieletów po poszerzanie zmysłów i percepcji.
- Od początku XXI wieku, wraz z rewolucją biotechnologiczną i nowymi możliwościami, jakie zaczęły dawać nowe technologie od genetyki po neurobiologię, od inżynierii reprodukcyjnej po psychofarmakologię, różne instytuty badawcze prowadzą różne projekty - mówi gość Piotra Firana. - Projekty prowadzone są też na zlecenie armii, a prowadzi je przede wszystkim katalizator innowacyjności wojskowej w Stanach Zjednoczonych czyli Agencja ds. Zaawansowanych Projektów Badawczych (DARPA). Zaczęto finansować i projektować różnorodne programy i projekty służące udoskonalaniu ciała człowieka, a potem również jego umysłu - dodaje.
Postęp technologii i nowe możliwości
Technologie, o których mowa zwykłym ludziom kojarzą się raczej ze światem znanym z komiksów Marvela albo filmów science-fiction. - Trzeba pamiętać, że to są projekty. Nic z tych super nowoczesnych gadżetów nie weszło do służby ani nie przeszło testów, choć trwają nad nimi prace - wyjaśnia profesor Łukasz Kamieński z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
15:09 czwórka reset 05.10.2023 żołnierz przyszłości.mp3 O nowoczesnych technologiach i żołnierzach przyszłości opowiada profesor Łukasz Kamieński (Reset/Czwórka)
Czwórkowy gość zdradza, że w 2019 roku panel ekspertów z Departamentu Obrony, ekspertów różnych dziedzin dostał zlecenie by zidentyfikować technologie, które obecnie wyłaniają się i dają nadzieje na rozwój, a później mogą wejść do wyposażenia amerykańskich sił zbrojnych.
Specjaliści w raporcie wskazali na cztery takie technologie:
- dwie z nich dotyczą poszerzania i rekonfigurowania zmysłów, w tym percepcji, wzroku, słuchu.
- trzecia to egzoszkielet bojowy - czyli corobot, którego żołnierz nakłada i on odciąża jego mięśnie, dzięki czemu może przenosić ciężkie ładunki, nie męcząc się.
- czwarta technologia to interface mózg-maszyna, czyli połączenie mózgu człowieka z oprogramowaniem komputerowym, a w przyszłości wspomaganym przez algorytmy maszynowego uczenia się.
Technologie przyszłości - wątpliwości natury moralnej
Badacze pracują nad udoskonaleniami, chcą wyjść poza to co jest możliwe naturalnie. To oczywiście nasuwa liczne wątpliwości natury etycznej i moralnej.
Już od wieków chciano wpływać na świadomość żołnierzy. Przeróżne techniki były wdrażane już w czasie pierwszej czy drugiej wojny światowej. Dziś wkracza tu technologia i biotechnologia.
- Automatyzacja pewnych zachowań jest elementem treningu wojskowego, żeby uczynić z żołnierza na polu bitwy trochę bezrefleksyjnego aktora - zauważa profesor. - W tej terminologii chciałbym uniknąć uprzedmiotowienie żołnierza, ale nie znaczy to, że takiego podejścia nie ma. DARPA już w 2001 roku uznała, że to człowiek jest najsłabszym ogniwem tego systemu.
Naukowcy zajmujący się biotechnologią i tworzący nowe rozwiązania dla wojska zdają sobie sprawę z wyzwań i dylematów etycznych. Dlatego nad ich pracą czuwają specjalne komisje.
Sprawdź też:
Podejście Zachodu do nowych technologii cały czas w centrum stawia człowieka. Jednak już nieco inaczej może to wyglądać w krajach azjatyckich np. w Chinach. - Tam rozwijane są podobne projekty, procuje sie nad połączeniem AI, neurobiologii i neurotechnologii - wyjaśnia ekspert. - największym wyzwaniem XXI wieku może być dylemat: czy pozostajemy wierni naszym wartościom, stawiamy granice by nie podważać idei człowieczeństwa, ale pozwalamy się wyprzedać rywalom, czy poświęcamy wartości.
Te i inne tematy zostaną poruszone podczas debaty o człowieku przyszłości na Festiwalu Przemiany, w niedzielę (8.10) w Centrum Nauki Kopernik. Spotkanie o żołnierzu przyszłości z profesorem Łukaszem Kamieńskim zaplanowane jest na godzinę 13.00.
***
Tytuł audycji: "Reset"
Prowadzi: Piotr Firan
Gość: profesor Łukasz Kamieński z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
Data emisji: 05.10.2023
Godzina emisji: 17.13
pj
