PISA 2022 - badanie umiejętności uczniów. Polscy piętnastolatkowie radzą sobie nieźle

Ostatnia aktualizacja: 12.12.2023 16:51
Umiejętności polskich piętnastolatków są powyżej średniej uzyskanej przez uczniów z UE oraz krajów OECD - wynika z najnowszego badania PISA 2022. To dobra informacja dla szkół, ale jest też aspekt, który niepokoi. 
Badanie PISA przeprowadzane jest co 3 lata. Biorą w nim udział piętnastolatkowie z 81 krajów.
Badanie PISA przeprowadzane jest co 3 lata. Biorą w nim udział piętnastolatkowie z 81 krajów. Foto: Shutterstock/Jacob Lund
  • PISA to największe międzynarodowe badanie umiejętności uczniów na świecie, realizowane we wszystkich krajach członkowskich OECD. 
  • Co trzy lata badani są piętnastolatkowie z 81 krajów świata. 
  • W tym roku sprawdzano umiejętności nastolatków w następujących dziedzinach: zadania i umiejętności matematyczne, rozumienie tekstu czytanego, rozumowanie w naukach przyrodniczych. 
  • Polscy nastolatkowie w badaniu wypadają dobrze. 
  • Badaczy niepokoi spadek wyników punktowych w każdej z dziedzin, w porównaniu do badania poprzedniego.  

PISA (Programme for International Student Assessment, czyli Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) jest to największe międzynarodowe badanie umiejętności uczniów na świecie, Jest ono realizowane co 3 lata we wszystkich krajach członkowskich OECD, a także w kilkudziesięciu innych krajach. Polska uczestniczy w nim od samego początku, czyli od roku 2000. Od 2013 roku, decyzją Ministerstwa Edukacji Narodowej, badanie w naszym kraju przeprowadzane jest przez Instytut Badań Edukacyjnych.

Mamy już wyniki głównych kategorii badania PISA 2022. Nasi piętnastolatkowie bardzo dobrze sobie radzą m.in. w:

  • zadaniach i umiejętnościach matematycznych,
  • rozumieniu czytanego tekstu,
  • rozumowaniu w naukach przyrodniczych.

PISA ranking 2022

- Badanie PISA mierzy umiejętności piętnastolatków, czyli uczniów którzy w roku poprzedzającym badanie skończyli 15 lat, niezależnie od tego, do jakiej szkoły chodzą. Oznacza to, że w różnych systemach edukacji mogą chodzić do różnych szkół - wyjaśnia Joanna Kazimierczak, kierownik badania PISA 2022. - W badaniu bierze udział 81 krajów. Jeśli chodzi o:

  • matematykę, która była główną dziedziną badania w edycji 2022, to zajmujemy 15. miejsce w świecie, 6. miejsce w Unii Europejskiej,
  • rozumienie czytanego tekstu - mamy 16. miejsce w świecie i 5. w Unii Europejskiej,
  • rozumowanie w naukach przyrodniczych - 17. miejsce w świecie i 5. w Unii Europejskiej.

Co bada PISA?

Badanie PISA zostało zaprojektowane i wprowadzone przed 2000 rokiem. Już wtedy zdecydowano, że 15 lat to taki wiek, w większości krajów i systemów edukacyjnych, gdy kończy się obowiązkowa edukacja, a uczniowie wybierają różne ścieżki. - To dobry moment, by sprawdzić jak są przygotowani do dorosłego życia - ocenia gość Czwórki. - Badanie mierzy głównie umiejętności uczniów, a nie książkową wiedzę. 


Posłuchaj
12:26 czwórka reset 11.12.2023 natolatki 17.13.mp3 O wynikach badań PISA 2022 opowiada Joanna Kazimierczak (Reset/Czwórka)

 

Badanie PISA odbywa się co 3 lata, zawsze na wiosnę. Edycja 2022 została jednak przesunięta o rok, przez pandemię COVID-19. 

- To badanie odbywa się w szkołach. My przyjeżdżamy do szkół z komputerami. W każdej z nich badamy 46 uczniów. To zawsze są piętnastolatkowie. Wszystko trwa około 5 godzin. Sam test uczniowie piszą 3 godziny - zdradza gość Mateusza Kulika. - Każdy ma swój login, który system przydziela uczniom. Piszący dostaje zadania z dwóch dziedzin np. matematyka i rozumienie tekstu czytanego oraz jeden z dodatkowych komponentów - w tym roku były to umiejętności finansowe i myślenie kreatywne. Na koniec jest kwestionariusz ucznia i kwestionariusz umiejętności informatycznych. 

Posłuchaj:

Polscy piętnastolatkowie w badaniu PISA 2022

Pierwsze wyniki badań wskazują, że wyniki polskich uczniów w dziale zadania i umiejętności matematyczne są zbliżone do wyników piętnastolatków z Holandii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Belgii, Danii, Austrii, Australii, Czech, Słowenii, Finlandii i Łotwy. Podobny poziom rozumienia tekstu jak Polacy osiągnęli również nastolatkowie z Wielkiej Brytanii, Finlandii, Danii, Czech i Słowacji. W naukach przyrodniczych możemy się równać z piętnastolatkami z Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, USA, Irlandii, Szwajcarii, Czech czy Łotwy.

Porównanie wyników PISA 

Polscy piętnastolatkowie w wynikach PISA 2022 zajmują wysokie pozycje. Ekspertów jednak martwi nieco niższy wynik punktowy w każdej z dziedzin, niż w badaniu poprzednim. 

- Największy spadek widoczny jest w matematyce, najmniejszy zanotowaliśmy w naukach przyrodniczych - ocenia Joanna Kazimierczak. - Niepokoi ta tendencja spadkowa, ale podobna sytuacja ma miejsc w większości krajów OECD. Temu trendowi najlepiej oparły się nauki przyrodnicze, Polacy też w tej dziedzinie odnotowali najmniejszy spadek. 

Badanie PISA jest największym badaniem umiejętności uczniów na świecie. Poznaliśmy wyniki w trzech jego głównych dziedzinach. - W tym badaniu mamy różne komponenty. W każdej edycji badana jest dziedzina innowacyjna - w 2022 roku było to myślenie kreatywne. Badano to pierwszy raz na taką skalę. Na wyniki musimy zaczekać do czerwca 2024 - mówi gość Czwórki. - W badaniu dotyczącym umiejętności finansowych nasi uczniowie brali udział już kolejny raz. Wyniki poznamy w maju 2024. 


***

Tytuł audycji: "Reset"

Prowadzi: Mateusz Kulik

Gość: Joanna Kazimierczak (kierownik badania PISA 2022)

Data emisji: 11.12.2023

Godzina emisji: 17.13

pj/aw

Czytaj także

British Council zbadał, jacy są młodzi Polacy

Ostatnia aktualizacja: 02.03.2022 13:07
British Council od lat przygląda się postawom, nastrojom, poglądom i wizji świata młodych dorosłych w wieku 18-30 lat. Od 2020 roku uważnie patrzy też na młodych Polaków. Jakie są polskie młode pokolenia? 
rozwiń zwiń