Przyjemność chrupania. Jaka jest historia sajgonek?
Historia ziemniaka w Polsce liczy ponad 300 lat, ale nie od razu był on sobą. Chyba żadne warzywo nie doczekało się tylu nazw literackich, gwarowych czy regionalnych - pyrki, pyry, grule. W wielu XIX-wiecznych książkach występował jako "kartofel". Jako "ziemniak" utrwalił się dopiero w XX wieku.
19:12 czwórka nie na-żarty 11.09.2021.mp3 O ziemniaku i daniach z niego opowiadają Zosia i Kasia Pilitowskie (Nie na-żarty/Czwórka)
Ziemniaki traktujemy najczęściej jako dodatek do dania. Wielu z nas na szkolnych stołówkach pod ziemniakami zakopywało zimne kotlety. - Zosia jako szkolniak chodziła na stołówkę, a tam trzeba było przede wszystkim mięso, a ziemniaki można było zostawić - mówi Kasia Pilitowska. - Nas to bolało i przerażało, bo kochałyśmy ziemniaki od zawsze. Moja mama i babcia zawsze dodawały do nich masło i ciepłe mleko, dzięki czemu miały cudowny smak - dodaje.
W książce "Ziemniak" Kasia Pilitowska zdradza, że jej życie "zależało" od ziemniaków. - Cała moja rodzina jest mięsożerna, mięsne potrawy królowały na stole. Ja od 25 lat nie jem mięsa - mówi. - Jedynie moja babcia Felicja, a prababcia Zosi, lubiła wszelkiego rodzaju kluchy. Uwielbiałam się z nią spotykać. Wiedziałam, że na obiad będą ruskie pierogi albo jakieś kotleciki z ziemniaków, albo inna forma ziemniaków - wspomina.
Dziś chcemy, żeby ziemniak wrócił na salony, jemu się to miejsce należy Kasia i Zosia Pilitowskie
Ziemniak to warzywo, które towarzyszy nam cały rok. - Nie doceniamy go, bo on jest zawsze - zawsze dostępny i zawsze tani - mówi Zosia Pilitowska. - Występuje we wszelkich szerokościach geograficznych. Sprawdzi się na słodko, na słono, gotowany, pieczony, grillowany. Daje ogromne możliwości kulinarne - dodaje.
W książce Kasi i Zosi Pilitowskich ziemniaki prezentowane są w przeróżnych odsłonach. Są uwielbiane przez Kasię moskole i inspirowane Azją okonomiyaki. - Moskole to wspaniały przepis zero waste. Robi się je ziemniaków, które zostały nam z poprzedniego dnia. Piecze się je na zupełnie suchej patelni - poleca Kasia. - Dodajemy mąkę, wodę, sól, jajko oraz maślankę. Masę miesza się, można ugnieść rękami. Formuje się małe kotleciki i wkłada na suchą patelnię. Placuszki są znakomite, można je jeść ze wszelkimi dodatkami, warzywami, sosami. Ja uwielbiam je polane masłem ze świeżym czosnkiem. Można też dodać sezonowe warzywa - dodaje.
Posłuchaj:
Kuchnia Karaibów. "Tygiel kulturowy, w którym mieszają się smaki"
- Ja zawsze staram się przemycić w daniach moje azjatyckie fantazje - zdradza Zosia. - Gdy wyjeżdżam w zagraniczne podróże, robię sobie mapę miejsc, które powinnam odwiedzić. Gdy ruszałam do Japonii, interesowałam się japońskimi śniadaniami. Tam oferta jest bardzo różnorodna, ja wybrałam okonomiyaki, takie placuszki, omlety z wieloma dodatkami - wyjaśnia.
Aby przyrządzić okonomiyaki, wszystkie warzywa należy umyć. Brukselkę kroimy w cieniutkie paseczki, bataty trzemy na grubej tarce, dymkę kroimy w plasterki - zieloną część zostawimy do dekoracji. Wszystko mieszamy w dużej misce, dodajemy jajka, solimy, doprawimy, czym chcemy. - Okonomiyaki smażymy na rozgrzanej patelni z olejem lub oliwą. Smażymy z obu stron. Podajemy np. z kolendrą, sezamem, dymką i różnymi sosami - poleca Zosia Pilitowska.
Zosia i Kasia Pilitowskie działają w Krakowie, znają regionalne potrawy z ziemniaków, ale nieobce są im też dania np. z Podlasia. - Na Podlasiu poznałam babkę ziemniaczaną, a w naszym regionie jest podobna rzecz: kugel - opowiada.
Goście Czwórki podkreślają, że ziemniaka znalazły we wszystkich kuchniach świata, do których zaglądały. - Ten ziemniak jest nawet we włoskiej kuchni - zaznaczają. - Dania z ziemniaka nie przynależą tylko do zimnych krajów.
Oprócz rodzimych pyszności - takich jak pyzy, cepeliny, kluski śląskie - ziemniak to także główny składnik przepisów na: bombajskie ziemniaczki Vada Paw, afrykańską zupę z masłem orzechowym czy znane wszystkim miłośnikom nart austriackie rosti.
***
Tytuł audycji: Nie na-żarty
Prowadzi: Mateusz Kulik
Gość: Kasia i Zosia Pilitowskie (autorki książki "Ziemniak")
Data emisji: 11.09.2021
Godzina emisji: 17.15
pj
